Sultan Baba Türbesi, Kocaeli ilinin Gölcük ilçesine bağlı Değirmendere Örcün Köyü Tokatlı Mevkii’nde, Osmanlı dönemine ait tek odalı bir türbe yapısıdır. Selvi ağaçlarıyla çevrili bir tepe üzerinde, yükseltilmiş taş platform üzerine inşa edilmiştir.

Tarihî ve Mimari Özellikler

Türbenin yapım tarihi net olarak belgelenmemiş olmakla birlikte, kültür envanteri kaydında 18–19. yüzyıl Osmanlı dönemi yapısı olarak tanımlanmıştır. Türbe tek odalı bir mekân olarak planlanmış, iç mekânda “Sultan Baba” adıyla anılan şahsa ait ahşap bir sanduka ile H.1203 (M.1787) tarihli bir berat yer almaktadır. Yapı çevresi, hazire (mezarlık alanı) işlevi görmekte olup mezar taşları yapıya bitişik konumdadır.

^{Sultan Baba Türbesi (Kültür Portalı)}

Koruma Statüsü

Türbe, “Anıtsal” koruma derecesine sahip yapı olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı envanterine kayıtlıdır. Koruma altında olmasına karşın yapılan çevre düzenlemesi uygulamalarıyla ziyaretçi erişimine uygun hale getirilmiştir.

Çevre Düzenlemesi ve Kullanım

2021 yılı itibarıyla yerel yönetim ve belediye birimleri tarafından türbe çevresinde, mesire alanı işlevi üstlenen düzenleme çalışmaları yürütülmüştür. Bu çalışmalar kapsamında yürüyüş yolları, oturma alanları, yeşil alan düzenlemesi ve engelli erişimi gibi donanımlar inşa edilmiştir. Piknik masaları, kamelyalar ve otomatik sulama sistemleri de bu kapsamda uygulanmıştır.

^{Sultan Baba Türbesi Mesire Alanı (Kocaeli Büyükşehir Belediyesi)}

Ulaşım ve Turizm Değeri

Türbenin bulunduğu mevki, kırsal-yerleşim alanı niteliği taşımaktadır. Özel araçla Değirmendere yönünden ulaşım sağlanabilmektedir. Çevre düzenlemesi ile türbe alanı, yalnızca ziyaret amaçlı değil, kültür-turizm ve mesire alanı olarak da fonksiyonlaştırılmıştır.

Sultan Baba Türbesi, bölgedeki Osmanlı dönemi tek odalı türbe örneklerinden biri olarak mimarî ve tarihî açıdan kayıt altındadır. Çevre düzenlemesiyle birlikte ziyaret edilme düzeyi artmış, turizm ve yerel kültür işlevi güçlendirilmiştir. Koruma statüsünün devamlılığı ve yapılan düzenlemelerin özgün yapı özellikleriyle uyumu, yapının kültürel miras niteliğini desteklemektedir.