Söke kulak çorbası, Aydın iline özgü, mahreç işaretiyle tescillenmiş geleneksel bir çorbadır. 18 Ağustos 2025 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek koruma altına alınmıştır. Un, yumurta, su ve tuzla hazırlanan hamurun kulak biçiminde şekillendirilip kıymalı harçla doldurulması, ardından zeytinyağında kızartılarak et veya tavuk suyuyla hazırlanan çorba içinde pişirilmesiyle elde edilir. Hem günlük öğünlerde hem de özel günlerde—ramazan, düğün, bayram ve festivallerde—tüketilen bu yemek, bölgenin gastronomik ve kültürel kimliğinde önemli bir yere sahiptir.
Ürün Nitelikleri
Söke kulak çorbasının en belirgin özelliği, hamurların kulak formunda şekillendirilmesidir. Bu şekil, hem görsel hem de işlevsel olarak çorbanın karakterini belirler. Hamurun ince açılması, iç harcın yumuşak kalması ve dış yüzeyin gevrekleşmesi için zeytinyağında kısa süreli kızartma işlemi uygulanır. Bu teknik, çorbanın lezzet ve kıvamını doğrudan etkiler. Hazırlık süreci ustalık gerektirir; özellikle hamurun açılması, şekillendirilmesi ve kapatılması aşamaları deneyim ister.
Hazırlanışı
Altı kişilik bir porsiyon için kullanılan bileşenler ve aşamalar şunlardır:
- Hamur: Buğday unu, su, yumurta ve tuz karıştırılarak elastik, parlak ve pürüzsüz bir hamur elde edilir. Dinlendirilen hamur ince açılır, kareler halinde kesilir ve iç harçla doldurularak kulak biçiminde kapatılır.
- İç Harç: Kıyma, kuru soğan, tuz ve karabiber yoğrularak nohut büyüklüğünde parçalar haline getirilir.
- Kızartma: Kulak şeklindeki mantılar zeytinyağında her iki yüzü sarı renk alana dek kızartılır.
- Çorba: Et veya tavuk suyu kaynatılır, kızartılmış mantılar ve haşlanmış nohut eklenir. Kesme hamur parçalarıyla kıvam zenginleştirilir.
- Terbiye: Yoğurt, yumurta sarısı ve un karışımı ılıklaştırılarak çorbaya eklenir; bu işlem çorbanın rengini ve tadını dengeler.
- Sos (isteğe bağlı): Tereyağı, kırmızıbiber ve nane ile hazırlanan sos, servis sırasında çorbanın üzerine dökülür.
Çorba sıcak olarak servis edilir; kıvamı, aroması ve sunumu bölgeye özgü tekniklerle şekillenir.
Coğrafi Bağ ve Denetim
Söke kulak çorbası, Aydın iliyle ün bağı taşıyan bir üründür. Üretim süreci, bölgeye özgü bilgi ve becerilerle şekillendiğinden, tüm aşamaların Aydın ili sınırları içinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Denetimler, Söke Ticaret Borsası koordinasyonunda, Söke İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünün katılımıyla yılda en az bir kez yapılır. Üretim bileşenleri, hazırlık ve servis aşamaları ile mahreç işareti kullanım biçimi denetim kriterleri arasında yer alır.