Sia Antik Kenti, Burdur ilinin Bucak ilçesi sınırları içerisinde, Dağbeli beldesine bağlı Karaot Köyü'nün Köletaşı ve Kozağacı mahalleleri arasında, 1050 metre yükseklikte konumlanmış antik bir yerleşim yeridir. Yöre halkı tarafından "Taş-tandam" olarak da adlandırılan kent, dağlık ve sarp bir coğrafyada yer almakta olup, günümüz yerleşim yerlerinden uzak konumu ve düzenli bir ulaşım yolunun bulunmaması sayesinde Anadolu'nun en iyi korunmuş antik kentlerinden biri olarak öne çıkmaktadır.

^{Sia Antik Kenti (müzeler.org)}

Coğrafi ve Stratejik Konumu

Sia, antik Pisidia bölgesinde, Kremna, Selge, Pednelissos, Hyia ve Keraitai gibi küçük ölçekli kentler arasında yer alır. Sarp ve dağlık yapısı, kentin stratejik bir konuma sahip olmasını sağlamış ve çevresi sur duvarları ile kule yapılarıyla güçlendirilmiştir. Bu topografik yapı, kentin tarihsel olaylara ve doğal etkilere karşı direncini artırmıştır.

Tarihsel Süreç

Sia Antik Kenti'nin Hellenistik dönemde kurulduğu düşünülmektedir. Roma döneminde M.S. 3. ve 4. yüzyıllara kadar sosyo-ekonomik bir merkez olarak varlığını sürdürmüş ve erken Bizans dönemine kadar kentsel kimliğini korumuştur.

^{Sia Antik Kenti (Kültür Portalı)}

Araştırmalar ve Kazılar

Kentteki ilk bilimsel çalışmalar 1892 yılında Edward V. Berard ve William M. Ramsay tarafından başlatılmıştır. Ardından 1957'de George Bean, 1974'te Mehmet Özsait, 1995 ve 1996 yıllarında Stephen Mitchell ile 2017'de Hüseyin Metin gibi alanında uzman bilim insanları tarafından yüzey araştırmaları ve epigrafik incelemeler yapılmıştır. Ancak, ormanlık çevresel konumu nedeniyle bugüne kadar hiçbir resmi arkeolojik kazı çalışması gerçekleştirilmemiştir. Kentin adı kesin olarak bilinmemekle birlikte, yapılan bilimsel araştırmalar pek çok veriyi ortaya koymuştur.

Mimari Yapılar

Sia Antik Kenti'nde sur duvarları ve kuleler dışında, hamam (tahminen 3. yüzyıla ait), bouleuterion (meclis binası, Roma dönemi öncesine ait tek yapı), agora (pazar yeri), Dorik stoa (halka açık ve üstü kapalı yer), palaestra (spor okulu/gymnasium), sarnıç, nekropol (mezarlık), tapınak, kilise gibi savunma, kamusal ve dini yapılar bulunmaktadır. Özellikle nekropoldeki anıtsal mezarlar dikkat çekici niteliktedir. Kentin sur duvarları, iki katlı kulesi ve giriş kapısı ayakta kalmayı başarmış önemli kalıntılardandır. Sur duvarlarının hem içinde hem de dışında ev kalıntılarına rastlanmaktadır.

^{Sia Antik Kenti (Kültür Portalı)}

Alternatif Turizm Potansiyeli

Sia Antik Kenti, tarihsel, kentsel ve çevresel özellikleriyle alternatif turizm için önemli bir potansiyele sahiptir. 1050 metre yüksekliğindeki konumu ve engebeli topografik yapısı, dağ sporları ve doğa yürüyüşleri (trekking) gibi aktiviteler için elverişli bir ortam sunar. Kırsal patika ve keçi yolları bisiklet grupları için adrenalin dolu parkurlar oluşturur.

Çevresindeki yoğun çam, karaçam, Avrupa kayını, dişbudak, göknar, sedir, dut, ıhlamur, keçiboynuzu, mantar meşesi, selvi, yabani incir ve zeytin ağaçlarından oluşan zengin flora ve fauna, doğaseverler ve fotoğrafçılar için manzaralar sunmaktadır.