Spix papağanı (Cyanopsitta Spixii), Brezilya'nın kuzeydoğusuna özgü, orta boyutlu ve mavi tonlarında tüylere sahip bir papağan türüdür. Doğal yaşam alanlarının tahribatı ve yasa dışı avcılık nedeniyle vahşi doğada nesli tükenmiş kabul edilmektedir. Ancak, uluslararası koruma çabaları sayesinde esaret altında üretilen bireylerle türün yeniden doğaya kazandırılması hedeflenmektedir.
Fiziksel Özellikler
Spix papağanı, yaklaşık 56 cm uzunluğunda ve 300 gram ağırlığındadır. Tüyleri başta gri-mavi, alt kısımlarda açık mavi ve üst kısımlarda parlak mavidir. Erkek ve dişi bireyler görünüm olarak benzerdir; ancak dişiler genellikle biraz daha küçüktür. Yüzlerinde gri renkte tüysüz bir alan bulunur ve gagaları koyu gridir.
Spix Papağanı (Yapay Zeka Tarafından Oluşturulmuştur)
Habitat ve Dağılım
Bu tür, Brezilya'nın kuzeydoğusundaki Caatinga bölgesinde, özellikle Tabebuia Caraiba (caraibeira) ağaçlarının yoğun olduğu galeri ormanlarda yaşamıştır. Bu ağaçlar, papağanların yuva yapması, beslenmesi ve dinlenmesi için kritik öneme sahiptir.
Davranış ve Ekoloji
Spix papağanları genellikle çiftler halinde veya küçük aile gruplarıyla hareket eder. Diyetleri, özellikle Euphorbiaceae familyasına ait bitkilerin tohumları ve Tabebuia caraiba ağaçlarının meyvelerinden oluşur. Üreme dönemleri kasım ile mart ayları arasındadır ve genellikle 2-3 yumurta bırakırlar.
Neslin Tükenmesi ve Koruma Çabaları
Spix papağanının vahşi doğadaki son bireyi 2000 yılında kaybolmuş ve tür, 2019 yılında IUCN tarafından "vahşi doğada nesli tükenmiş" olarak sınıflandırılmıştır. Neslin tükenmesinin başlıca nedenleri arasında habitat kaybı ve yasa dışı avcılık yer almaktadır.
Koruma çabaları kapsamında, esaret altında üretilen bireylerin sayısı artırılmış ve 2022 yılında 20 birey doğaya salınmıştır. Bu bireylerin yaklaşık %58,3'ü ilk yıl hayatta kalmıştır. Ayrıca, 2023 yılında vahşi doğada doğan yavruların varlığı tespit edilmiştir. Ancak iklim değişikliği ve kuraklık gibi çevresel faktörler, türün yeniden doğaya kazandırılmasını tehdit etmektedir.
