Köken

Rölatif kelimesi, Türkçeye Fransızcadan geçmiş olup “göreli, bağlama bağlı, başka bir şeye göre değişken” anlamlarında kullanılır. Fransızca relatif, Latince relativus sözcüğünden türetilmiştir; bu sözcük, “ilişkili, bağlantılı” anlamında kullanılır ve referre (“geri götürmek, ilgilendirmek, iliştirmek”) fiilinin relat- kökü ile -ivus sıfat eki birleşiminden oluşur. Referre fiili ise ferre (“taşımak, götürmek”) fiiline re- (“geri, yeniden”) ön ekinin eklenmesiyle türetilmiştir. Kavram yapısı itibarıyla, bağımsız bir gerçeklikten ziyade başka bir şeye kıyasla anlam kazanan durumları ifade eden felsefî ve bilimsel bir terimdir.

Kullanım Alanları

• Felsefe: Mutlak olanla karşıt olarak, değerlerin veya bilgilerin bağlama göre değişkenliğini tanımlamak için kullanılır.
• Fizik: Göreli hareket, zaman ve uzay ilişkilerini açıklayan kuramlarda temel sıfatlardan biridir (örneğin: rölatif hız).
• Dilbilim: Zamirler veya bağlamla anlam kazanan sözcük türlerini tanımlarken “rölatif” sıfatı kullanılır.
• Matematik: Bir kavramın ya da değerin yalnızca belirli koşullar altında geçerli olduğunu belirtmek için tercih edilir.
• Psikoloji: Bireysel algının çevreye ve duruma göre değişkenlik göstermesini tanımlamak için kullanılır.