Köken

Sibernetik kelimesi, Türkçeye Fransızca "cybernétique" veya İngilizce "cybernetic" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcükler "yöneylem, yönetim bilimi" ve "bilgisayarlı yönetim sistemi" anlamlarına gelmekteydi. Terimin ilk kullanımı, 1948 yılında Amerikalı matematikçi Norbert Wiener tarafından gerçekleştirilmiştir. "Cybernetic" sözcüğü ise, Eski Yunanca "kybernḗtēs" (κυβερνήτης) yani "dümenci" sözcüğünden "+ik" ekiyle türetilmiştir. "Kybernḗtēs" sözcüğü de Eski Yunanca "kybernáō" (κυβερνάω) "dümen tutmak, yönlendirmek" fiilinden "+t" ekiyle türetilmiştir.

Kullanım Alanları

1. Bilimsel ve teknik metinlerde

Sibernetik, özellikle otomatik kontrol, geribildirim ve haberleşme sistemleri gibi teknik alanlarda terim olarak kullanılır.

→ Örnek: "Sibernetik sistemlerde denge, geri besleme ile sağlanır."

2. Akademik disiplin adlandırmalarında

Kelime, bazı üniversitelerde "Bilişim ve Sibernetik Sistemler", "Sibernetik ve Robotik Mühendisliği" gibi bölüm isimlerinde yer alır.

3. Popüler bilim ve teknoloji yayınlarında

Sibernetik, yapay zekâ ve robotik konularını halka anlatan metinlerde teknolojik gelişmeleri ifade etmek için kullanılır.

→ Örnek: "Sibernetik makineler gelecekte insan bedenini taklit edebilir."

4. Felsefi ve düşünsel bağlamlarda

Özellikle sistem kuramı, özdüşünümlü sistemler ve insan-makine ilişkileri üzerine yapılan tartışmalarda geçer.

→ Örnek: "İkinci dereceden sibernetik, sistemin kendisini gözlemlemesini konu edinir."

5. Kurumsal, askeri ve stratejik belgelerde

“Sibernetik güvenlik”, “sibernetik tehdit” gibi ifadelerle siber uzay ve bilgi teknolojileri üzerinden gelen tehditleri tanımlamak için kullanılır.