Köken

Sumak kelimesi, Türkçeye Arapça summāḳ (سماق) sözcüğünden geçmiş olup, koyu kırmızı renkli tohumları hem baharat hem de boya hammaddesi olarak kullanılan Rhus cinsi bir bitkiyi ifade eder. Arapça bu sözcük, köken olarak Aramice/Süryanice sumāḳā (סמקא) “koyu kırmızı, sumak” kelimesine dayanır; bu da Aramice/Süryanice #smḳ (סמק) kökünden türemiştir ve “kızarmak, kırmızı olmak” anlamı taşır. Böylece kelimenin kökeninde hem rengi hem de işleviyle ilişkili derin bir anlam bağlantısı bulunur; bitkinin adının doğrudan renginden türediği görülmektedir.

Kullanım Alanları

• Gastronomi: Özellikle ekşi tat vermek amacıyla kullanılan geleneksel baharat olarak mutfaklarda yer alır.
• Tıp ve halk hekimliği: Antiseptik ve sindirimi düzenleyici etkileri nedeniyle geleneksel tedavi yöntemlerinde yer alır.
• Boyacılık: Kırmızımsı renk vermesi nedeniyle doğal tekstil boyamacılığında kullanılmaktadır.
• Ziraat ve botanik: Rhus cinsine ait bitkilerin tanımında ve sınıflandırılmasında bitki adı olarak geçer.
• Kültürel anlatılar: Geleneksel mutfak ve kırsal yaşamla ilgili metinlerde, özgün tat ve doğallık imgesiyle birlikte anılır.