Şanlıurfa GAP Havalimanı, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin stratejik ulaştırma altyapılarından biri olarak 2007 yılında hizmete açılmış bir havalimanıdır. Türkiye’nin en uzun pistine sahip olan bu havalimanı, bölgedeki turizmin ve ekonomik kalkınmanın önemli bir ayağı olarak konumlanmaktadır. Havalimanı, hem iç hem de dış hat uçuşlarına açık olup, yolcu taşımacılığının yanı sıra kargo taşımacılığı hizmetleri de sunmaktadır.
Tarihçe ve Açılış Süreci
Şanlıurfa GAP Havalimanı'nın inşaatına 1997 yılında başlanmış ve 10 Temmuz 2007 tarihinde tamamlanarak uçuşlara açılmıştır. GAP Projesi kapsamında inşa edilen havalimanı, bölgenin ihracat kapasitesini artırmak ve turizm potansiyelini yükseltmek amacıyla planlanmıştır.
Açılışın ardından Türk Hava Yolları (THY), İstanbul-Şanlıurfa arasında günlük, Ankara-Şanlıurfa arasında ise haftanın belirli günlerinde uçuşlar düzenlemeye başlamıştır. İstanbul uçuşları, Atatürk Havalimanı’ndan gerçekleştirilen 12:20 kalkış ve 13:55 varış saatleriyle planlanmıştır.
Teknik Özellikler
Şanlıurfa GAP Havalimanı, Türkiye'de inşa edilen en uzun pistlerden birine sahiptir. Havalimanının teknik altyapısı şu şekildedir:
- Pist Uzunluğu: 4.000 metre (Türkiye’nin en uzun pistlerinden biri)
- Pist Genişliği: 45 metre
- Terminal Alanı: 12.000 m²
- Kargo Terminali: 3.820 m²
- Apron Kapasitesi: 11 uçak
- Yolcu Kapasitesi: 1,5 milyon kişi/yıl
- Koordinatlar: 37°2724"N, 38°5430"E.
- Navigasyon Sistemleri: VOR, DME, NDB ve ILS seyrüsefer cihazları.
Yapısal ve İnşaat Detayları
Şanlıurfa GAP Havalimanı, Türkiye’de tek bir üstenci firma tarafından inşa edilen ilk havalimanı projesidir.
Yapı detayları aşağıdaki gibidir:
- Pist ve Taksiyolu: 4.000 x 45 metre beton pist, 2 x 400 x 24 metre taksiyolu
- Apron Alanı: 550 x 160 metre
- Otopark Alanı: 23.000 m² (araçlar için), 3.500 m² (tır parkı)
- Hava Trafik Kontrol Kulesi: 43 metre yüksekliğinde, tamamen çelik konstrüksiyon
- Çevre Yolları: 13.500 metre
Hizmetler ve Altyapı
Şanlıurfa GAP Havalimanı, modern havacılık standartlarına uygun olarak inşa edilmiştir. Yolcular ve havayolu işletmecileri için sunulan hizmetler şunlardır:
- İç ve Dış Hat Terminalleri: Yolcu trafiğini karşılamak üzere inşa edilmiş, 1,5 milyon kişi kapasitelidir.
- Kargo Taşımacılığı: Bölgenin ihracat potansiyelini artırmak amacıyla kargo taşımacılığına da hizmet vermektedir.
- Akaryakıt Tesisleri: Uçak yakıt ikmali için modern tesisler bulunmaktadır.
- Gümrük ve Emniyet Birimi: Dış hat yolcu trafiği ve güvenlik hizmetleri için özel alanlar oluşturulmuştur.
Uçuş Trafiği ve Havayolu Şirketleri
Havalimanı, açıldığı günden bu yana bölgedeki hava trafiğini önemli ölçüde artırmıştır. Aşağıdaki verilerle bu durum gözlenmektedir:
- 2018 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla toplam yolcu trafiği: 797.226 kişi
- 2019 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla toplam yolcu trafiği: 670.443 kişi.
Başlangıçta THY tarafından haftanın her günü İstanbul seferleri düzenlenirken, Ankara uçuşları haftanın belirli günlerinde gerçekleştirilmiştir. Gelecekte özel havayolu şirketlerinin de sefer düzenlemesi planlanmaktadır.
Bölgesel ve Ekonomik Katkılar
Şanlıurfa GAP Havalimanı’nın bölgeye sağladığı başlıca katkılar şunlardır:
- İhracatın Gelişmesi: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin ticaret hacmini artırarak, ağır kargo taşımacılığına imkan tanımaktadır.
- Turizm Potansiyeli: Şanlıurfa’nın tarihi ve kültürel zenginliklerini dünyaya tanıtma amacıyla turist trafiğini artırmaktadır.
- Ulaşım Kolaylığı: Kara ulaşımının zorlu olduğu bölgelerde hızlı ve güvenilir ulaşım sağlamaktadır.
Yönetim ve İşletme
Havalimanının işletmesi Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) tarafından yürütülmektedir. DHMİ, Türkiye genelindeki hava trafiğini yönetmek ve havalimanlarını işletmekten sorumlu kamu kuruluşudur. Uluslararası standartlarda hizmet sunan DHMİ, havalimanının gelişimini ve altyapı yatırımlarını sürekli olarak iyileştirmektedir.
Şanlıurfa GAP Havalimanı, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin ulaşım ve ticaret altyapısını güçlendiren en önemli projelerden biridir. Geniş pist uzunluğu, modern altyapısı ve uluslararası standartlara uygun tesisleriyle hem yolcu hem de kargo taşımacılığında önemli bir merkez haline gelmiştir. Önümüzdeki yıllarda havalimanının yolcu kapasitesinin artırılması ve yeni uçuş hatlarının eklenmesiyle bölgenin ekonomik ve turistik gelişiminin daha da hızlanması öngörülmektedir.
