Romantik Bir Viyana Yazı, Barış Bıçakçı tarafından yazılan, hafızayla, geçmişle ve öğretmenlik mesleğiyle iç içe geçen bir romandır. Roman, hayal kırıklıklarıyla şekillenmiş bir öğretmenlik yaşamının ardından Viyana’ya uzanan içsel bir yolculuğu konu edinir.

Konu

Roman, tarih öğretmeni Kamil Kaya’nın otuz beş yılı aşkın mesleki yaşamının ve emeklilik sonrası Viyana’daki günlerinin izini sürer. Hikâye, yeğenleriyle birlikte Londra’da bulunan anlatıcı yazarın, Bratislava’daki bir imza gününü bahane ederek uzun süredir tutkuyla hatırladığı Viyana’ya gelişiyle başlar. Burada, bir kafede karşılaştığı eski bir öğrencisi olan Doktor Asaf, onu Kamil Kaya’nın izini sürmeye yönlendirir. Anlatıcı, öğrencilerinin “Hayalci Hoca” lakabını taktığı, tarih anlatımında yaratıcı yöntemler kullanan ve bu yüzden sistemle sık sık çatışan idealist bir öğretmenin portresini çizer.

Karakterler

Kamil Kaya: Romanın merkezindeki karakterdir. Öğrencilerine tarihi ezberletmek yerine onu “yaşatmayı” amaçlayan bir tarih öğretmenidir. Meslek hayatı boyunca çeşitli sürgünler yaşamış, sistemle uyuşamamış idealist bir figürdür. Emekli olduktan sonra hayalini kurduğu Viyana’ya yerleşmiştir.

Anlatıcı Yazar: Romanın ilk ve son bölümlerinde karşımıza çıkan kişidir. Kamil Kaya’yla doğrudan bir ilişkisi olmamakla birlikte Asaf sayesinde onun hikâyesini öğrenir ve aktaran kişi konumundadır.

Asaf: Kamil Kaya’nın eski öğrencisidir. Aynı zamanda anlatıcının da Viyana’da karşılaştığı kişidir. Romanın yapısında bir geçiş unsuru olarak yer alır; Kamil Kaya ile anlatıcıyı birbirine bağlar.

Yunus: Romanın özellikle ortalarında karşımıza çıkan, Kamil Kaya’nın öğrencilik yıllarından beri sorunlu bulduğu, saldırgan ve huzursuz bir karakterdir. Viyana’da yeniden karşılaşılan Yunus, Kamil Kaya’nın içsel çatışmalarını derinleştiren bir unsur hâline gelir.

Anlatım Tarzı

Roman çok katmanlı bir anlatıya sahiptir. Dış çerçevede anlatıcı yazarın gözünden Viyana’da yaşanan gelişmeler aktarılırken, iç çerçevede Kamil Kaya’nın tarih dersleri, öğretmenlik serüveni ve öğrencileriyle olan ilişkileri anlatılır. Bu yapı, anlatı içinde anlatı tekniğiyle desteklenmiş ve metin zaman zaman tarihsel bilgilerle kesilerek postmodern bir yapı kazanmıştır.

Temalar

Tarih ve Bellek: Kamil Kaya’nın tarih anlayışı, sadece geçmişi öğretmek değil, geçmişin bugüne nasıl taşındığını göstermek üzerine kuruludur. Tarihi, öğrencilerine yaşatarak öğretmeye çalışır.

Eğitim ve İdealizm: Roman, eğitim sistemine eleştirel bir bakış sunar. Kamil Kaya’nın öğretim anlayışı ile bürokratik yapı arasında bir gerilim vardır.

Geçmişle Yüzleşme: Karakterlerin neredeyse tamamı geçmişleriyle bir şekilde yüzleşir. Özellikle Kamil Kaya için Viyana, hem bir kaçış hem de bir hesaplaşma mekânıdır.

Yalnızlık ve Anlam Arayışı: Hem anlatıcı hem de Kamil Kaya, bireysel yalnızlıkları ve hayatlarına anlam katma çabalarıyla öne çıkarlar.