Koca Seyit (Seyit Ali Çabuk), Hicri - 1305 (Miladi - 1889) yılında Balıkesir’in Havran ilçesine bağlı Çamlık Köyü’nde doğmuştur. Babası Cuburoğulları ailesinden Abdurrahman Efendi, annesi ise Emine Hanım’dır. Çocukluk ve gençlik yıllarını doğduğu köyde geçiren Seyit Ali, ailesine çiftçilik ve kömürcülük işlerinde yardımcı olmuştur. Osmanlı Devleti’nin son döneminde askere alınmış, Çanakkale Muharebeleri sırasında görev yapmıştır.
Seyit Onbaşı (Havran Belediyesi)
Askerlik ve Çanakkale Cephesi’ne Katılışı
1914 yılında Birinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle birlikte Osmanlı Devleti genel seferberlik ilan etmiş ve ülke çapında eli silah tutan gençler orduya alınmaya başlamıştır. Seyit Ali de bu seferberlik kapsamında askere çağrılmıştır. Topçu eri olarak Çanakkale Cephesi’nde, Rumeli Mecidiye Tabyası’nda görevlendirilmiştir. Zorlu cephe koşullarında, Osmanlı askerleri Çanakkale Boğazı’nın denizden geçilmesini engellemek için büyük bir mücadele vermekteydi.
I. Dünya Savaşı Sırasında Osmanlı Top Sistemi (Havran Belediyesi)
18 Mart 1915 ve Tarihi Kahramanlığı
18 Mart 1915 tarihinde, İtilaf Devletleri donanması, Çanakkale Boğazı’nı denizden geçerek İstanbul’a ulaşmak amacıyla kapsamlı bir saldırı başlatmıştır. Sabah saatlerinde başlayan topçu bombardımanı sırasında, Rumeli Mecidiye Tabyası yoğun ateş altına alınmış ve ciddi zayiat meydana gelmiştir. Bu saldırı sonucu tabyanın top vinci (metaforası) parçalanmış, cephanelik büyük ölçüde tahrip olmuş ve çok sayıda asker şehit olmuştur. Tabya içerisindeki sağ kalan asker sayısı oldukça azalmıştır.
Mecidiye Tabyası (TRT Haber)
Bu sırada topçu eri Seyit Ali Çabuk (Koca Seyit), tabyanın kullanılabilir durumdaki son topunun başına geçmiş ve 276 kilogram ağırlığındaki top mermisini sırtlayarak namluya sürmüştür. Üç atış gerçekleştiren Koca Seyit’in ilk iki atışı hedefi ıskalamış, üçüncü atış ise İngiliz donanmasına ait HMS Ocean zırhlısına isabet etmiştir. Geminin dümen sistemi devre dışı kalmış, ardından daha önce Nusret Mayın Gemisi tarafından döşenen mayınlardan birine çarparak batmıştır. Bu olay, Çanakkale Deniz Zaferi’nin kritik dönüm noktalarından biri olarak kaydedilmiştir.
Rütbe ve Mükafat
Bu olay, kısa sürede üst komutanlığa bildirilmiş ve Batarya Kumandanı Hilmi Bey ile beraber iki Alman subay tarafından tabyada yerinde tebrik edilmiştir. Seyit Ali Çabuk, göstermiş olduğu bu başarı nedeniyle Onbaşı rütbesiyle taltif edilmiştir. Komutanları tarafından bir isteği olup olmadığı sorulduğunda ise çift tayın talebinde bulunmuş, ancak bu hakkı arkadaşlarının yanında kullanmayı uygun görmediğinden kısa süre içinde bu isteğinden vazgeçmiştir.
Zaferin ardından hatıra fotoğrafı çekilmek istendiğinde, o gün taşıdığı ağırlıktaki top mermisini yeniden kaldırması istenmiş ancak bunu başaramamıştır. Seyit Ali, bu durum üzerine, söz konusu ağırlığı savaş esnasında iman gücü ve vatan sevgisiyle kaldırabildiğini, olağan şartlarda böyle bir yükü taşımanın mümkün olmadığını ifade etmiştir.
Seyit Onbaşı Tahtadan Top Mermisi Maketi İle (AA)
Bu hatıra fotoğrafı, tahtadan yapılmış bir temsili mermiyle çekilmiş ve tarihî bir belge olarak günümüze ulaşmıştır.
Aile Hayatı
Koca Seyit, köyüne döndüğünde ailesiyle birlikte yaşamına devam etmiştir. İlk evliliğini Emine Çabuk ile yapmış ve bu evlilikten iki kızı olmuştur. Büyük kızı Ayşe Nine, 15 Haziran 1327 (1911) tarihinde dünyaya gelmiştir. Seyit Ali askere giderken kızı henüz 3 yaşındaydı. Kimi kaynaklarda askerden döndüğünde kızının 9 yaşında olduğu bilgisi yer alsa da bu bilgi doğru değildir; 1918’de evine döndüğünde Ayşe 7 yaşına basmıştır. Diğer kızı Fatma ise 1338 (1922) yılında doğmuştur.
İlk eşinin vefatının ardından Koca Seyit, Hatice Çabuk ile evlenmiş ve bu evlilikten Ramazan, Osman ve Abdurrahman isimlerinde üç oğlu olmuştur. Ne yazık ki bu çocukların tamamı da çeşitli nedenlerle genç yaşlarda vefat etmiştir. Ailesinin en son hayatta kalan ferdi olan Ayşe Nine, 2007 yılı Ekim ayında vefat ederek aileden geriye kimse kalmamıştır.
Seyit Onbaşı'nın Kızı (Havran Belediyesi)
Savaş Sonrası Hayatı ve Vefatı
Çanakkale Savaşı’nın ardından Seyit Ali Çabuk, geçimini odun kömürü yaparak ve Havran pazarında satarak sağlamış, ayrıca Hacı Osmanoğulları Zeytinyağı Fabrikası’nda hamallık yaparak çalışmıştır. 1934 yılında yürürlüğe giren Soyadı Kanunu sonrasında “Çabuk” soyadını almıştır.
Hayatının son yıllarında zatürre hastalığına yakalanan Seyit Ali Çabuk, Aralık 1939 tarihinde, doğduğu köyde 50 yaşında vefat etmiştir. Mezarı, bugün kendi ismini taşıyan Koca Seyit Köyü’nde bulunmaktadır. Köyün ismi, kahramanlığını yaşatmak amacıyla değiştirilmiş; ayrıca anısını yaşatmak için bir anıt ve müze yaptırılmıştır.
Seyit Çabuk (Koca Seyit) Mezarı (AA)
Anısı ve Günümüze Yansımaları
Seyit Onbaşı Anıtı (AA)
Koca Seyit, Çanakkale Muharebeleri’nin kayıtlara geçen askerlerinden biridir. Adı kitaplarda, filmlerde, belgesellerde ve şiirlerde yer almaktadır.
Balıkesir’in Havran ilçesinde Koca Seyit Anıtı ve Müzesi bulunmaktadır. Yapı, ziyaretçilere açıktır ve her yıl belirli sayıda kişi tarafından ziyaret edilmektedir. Ayrıca Balıkesir Edremit Havalimanı’nın adı, “Balıkesir Koca Seyit Havalimanı” olarak değiştirilmiştir.
