Doğumu ve Ailesi
1904 yılında Trabzon'da dünyaya gelmiştir (Nobel Medicus). Babası, edebiyat ve Fransızca öğretmenliği yapmış, gümrük başmüdürlerinden İsmail Hakkı Efendi; annesi ise Emine Veliye Hanım'dır. Kardeşi, Türkiye'nin tanınmış cerrahlarından Ord. Prof. Dr. Kâzım İsmail Gürkan'dır. Ailesinde sanata ve kültüre yatkınlık bulunan Gürkan'ın dedesi Nef'i takma adıyla şiirler yazmıştır. Berhiz Hanım ile evlenmiş olup, kendisi gibi diş hekimi olan Doç. Dr. Yalçın İsmail Gürkan (d. 1943) ve Elçin Gürkan (d. 1939) adında iki çocuğu olmuştur.
Eğitim Hayatı
İlk öğrenimini Trabzon'da Zeytinlik İlkokulu'nda (Cudibey İlkokulu – 1913) tamamlamıştır. Ortaöğrenimine babasının görevi nedeniyle bulundukları Şam'daki Fransız Okulu'nda başlamış, daha sonra Beyrut St. Gabriel ve Beyrut Lisesi orta kısmında (1916) devam etmiştir. Lise eğitimini ise İstanbul Mercan ve Nişantaşı Lisesi'nde 1919'da tamamlamıştır. 1923 yılında İstanbul Darülfünunu Tıp Fakültesi Diş Hekimliği Şubesi'nden (Dişçi Mektebi) mezun olmuştur.
Akademik ve Mesleki Kariyeri
Mezuniyetinin ardından kısa bir süre İzmir Karşıyaka'da serbest çalıştıktan sonra, 1924 yılında mezun olduğu okula asistan olarak girmiştir. 1929'da başasistanlığa yükselmiştir. 1933 Üniversite Reformu sonrası, Ord. Prof. Dr. Alfred Kantorowicz'in danışmanlığında hazırladığı tez ile 1937 yılında Diş-Çene Cerrahisi Doçenti unvanını almıştır. 1938-1939 yıllarında Tıp Fakültesi Histoloji ve Patoloji kürsülerinde Prof. Dr. Tibor Peterfi ve Prof. Dr. Philipp Schwartz'ın yanında çalışmalarda bulunmuş ve bu deneyiminin ardından kendi okulunda Diş Histolojisi Servisi'ni kurmuştur. 1941 yılında Diş Hastalıkları ve Tedavisi Kürsüsü'nde Profesör olmuş, on yıl sonra da aynı kürsünün başkanlığına (Ordinarius Profesörlüğüne) atanmıştır.
Prof. Dr. Gürkan, görev yaptığı süre boyunca Diş Hastalıkları ve Tedavisi Kürsüsü bünyesinde periodontoloji, endodonti, pedodonti (çocuk diş hekimliği) ve diş hekimliği radyolojisi gibi çeşitli alt birimlerin ve bir ozon ünitesinin kurulmasına öncülük etmiştir. Ayrıca, "Diş Hekimliği Tarihi ve Deontolojisi" derslerini vermiştir.
İdari Görevleri ve Kuruculukları
- İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Diş Hekimliği Yüksek Okulu Müdürlüğü: 1951 yılında bu göreve getirilmiştir.
- Özel İstanbul Diş Hekimliği Yüksek Okulu Kurucu Müdürlüğü: Kasım 1963'te faaliyete geçen bu okulun ilk müdürü olarak görev almıştır. Bu okul, daha sonra Marmara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nin temelini oluşturmuştur. Prof. Dr. Gürkan, 1972–1978 yılları arasında bu okulun müdürlük görevini yeniden üstlenmiştir.
- İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanlığı: 1966 yılında Diş Hekimliği Yüksek Okulu'nun İstanbul Üniversitesi Çapa Diş Hekimliği Fakültesi'ne dönüşmesiyle fakültenin ilk dekanı olmuş ve bu görevi Ekim 1972'de emekli olana kadar sürdürmüştür.
1972'de İstanbul Üniversitesi'nden emekli olduktan sonra, İstanbul İktisadî ve Ticari İlimler Akademisi'ne bağlı Diş Hekimliği Yüksekokulu'nda da görev almış ve buradan 1979'da ikinci kez emekli olmuştur.
Çok Yönlü Kişiliği: Musiki, Yazarlık ve Diller
Prof. Dr. Suat İsmail Gürkan, bilimsel çalışmalarının yanı sıra sanata ve kültüre de büyük ilgi duyan bir şahsiyetti. Aileden gelen bir ilgiyle Türk musikisiyle ilgilenmiş, Bursalı Küçük Cemal ve Sami Bey gibi ustalardan ders almış ve kendisi de besteler yapmıştır. TRT arşivlerinde kayıtlı eserleri bulunmaktadır. Bunlardan bazıları:
"Çok çekti bu biçare gönül yarin elinden (Hicaz)", "Gel toplayalım inciler aşkın denizinden (Hüseynî)", "Gittin amma ki kodun hasret ile canı bile (Suzinak)".
Türkçenin yanı sıra Fransızca, Almanca, İngilizce, Arapça ve Farsça gibi birçok dili bildiği kaydedilmiştir. Diş hekimliği tarihi ve deontolojisi üzerine önemli eserler vermiş, "Sultan Süleyman Devrinde Yazılmış Dişçiliğe Ait El Yazması Kitap" gibi çalışmalarıyla tanınmıştır. Alanıyla ilgili tarihsel materyalleri ve kitapları biriktiren bir koleksiyonerdi.
Vefatı
Türk diş hekimliğine ve eğitimine 57 yıl boyunca hizmet veren Prof. Dr. Suat İsmail Gürkan, 3 Kasım 1983 tarihinde İstanbul'da vefat etmiştir.
