Sandıklı kapama yemeği, Afyonkarahisar ilinin Sandıklı ilçesine özgü, kuşbaşı dana eti, bulgur, soğan, sıvı yağ, iç yağ, tuz ve karabiber kullanılarak hazırlanan yöresel bir yemektir. Geçmişi eskiye dayanan bu yemek, ilçenin gastronomi kültüründe önemli bir yere sahiptir ve genellikle bayramlar ile özel davetlerde ikram edilmektedir. Ürünün coğrafi sınır ile ün bağı bulunması sebebiyle mahreç işareti olarak 17.12.2021 tarihinde tescil edilmiştir. Geleneksel olarak el yapımı, kalaylı bakır tencerede pişirilmekte ve servis edilmektedir. Servis sırasında ortada et, çevresinde ise bulgur pilavı olacak şekilde, pişirildiği tencere içinde sunulur.

Ürün Özellikleri

Sandıklı kapama yemeği, ana bileşenler olarak kuşbaşı kesilmiş dana eti, bulgur, soğan, sıvı yağ, iç yağı, tuz ve karabiber içerir. Yemeğin ayırt edici özelliği, bakır kapama tenceresinde pişirilmesi ve servis biçimidir. Pişirme yöntemi sonucunda etler ortada, pilav ise etin çevresinde yer alır.

Üretim Metodu

Sandıklı kapama yemeğinin yapım aşamaları şöyledir:

• Bonfile kısmı iri parçalar halinde doğranan dana eti, soğan, sıvı yağ, iç yağı, tuz ve karabiber ile karıştırılır.
• Bu karışım, bakır kapama tenceresinin içine ters çevrilmiş bir tas yardımıyla yerleştirilir. Tasın üzerine ağırlık konur.
• Tencereye sıcak su eklenir ve etler çok kısık ateşte yaklaşık 4 saat kadar pişirilir.
• Yıkanmış ve ayıklanmış bulgur, tencere içindeki tasın çevresine yavaşça dökülür. Üzerine sıcak su ve tuz ilave edilerek 1 saat daha pişmeye bırakılır.
• Bulgurlar şişip suyu çekildiğinde tencere ocaktan alınır. İçinde etlerin bulunduğu tas, bıçak yardımıyla tencereden çıkarılır ancak etler tencerenin içinde kalır.
• Yemek, çevresinde bulgur pilavı ve ortasında et olacak şekilde, pişirildiği tencereyle birlikte servise sunulur.

Yemeğin tüm üretim aşamaları, coğrafi sınır içerisinde gerçekleştirilmelidir.

Coğrafi Sınır

Ürünün coğrafi sınırı, Afyonkarahisar iline bağlı Sandıklı ilçesidir. Yemeğin ün bağı nedeniyle tüm üretim ve işleme aşamaları bu coğrafi sınırda yapılmak zorundadır.

Denetim

Sandıklı kapama yemeğinin denetimi, Sandıklı Belediyesi'nin koordinatörlüğünde bir denetim mercii tarafından gerçekleştirilir. Denetim mercii, Sandıklı Belediyesi’nden iki, Sandıklı Kaymakamlığı ile Sandıklı Sebzeciler ve Meyveciler Esnaf Odası’ndan birer üye olmak üzere, ürün konusunda uzman en az dört kişiden oluşur.

Denetimler, yılda en az bir kez düzenli olarak yapılır; ihtiyaç duyulduğunda veya şikâyet durumunda ise her zaman gerçekleştirilebilir.

Denetim kriterleri şunlardır:

• Üretimde kullanılan bileşenlerin uygunluğu,
• Belirtilen üretim metoduna uygunluk,
• Sandıklı kapama yemeği ibaresinin ve mahreç işareti ambleminin kullanımının uygunluğu.

Denetim mercii, denetim sırasında uzman kamu veya özel kuruluşlardan destek alabilir veya hizmet satın alabilir.