TEKNOFEST Sürü İHA Yarışması, insansız hava araçlarının sürü algoritmalarıyla donatılarak belirlenen görevleri birlikte ve koordineli şekilde yerine getirmelerini amaçlayan, ileri teknolojiye odaklı bir mühendislik yarışmasıdır. Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı (T3 Vakfı) ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yürütücülüğünde gerçekleştirilen TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali kapsamında düzenlenmektedir.
Amaç ve Vizyon
Yarışmanın temel amacı, Sürü İHA teknolojisine yönelik yazılım ve algoritmaların geliştirilmesini teşvik etmek, genç mühendisleri bu alanda üretkenliğe yönlendirmek ve hem askeri hem de sivil uygulamalarda kullanılabilecek milli çözümlerin ortaya çıkmasına katkı sağlamaktır. Sürü İHA sistemleri, doğadaki sürü davranışlarından ilham alınarak geliştirilen, merkezi bir kontrol birimine ihtiyaç duymadan birlikte görev yapabilen otonom hava araçlarından oluşur. Yarışma; bu yapay zekâ temelli sistemlerin gerçek dünya koşullarında test edilmesi, pratik uygulama becerilerinin geliştirilmesi ve teorik bilginin teknolojiye dönüştürülmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
TEKNOFEST Sürü İHA Yarışması (Fotoğraf: T3 Vakfı)
Teknolojik Arka Plan
Sürü İHA sistemleri, kuş sürüleri ve balık topluluklarının kolektif davranışlarını taklit eden bir yapı ile çalışır. Her bir İHA, çevresindeki diğer araçlarla sürekli iletişim hâlinde kalarak görev paylaşımı, engellerden kaçınma, rotalama ve hedef takibi gibi işlemleri otonom şekilde gerçekleştirir. Bu teknoloji, orman yangınlarına müdahale, lojistik operasyonları, tarımsal ilaçlama, sınır güvenliği, arama-kurtarma faaliyetleri ve düşman radarlarını yanıltma gibi çok çeşitli alanlarda kullanılabilmektedir.
Yarışma Formatı ve Katılım
Yarışmaya, Türkiye veya yurt dışında öğrenim gören ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile son sınıf mezunları 3 ila 10 kişilik takımlar halinde katılabilmektedir. Katılımcı takımlar, görevleri sürü halinde yerine getirebilecek İHA’lar için gerekli yazılım ve algoritmaları geliştirmekle yükümlüdür. Bu algoritmalar, yarışmanın final aşamasında gerçek ortamda test edilerek değerlendirilir.
Değerlendirme Aşamaları
Yarışma, beş aşamalı bir değerlendirme süreci üzerinden yürütülmektedir:
- Ön Tasarım Raporu
- Ön Değerlendirme Sunumu
- Kritik Tasarım Raporu
- Uçuş Kanıt ve Yazılım Değerlendirme Videosu
- Final Yarışması
Her bir aşamada, takımların teknik yeterliliği, algoritma başarısı, sistem güvenilirliği, özgünlük ve uygulanabilirlik kriterleri doğrultusunda puanlanmaktadır. Rapor şablonları ve teknik dokümanlar TEKNOFEST'in resmî internet sitesinde duyurulmaktadır.
TEKNOFEST Sürü İHA Yarışması (Fotoğraf: T3 Vakfı)
Stratejik Önemi ve Milli Teknoloji Hamlesi Bağlantısı
TEKNOFEST Sürü İHA Yarışması, Milli Teknoloji Hamlesi vizyonuyla tam uyum içinde olup Türkiye'nin savunma ve ileri teknoloji alanlarında yerli ve milli üretim kapasitesini artırma hedeflerine katkıda bulunmaktadır. Özellikle son yıllarda Türkiye’nin Sürü İHA teknolojisine yaptığı yatırımlar, bu yarışmanın stratejik önemini daha da artırmıştır. Yarışma, genç mühendis adaylarının bu alandaki kabiliyetlerini keşfetmeleri, ulusal projelere entegre olmaları ve geleceğin otonom hava filolarını tasarlayacak neslin yetişmesi açısından kritik bir platformdur.
Gelecek Perspektifi
Sürü İHA teknolojisinin gelişimi; akıllı şehir yönetiminden doğal afet müdahalesine, sınır güvenliğinden keşif ve gözetleme operasyonlarına kadar pek çok alanda yenilikçi çözümler sunacaktır. Bu kapsamda TEKNOFEST Sürü İHA Yarışması, sadece bir yarışma değil, aynı zamanda gençlerin teknolojiyi üretme, uygulama ve topluma fayda sağlama yetkinliklerini geliştirdiği bir inovasyon sahası olarak değerlendirilmektedir.