Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Türkiye’nin savunma ve güvenlik ihtiyaçlarını yerli ve millî imkânlarla karşılamak, savunma sanayiini geliştirmek ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin modernizasyonunu sağlamakla görevli, Cumhurbaşkanlığı'na bağlı merkezi kuruluştur. Türkiye’de savunma sanayiine yönelik kurumsal yapılanma süreci, modern bir savunma sanayiinin geliştirilmesi ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin modernizasyonunun sağlanması amacıyla 1985 yılında başlatılmıştır. Bu kapsamda, 3238 Sayılı Kanun ile Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde “Savunma Sanayii Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (SaGeB)” kurulmuştur. Kurum, 1989 yılında yeniden yapılandırılarak “Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM)” adını almıştır.

SSM, savunma sanayiine ilişkin politikaların belirlenmesi ve uygulanması konusunda yetkilendirilmiş, proje bazlı tedarik programlarını yürütme, yerli sanayinin entegrasyonu ve desteklenmesi, yabancı teknoloji katkılarının değerlendirilmesi gibi görevleri üstlenmiştir.

2017 yılında çıkarılan 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Müsteşarlık, Cumhurbaşkanlığı'na bağlanmış; 2018 yılında ise 703 sayılı KHK ile T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı adını alarak yeniden yapılandırılmıştır. Bu süreçle birlikte, kurumun statüsü ve görev kapsamı genişletilmiş, Savunma Sanayii İcra Komitesi’nin yapısı da Cumhurbaşkanlığı sistemine göre güncellenmiştir.

Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın Amaç ve Görevleri

Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM), 1985 yılında 3238 Sayılı Kanun ile modern bir savunma sanayii geliştirmek ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin modernizasyonunu sağlamak amacıyla kurulmuştur.

Kurumun temel amacı; Türkiye’nin savunma ihtiyaçlarının yerli ve millî imkânlarla karşılanması, savunma sanayii altyapısının güçlendirilmesi ve bu alanda bağımsızlık düzeyinin artırılmasıdır. Bu doğrultuda görevleri şu şekilde belirlenmiştir:

• Savunma sanayii politikalarının tespiti ve uygulanması: İcra Komitesi kararlarını hayata geçirmek,
• Proje bazlı tedarik yönetimi: yıllara yayılan alım programlarını planlamak, kontratlara bağlamak,
• Yerli sanayinin entegrasyonu: mevcut sanayi kuruluşlarını savunma ihtiyaçlarına göre yönlendirmek ve yeni girişimleri teşvik etmek,
• Yabancı teknoloji ve sermaye katkılarını değerlendirmek: bu kapsamda devlet katılımını planlamak,
• Ar-Ge ve üretim faaliyetleri: modern silah, araç ve gereçlerin araştırılması, geliştirilmesi ve prototip üretimlerinin desteklenmesi,
• İhracat ve offset işlemleri: savunma ürünlerinin ihracatını ve denge ticareti süreçlerini koordine etmek,
• Finansman yönetimi: fon kaynaklarını kullanarak alım programları ve teşvik modelleri geliştirmek,
• Kalite ve sözleşme denetimi: üretimlerin sözleşmelere ve kalite standartlarına uygunluğunu kontrol etmek,
• İnsan kaynağı geliştirme: savunma sanayii personelinin niteliğini artırmak amacıyla eğitim ve burs destekleri sağlamak.

Ayrıca kurum, Cumhurbaşkanı tarafından verilen diğer görevleri de yerine getirmekle yetkili ve sorumludur.

^{Milli Tank (SSB)}

Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın İcraatları

Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM), 1985 yılında kurulmasından bu yana, Türkiye'nin savunma sanayiinde yerli üretim oranını artırmaya ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin modernizasyonuna katkı sağlamaya yönelik çok sayıda proje ve program yürütmüştür. Müsteşarlık (daha sonra Savunma Sanayii Başkanlığı), aşağıdaki alanlarda somut icraatlar gerçekleştirmiştir.

Tedarik ve Modernizasyon Projeleri

• Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) için modern silah, araç ve gereçlerin yerli ve yabancı kaynaklardan tedarik edilmesine yönelik çok sayıda proje yürütülmüştür.
• İhtiyaca göre özel veya kamu kuruluşlarında üretim yapılması sağlanmış; bu kapsamda çeşitli platformların (zırhlı araçlar, insansız hava araçları, haberleşme sistemleri vb.) temini gerçekleştirilmiştir.

Yerli Sanayi ve Ar-Ge Faaliyetleri

• Mevcut sanayi kuruluşları savunma ihtiyaçlarına göre yönlendirilmiş, yeni savunma girişimleri desteklenmiştir.
• Ar-Ge projeleri aracılığıyla prototip üretimi, mühendislik çözümleri ve yerli teknolojilerin geliştirilmesi teşvik edilmiştir.
• Özel, kamu ve karma nitelikli yeni yatırımlar desteklenmiş; üretimin yerli firmalar aracılığıyla yapılması hedeflenmiştir.

Fon Yönetimi ve Finansman

• Savunma Sanayii Destekleme Fonu aracılığıyla alım programları ve teşvik modelleri için finansman sağlanmıştır.
• Bu fonla, uzun vadeli siparişler verilmiş ve yerli üretimi desteklemek amacıyla avans ödemeleri yapılmıştır.

Offset ve İhracat Faaliyetleri

• Savunma sanayii ürünlerinin ihracatı teşvik edilmiş, offset (denge ticareti) uygulamalarıyla Türkiye’ye teknoloji transferi ve üretim yeteneği kazandırılmıştır.

İnsan Kaynağı ve Eğitim Desteği

• Savunma sanayii alanında uzman insan kaynağı geliştirilmesi amacıyla eğitim destekleri ve burs programları sağlanmıştır.
• Projelerde görev almak üzere özel nitelikli personel sözleşmeli olarak istihdam edilmiştir.

Kurumsal ve Yönetsel Yapılandırmalar

• 2017 yılında çıkarılan 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Müsteşarlık, Cumhurbaşkanlığı'na bağlanmış ve icraatları Cumhurbaşkanlığı vizyonuna entegre edilmiştir.
• Savunma Sanayii İcra Komitesi'nin karar alma süreçleri yeniden düzenlenmiş, stratejik önceliklere göre kararlar alınmaya başlanmıştır.

Bu icraatlar, Türkiye’nin savunma sanayiinde millîleşme, teknolojik gelişim ve dışa bağımlılığı azaltma hedeflerine hizmet edecek şekilde yapılandırılmıştır.

^{Milli Uçak (SSB)}

Savunma Sanayii Başkanlığı’nın Günümüzdeki Durumu

Savunma Sanayii Müsteşarlığı, 2018 yılında yayımlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yeniden yapılandırılarak T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) adını almış ve doğrudan Cumhurbaşkanlığı'na bağlanmıştır.

Kurumsal Statüsü ve Görev Alanı

• Kurumun görev, yetki ve sorumlulukları, 7 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenmiştir.
• Başkanlık; savunma sanayiine ilişkin strateji, politika ve projeleri belirlemek, uygulamak, yerli üretimi artırmak ve Türk Silahlı Kuvvetleri ile diğer güvenlik kurumlarının ihtiyaçlarını karşılamakla görevlidir.

Yönetsel Yapı

• Kurum, Cumhurbaşkanı tarafından atanan bir Başkan tarafından yönetilmektedir.
• Savunma Sanayii İcra Komitesi, Cumhurbaşkanı’nın başkanlığında toplanmakta; komitenin gündemi ve kararları Başkanlık tarafından yürütülmektedir.

Güncel İşleyiş ve Faaliyet Alanları

• SSB; savunma tedarik projeleri, araştırma-geliştirme faaliyetleri, yerli-milli üretim hedefleri ve uluslararası iş birlikleri gibi birçok alanda aktif rol üstlenmektedir.
• Ayrıca, savunma sanayii ürünlerinin ihracatı, offset uygulamaları ve teknolojik bağımsızlık politikaları çerçevesinde çalışmalar sürdürülmektedir.
• Kurum; fon yönetimi, insan kaynağı geliştirme, özel sektör ve kamu iş birliklerini destekleme gibi işlevlerini de sürdürmektedir.

SSB, Türkiye’nin savunma ve güvenlik alanlarındaki stratejik hedeflerine katkı sağlayan, millî teknoloji hamlesi kapsamında yerli savunma sanayiini yönlendiren ve projelendiren merkezi kurumsal yapı konumundadır.