Köken

Rugan kelimesi, Türkçeye Farsça rawġanī (روغنی) sözcüğünden geçmiş olup “yağlı” anlamında kullanılır. Bu sözcük, “yağ” anlamına gelen Farsça rawġan (روغن) kelimesinden türetilmiştir. Rawġan, Orta Farsçadaki aynı anlama gelen rōġn biçiminden evrilmiş; bu da Avestaca raoγna- ile eş kökenlidir. En eski kökeni ise, Hint-Avrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan, “süt kaymağı, krema” anlamına gelen *rewgʰ-mn̥- biçimidir; bu kökten ayrıca Almanca Rahm (“krema”) kelimesi de türemiştir.

Kullanım Alanları

• Moda ve deri sanayi: Parlak, gösterişli deri eşyaların üretiminde kullanılır.
• Gündelik Kullanım: Parlak, cilalı nesneleri tanımlamak için mecazi anlamda da kullanılır.
• Geleneksel Terim: Özellikle Osmanlı Türkçesi ve klasik metinlerde sıvı yağ ya da yağlı madde nitelendirmesi olarak.
• Tıbbi ve Aktarlık Literatürü: Yağlı merhemler ya da şifalı yağlar için niteleyici sıfat.
• Gastronomi: Yemek tariflerinde veya eski usul mutfak diliyle “yağlı, yağ içeren” anlamında.
• Sanat ve El Sanatları: Özellikle boyacılıkta ya da ağaç işçiliğinde yağ bazlı maddeleri belirtmek için.