PKK’nın 12. Kongresi ve Fesih Kararı, terör örgütü PKK’nın 5-7 Mayıs 2025 tarihleri arasında gerçekleştirdiği olağanüstü kongrede aldığı fesih ve silah bırakma kararlarını içeren süreçtir. Kongrede, örgütün örgütsel yapısını sonlandırma ve silahlı mücadeleyi bırakma kararı alınmıştır. 12 Mayıs 2025 tarihinde yayımlanan sonuç bildirgesiyle, fesih ve tasfiye sürecine ilişkin detaylar kamuoyuna açıklanmıştır.

_{DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, Partisinin Genel Merkezinde Düzenlediği Basın Toplantısında, 9 Mayıs 2025 - Anadolu Ajansı}

DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan’ın Açıklamaları

DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, 9 Mayıs 2025 tarihinde, Ankara’da, partinin genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında, gündeme ilişkin açıklamalarda bulunmuş ve PKK’nın kongre sürecine dair değerlendirmeler yapmıştır. Doğan, açıklamasında örgütün kongresini duyurmasının “an meselesi” olduğunu belirtmiş ve bu adımın önemine “PKK'nın kongresini topladığını duyurması, an meselesi. Yani her an kongrenin toplandığını duyurabilir. [...] Bu tarihî kararı ve adımı çok büyük ciddiyet ve önemle bekliyoruz. Bu adımın sonrası da önemli olacak.” diyerek dikkat çekmiştir.

Doğan, açıklamasının devamında, sürecin siyasi sonuçlarına ve toplumsal yansımalarına işaret ederek “Demokratik bir Türkiye için hazırız. Hepimizin ortak bir şekilde soluklanabileceği eşit, adil, kalıcı bir barışın sağlandığı, demokratik toplum tahayyülümüzün gerçekleştiği bir Türkiye için üzerimize düşen tüm sorumluluğu cesaretle, kararlılıkla, özveriyle yapmaya hazırız.” ifadelerini kullanmıştır.

Pervin Buldan’ın Açıklamaları 

DEM Parti Van Milletvekili Pervin Buldan, 9 Mayıs 2025 tarihinde Adıyaman’da kalp rahatsızlığı nedeniyle hayatını kaybeden TBMM Başkanvekili ve İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder için düzenlenen taziye programında, gazetecilere açıklamalarda bulunmuştur. Açıklamasında PKK’nın kongresini topladığını ve detaylı bilgi paylaşımının daha sonra yapılacağını şu sözleriyle belirtmiştir: “PKK'nın yaptığı açıklama doğrultusunda kongresini topladığını ama detaylı açıklamaları önümüzdeki günlerde yapacağını duyurdular. Başlı başına kongrenin toplanması bile bu sürece verdikleri önem ve katkı anlamında anlaşılmalıdır.”

Pervin Buldan, açıklamasında “Bundan sonra barışın mihenk taşları döşenecek artık. Türkiye istediği barış sürecine, demokratikleşme sürecine elbette çok daha hazırlıklı ve çok daha farklı bir şeyle girecek. Şimdi sıra demokratikleşme alanında adımların atılması, bu çok önemli elbette ki. Biz bu sürece inanıyoruz, bu sürece güveniyoruz. Türkiye'ye barışın geleceğine yürekten inanıyoruz. Bunun için mücadelemize devam edeceğiz.” ifadelerini kullanmıştır.

DEM Parti Merkez Yürütme Kurulu Tarafından Yayınlan Metin

DEM Parti Merkez Yürütme Kurulu, PKK’nın 5-7 Mayıs 2025 tarihleri arasında gerçekleştirdiği kongrenin ardından 9 Mayıs 2025 tarihinde bir kamuoyu açıklaması yayımlamıştır. Açıklamada, sürecin Türkiye siyasi tarihindeki yeri ve beklentiler çerçevesinde çeşitli başlıklara yer verilmiştir. Metnin içeriği şu şekildedir:

“Merkez Yürütme Kurulumuzun açıklaması:

Bugün Türkiye yakın tarihinin en önemli, en kritik eşiklerinden birine dair tarihî bir tanıklık içindeyiz.

1. PKK’nın tarihî kongre kararlarıyla birlikte elli yıllık çatışmadan barış ufkuna bir adım daha yaklaşmış oluyoruz. Bu adım, kadim topraklarımızın bağrında asırlardır özlemi çekilen barışın ve demokratik siyasetin yeniden filizlenmesinin ve gelişmesinin bir adımıdır.

2. Öncelikle, uzun süreli çatışmalı süreçte yaşamlarını yitiren tüm insanlarımızı derin bir hürmetle anıyoruz. Acının rengi, dili ve kimliğinin olmadığını onlarca yıllık acı tecrübe hepimize göstermiştir. Bugün Türk’ün, Kürt’ün, Çerkes’in, Arap’ın, Alevi’nin, Sünni’nin, bütün kimlik ve inançların gözyaşları aynı denizde buluşmuştur. Ortak kederimizi yüreğimizde taşıyoruz; tüm yitirdiklerimizin anısını kutsal bir emanet olarak koruyacağız ve ortak geleceğimizi inşa edeceğiz.

3. Şimdi, ortak ve eşit yaşam iradesini her şeyin önüne koyma vaktidir. Demokratik bir topluma, özgür siyasete, evrensel hukuka derinden inanma, demokratikleşme için çalışma ve adımlar atma dönemidir. Artık hiçbir genç ne dağda ne şehirde toprağa düşmesin. Bu ülkede bundan böyle inkârın ve silahların değil; siyasetin, öfkenin değil; demokratik ve toplumsal uzlaşının, ayrılığın değil; birlikte ve eşit yaşamın sesi yükselsin.

4. Onurlu bir barış ve demokratik çözüm yolunda yeni bir sayfa açılıyor. DEM Parti olarak bu tarihî dönüm noktasından sonra, Kürt meselesinin çözümü ve Türkiye’nin gerçek anlamda demokratikleşmesi için başta TBMM olmak üzere tüm demokratik siyaset kurumlarının sorumluluk almasının gerekliliğine inanıyoruz.

Şimdi demokrasinin ve adaletin sesi yükselmelidir. Toplumsal barışın inşası için Meclis’in önünde duran tarihsel görev, hiçbir siyasi hesabın gölgesinde kalamayacak kadar mukaddestir. Bu tarihî adımı kalıcı barışa dönüştürecek yasal - kurumsal zemini birlikte kurmak, şu an en temel sorumluluğumuzdur.

5. Bu tarihî anda, Türkiye’nin demokratik geleceğini kurma fırsatını başarıya ulaştırmak için yürütme erkinin de tarihî sorumluluğunu yerine getirmesi barışın güvencesi olacaktır.

6. Bu sürecin gelişmesinde tarihî bir sorumluluk üstlenen Sayın Abdullah Öcalan’a; barışın bedelini canlarıyla, evlatlarıyla, gözyaşlarıyla ödeyen Türkiye halklarına; çözüm iradesine destek sunan Sayın Devlet Bahçeli’ye ve bu iradeye sahip çıkan Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan’a ve sürece olumlu yaklaşan ana muhalefet lideri Sayın Özgür Özel olmak üzere tüm muhalefet liderlerine teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Bu sürecin başarıya ulaşması için siyasi kurumlarımıza, sivil toplum örgütlerimize ve en önemlisi 85 milyon yurttaşımızın her birine barışı koruma, inşa etme ve geleceği bugünden kazanma görevi düşmektedir. İstiyoruz ki Türkiye’nin barışı Ortadoğu’ya umut, dünyaya ilham olsun.

7. DEM Parti olarak, Mezopotamya ve Anadolu halklarına kutsal bir söz veriyoruz: Gerçekle yüzleşmekten, adaleti tesis etmekten kaçmayacağız; kaybettiklerimizin ruhunu incitecek hiçbir adıma, süreci zedeleyecek hiçbir söyleme, barışın yolunu kesecek hiçbir eyleme asla izin vermeyeceğiz. Eşit yurttaşlığın, demokratik siyasetin ve barışın yılmaz savunucuları ve taşıyıcıları olacağız.

8. Bugün bir yandan büyük bir umudun, bir yandan da tarihin yüklediği derin bir sorumluluğun ağırlığını taşıyoruz. Bu bir son değil, yeni bir başlangıçtır. Bu irade, beyanımızı, ömrünü barışa ve halkların kardeşliğine adamış, yüreği hep ezilenlerin yanında atmış sevgili yol arkadaşımız Sırrı Süreyya Önder’i bir kez daha anarak tamamlıyoruz.

Barışın ve kardeşliğin ışığını bu topraklara mutlaka getireceğiz.

DEM Parti Merkez Yürütme Kurulu

9 Mayıs 2025”

Milliyetçi Hareket Partisi’nin Tepkisi

PKK’nın 12. Kongresi’ni gerçekleştirdiğini duyurmasının ardından Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) cephesinden ilk açıklama, TBMM Başkanvekili ve MHP İstanbul Milletvekili Celal Adan tarafından yapılmıştır. Adan, süreci “kan ve kin devrinin kapanması” şeklinde nitelendirmiştir.

Celal Adan’ın sosyal medya üzerinden yayımladığı açıklamada şu ifadelere yer verilmiştir: “Liderimiz Devlet Bahçeli Bey’in çelikten iradesi ve bilgece idaresi sayesinde; en derin yaramız sarılmış, kan ve kin devri kapanmıştır.”

Açıklamada ayrıca, sürecin “Terörsüz Türkiye” hedefi çerçevesinde önemli bir aşamaya işaret ettiği belirtilmiş ve “Nifak saçanlar, emperyalizme maşalık yapanlar kaybetmiş; Türk milleti kazanmıştır. Bin yıllık kardeşliğimiz daim olsun. Liderimiz var olsun.” değerlendirmeleri aktarılmıştır.

MHP açıklamasında ayrıca, sürecin Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat 2025 tarihinde yaptığı çağrının ardından geliştiği, bu çağrıyı takiben örgütün silah bırakma ve fesih kararı aldığı belirtilmiştir. MHP kaynaklarına göre PKK, geçen hafta kongresini toplamış ve söz konusu kararları almıştır.

Fesih Kararının Açıklanması ve Tasfiye Süreci

PKK, 12 Mayıs 2025 tarihinde yayımladığı sonuç bildirgesinde, 5-7 Mayıs tarihleri arasında Olağanüstü 12. Kongre’yi gerçekleştirdiğini ve bu kongrede örgütün feshedilmesine ve silahlı mücadelenin sonlandırılmasına karar verildiğini bildirmiştir. Bildirgede, “PKK’nın örgütsel yapısının feshedilmesi ve silahlı mücadele yöntemini sonlandırması kararlarını alarak PKK adıyla yürütülen çalışmaları sonlandırdı” ifadesine yer verilmiştir.

Kongrede alınan kararların, Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat 2025 tarihli çağrısıyla başlatılan sürecin devamı olduğu belirtilmiştir. Bu bağlamda, bildirgede “Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat tarihli açıklamasıyla başlayan süreç, yaptığı çok yönlü çalışmalar, değişik tarzlarda sunduğu perspektifler ışığında 5-7 Mayıs tarihleri arasında toplanan 12. Parti Kongremiz [...] tamamlandı” ifadesi kullanılmıştır.

Bildirgede, kongrenin dört farklı alanda eş zamanlı olarak ve toplam 232 delegenin katılımıyla düzenlendiği bilgisi verilmiştir. PKK bildirisine göre fesih süreci üç aşamadan oluşacaktır. İlk aşamada, örgüte ve bağlı kollarına ait tüm silah ve mühimmatın, Irak ve Suriye’de belirlenen merkezlere teslim edilmesi planlanmaktadır. Bu aşamaya ilişkin bildiride şu açıklama yer almıştır: “Örgüte ve bağlı kollarına ait tüm silah ve mühimmat, Irak ve Suriye’de belirlenen merkezlere teslim edilecek. Buradaki silah ve mühimmat sayısı, istihbarat raporlarıyla elde edilen verilerle karşılaştırılacak. Bu aşamada, örgütün attığı her adım takip edilerek, raporlanacak.”

İkinci aşamada dağ kadrolarının inişi, üçüncü aşamada ise örgüt mensuplarının konumlarına göre işlemler öngörülmektedir. Bildiride, suç işlemiş ve devlete mukavemet göstermiş kişilerin yargıya sevk edileceği, örgütün üst yönetimini oluşturan kişilerin ise “devletin belirlediği üçüncü bir ülkede” devlet gözetiminde kalacakları belirtilmiştir. Silahlı faaliyetlere karışmamış, örgütle bağlantılı bazı unsurların üçüncü ülkelere yönlendirilmesi de tasfiye planının parçası olarak aktarılmıştır.

PKK’nın Avrupa’daki mali ve lojistik yapılanmasının da dağıtılacağı bildirilmiştir. Bildirgede, yurtdışı bağlantılı mal varlıklarının dağıtılacağı, “uyuşturucu ve silah kaçakçılığı gibi suçlara bulaşmamış” kişilerin ise üçüncü ülkelerde yaşamlarını sürdürebileceği ifade edilmiştir.

Sonuç bildirgesinin değerlendirme bölümünde, kongrede alınan kararların anlamı şu şekilde aktarılmıştır: “PKK’nın Olağanüstü 12. Kongresi, Kürt sorununu demokratik siyaset yoluyla çözme noktasına getirdiğini, bu yönüyle PKK’nın tarihî misyonunu tamamladığını değerlendirdi.”

AK Parti Yetkililerinin Açıklamaları

PKK’nın 12 Mayıs 2025 tarihinde yayımladığı sonuç bildirgesiyle örgütün feshedildiğini ve silahlı mücadeleyi bıraktığını duyurmasının ardından AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik ve AK Parti Genel Başkanvekili Efkan Ala, sürece ilişkin açıklamalarda bulunmuştur.

Ömer Çelik, yaptığı açıklamada, alınan kararların “Terörsüz Türkiye” hedefi açısından değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiştir. Açıklamasında, “İmralı’dan yapılan çağrı sonrasında PKK’nın kendini feshetme ve silah bırakma kararı alması, ‘Terörsüz Türkiye’ hedefi açısından önemli bir aşamadır” ifadesine yer vermiştir.

Kararın uygulanabilirliğine yönelik olarak, “Bu kararın fiilen uygulanması ve tüm boyutlarıyla gerçekleşmesi gerekmektedir” diyen Çelik, örgütün tüm yapılarıyla birlikte tasfiye edilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Aynı açıklamada, “Fesih ve silahları teslim etme kararının, PKK'nın tüm şube ve uzantıları ile illegal yapılarını kapayacak şekilde, somut olarak ve eksiksiz hayata geçmesi bir dönüm noktası olacaktır” ifadelerini kullanmıştır.

Çelik, alınan kararların siyasal düzene etkisine ilişkin olarak, “Siyasi diyalog kanallarının, TBMM başta olmak üzere siyasetin tüm meşru adreslerinde en güçlü şekilde çalışmasını sağlayacaktır” açıklamasında bulunmuş; sürecin devlet kurumları tarafından “sahada titizlikle takip edileceğini” belirtmiştir.

AK Parti Genel Başkanvekili Efkan Ala ise 12 Mayıs 2025 tarihinde yaptığı yazılı açıklamada, fesih ve silah bırakma kararına dair, “Terör örgütü, silahları bırakma ve kendisini feshetme kararı almıştır” demiştir. Sürecin teknik uygulama boyutuna ilişkin olarak, “İllegal yapıların sonlandırılmasına ve tasfiyelerine ilişkin önemli bir aşamaya geçilmiştir” ifadesini kullanmıştır. Ala, sürecin ilerleyişinde yürütme erkine işaret ederek, “Yapılacak çalışmalara ve sürecin yönetimine ilişkin mekanizmalar gerektiği biçimde işletilecektir” açıklamasında bulunmuştur.

Her iki isim de açıklamalarında, sürecin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin iradeleri doğrultusunda yürütüldüğünü belirtmiş; Ala bu durumu, “Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın ve Sayın Devlet Bahçeli’nin iradeleri ve dirayetleri ile ortaya koydukları Terörsüz Türkiye hedefine doğru kararlılıkla ilerliyoruz” cümlesiyle ifade etmiştir.

Devlet Yetkililerinin Fesih Kararına Yönelik Açıklamaları

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Açıklamaları

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 12 Mayıs 2025 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Toplantısı sonrasında yaptığı konuşmada, PKK’nın fesih kararına ve yürütülen sürece ilişkin değerlendirmelerde bulunmuştur. Açıklamasında, “Terörsüz Türkiye hedefimize engelleri aşarak, önyargıları kırarak, fitne ve nifak tuzaklarını bozarak emin adımlarla yürüyoruz” ifadelerini kullanmıştır.

_{Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 12 Mayıs 2025 - Anadolu Ajansı}

Erdoğan, terör örgütünün fesih kararını açıkladığını ve bu kararın “ülkenin güvenliği, milletin ebedi kardeşliği ve bölgenin huzuru” bakımından önemli görüldüğünü belirtmiştir. Bu açıklamayı yalnızca Kuzey Irak’la sınırlı değil, “Suriye ve Avrupa başta olmak üzere örgütün tüm uzantılarını da kapsayan bir karar” olarak değerlendirmiştir. Sürecin geniş kapsamlı olduğuna işaret eden Erdoğan, kararın siyasi, güvenlik ve toplumsal boyutlarıyla izleneceğini vurgulamıştır.

Cumhurbaşkanı, kararın ardından yeni bir döneme girildiğini, “terörün ve şiddetin tamamen devreden çıkmasıyla birlikte başta siyasetin demokratik kapasitesinin güçlendirilmesi olmak üzere her alanda yeni bir sürecin açıldığını” ifade etmiştir. Emperyalist yapıların planlarının bozulduğunu ve terörün kardeşliğe saplanmış hançer olmaktan çıkarıldığını belirtmiştir. Bu noktada “Kazanan milletimiz, memleketimiz hatta bölgemizdeki tüm kardeşlerimiz olacaktır” ifadelerine yer vermiştir.

Erdoğan, sürecin istihbarat ve güvenlik kurumları tarafından hassasiyetle takip edileceğini bildirmiştir. “İstihbarat Teşkilatımız ve diğer birimlerimiz, herhangi bir yol kazasının yaşanmaması ve verilen sözlerin tutulması için bundan sonraki süreci de çok büyük bir hassasiyetle takip edecektir” demiştir. Ayrıca, devletin süreci “devlet aklı ve ciddiyetiyle anbean” izleyeceğini belirtmiştir.

Konuşmasının devamında, toplumsal birlik ve vatandaşlık vurgusu yapmış, “Kökenlerimiz, kültürlerimiz, inançlarımız farklı olsa da hepimiz Türkiye Cumhuriyeti'nin birinci sınıf vatandaşlarıyız” ifadelerini kullanmıştır. Birlikte hareket edildiği sürece hiçbir gücün Türkiye'yi geriletemeyeceğini ifade etmiş, “Bu duygudaşlığı, kaderdaşlığı ve kardeşlik şuurunu yücelttiğimiz takdirde, Allah'ın yardımıyla, Türkiye'nin bileğini hiçbir güç bükemeyecektir” demiştir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sürece katkı sunduğunu belirttiği kişi ve kesimlere teşekkür etmiş; özellikle Cumhur İttifakı ortağı MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’yi ve diğer siyasi aktörleri anmıştır. “İlk günden itibaren ‘Terörsüz Türkiye’ çalışmalarına samimiyetle sahip çıkan, ittifak ortağımız MHP Genel Başkanı Sayın Devlet Bahçeli başta olmak üzere tüm genel başkanlara, siyasi partilere, medya mensuplarına, emeği olan herkese teşekkür ediyorum” ifadesini kullanmıştır.

Açıklamasının sonunda, terörün son bulmasıyla birlikte geçmişte yaşanan kayıpların ve acıların tekrar etmemesi temennisinde bulunmuştur. “Örgütün kendini feshi ve silah bırakmasıyla, artık bir daha, yıllar boyunca neredeyse her gün ocaklara ateşlerin düştüğü günler geride kalmıştır” demiştir. Bu sürecin şehit yakınları, gaziler, güvenlik güçleri, Diyarbakır anneleri ve terör mağduru tüm kesimler için bir dönüm noktası olduğunu vurgulamıştır.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Açıklamaları

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 12 Mayıs 2025 tarihinde Ankara’da düzenlenen Türkiye-Ürdün-Suriye Dışişleri Bakanları Üçlü Toplantısı sonrasında gerçekleştirdiği basın açıklamasında, PKK’nın fesih ve silah bırakma kararına ilişkin değerlendirmelerde bulunmuştur. Bakan Fidan, açıklamasında söz konusu kararı “tarihi ve önemli bir karar” olarak tanımlamış ve bu sürecin dikkatle izleneceğini belirtmiştir.

Fidan, kararın kapsamına ilişkin olarak, “PKK’nın almış olduğu karar, bence tarihi ve önemli bir karardır. Özellikle kalıcı barış ve istikrarın bölgemize hâkim olması açısından ben bu kararı oldukça önemli görüyorum” demiştir. 

Açıklamada, yalnızca kararın ilan edilmesinin yeterli olmayacağı, bunun pratiğe dökülmesi gerektiği belirtilmiştir. Fidan, “Bu kararın samimi şekilde uygulanması ve diğer endişeleri de izale edici şekilde hayata geçirilmesi halinde gerçekten geleceğimiz için, vatandaşlarımız için, herkes için çok hayırlı bir karar olacağını düşünüyorum” demiştir. Bu kapsamda, karara yönelik izleme süreci ve sahadaki uygulamalar açısından dikkatli olunacağı bildirilmiştir.

Dışişleri Bakanı ayrıca, sürecin siyasi ve toplumsal zeminine dair aktörleri de açıklamış ve “Bu konuda Sayın (Devlet) Bahçeli’nin tarihi çağrısı olmuştu, Cumhurbaşkanımızın çok güçlü bir iradesi olmuştu. Örgütün bu konuda da şu anda olumlu bir cevabı var. DEM’in ortaya koyduğu çalışma var. Emeği geçen arkadaşlar var” ifadelerini kullanmıştır. 

Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Açıklamaları

Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 12 Mayıs 2025 tarihinde terör örgütü PKK’nın fesih ve silah bırakma kararına ilişkin yazılı bir açıklama yapmıştır. Bahçeli açıklamasında, kararın Türkiye'nin siyasi ve tarihsel süreci açısından taşıdığı anlamı değerlendirmiş, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile doğrudan ilişkilendirmiştir. Bu çerçevede, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Türkiye Cumhuriyeti'nin üçüncü evresidir. Terör örgütünün feshi ise yeni yüzyılın ulaşılan ve gerçekleşen ilk hedefidir” ifadesine yer vermiştir.

Bahçeli, 5-7 Mayıs 2025 tarihlerinde yapılan PKK’nın 12. Kongresi’nin, 27 Şubat 2025 tarihli İmralı açıklaması doğrultusunda toplandığını ve bu kongrede silahlı mücadeleden vazgeçme ve örgütsel varlığı sonlandırma kararlarının alındığını ifade etmiştir. Sürecin sonucu olarak, “Böylelikle PKK musibeti son bulacak, 47 yıldır ihanetle yazılan kanlı sayfa ümit ve temenni ediyorum ki bir daha açılmamak üzere kapanacaktır” demiştir.

Bahçeli, Türkiye’nin birlik ve bütünlüğüne vurgu yaparak, PKK’nın faaliyetlerine rağmen Türk ve Kürt halklarının karşılıklı hürmet, muhabbet ve bağlılık içerisinde yaşadığını belirtmiştir. Türk milletinin hiçbir ferdinin yaban veya yabancı görülmediğini, devletin hiçbir zaman asimilasyon veya inkar politikaları uygulamadığını vurgulamıştır. “Bu ülke hepimizindir, bu vatan üzerinde yaşayan herkesin namus ve şeref mevzusudur” ifadesiyle açıklamasını sürdürmüştür.

Bahçeli açıklamasında, silah bırakma sürecinin teknik yönlerine dair çeşitli soruların da değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiştir. Bunlar arasında, silahların nerede, ne zaman ve hangi şartlarda bırakılacağı; geçişlerin ve militanların tasnifi; PYD/YPG ile ilişkilerin durumu; örgüt kadroları için alınacak hukuki önlemler ve sivil siyasetin güçlendirilmesi kapsamında atılması gereken yasal adımlar gibi başlıklar yer almıştır. Bu çerçevede, “Stratejik ve yasal adımların çatı ve çerçevesi ayrıca ele alınmalı, müştereken ve maşeri vicdana muvafık halde tatbik edilmelidir” değerlendirmesini yapmıştır.

Açıklamanın ilerleyen bölümlerinde, PKK’nın feshiyle birlikte başlayan yeni dönemin barış ve huzur iklimini kalıcı hale getirmesi gerektiği vurgulanmıştır. Bahçeli, ideolojik kutuplaşmalardan, ucuz siyasi polemiklerden ve çatışma zeminlerinden uzak durulması gerektiğini belirtmiştir. “Terörsüz Türkiye’nin meşalesi yakılmıştır” ifadesiyle sürecin başladığını duyurmuştur.

MHP lideri, açıklamasında sürece katkıda bulunduğunu belirttiği kişi ve kurumları da sıralamıştır. Bunlar arasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, MHP ve AK Parti teşkilatları, Türk Silahlı Kuvvetleri, Abdullah Öcalan, DEM Parti yetkilileri ve “barışa sahip çıkan her vatan evladı” yer almıştır. Sürecin, Türkiye’nin siyasal tarihindeki dönüm noktalarından biri olduğunu vurgulamıştır.

Terör Örgütü PKK’nın Silah Bırakma Tarihinin ve Yerinin Açıklanması (2025)

DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, 9 Temmuz 2025 tarihinde Ankara’da düzenlediği basın toplantısında, terör örgütü PKK’nın silah bırakma tarihini ve yerini açıklamıştır. Doğan’ın açıklamasına göre, PKK silah bırakma sürecine 11 Temmuz 2025 tarihinde başlayacaktır. Silah bırakma faaliyetinin Irak’ın Süleymaniye kentinde gerçekleştirileceği bildirilmiştir.

_{DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, 9 Temmuz 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Açıklamada, DEM Parti'nin söz konusu sürece doğrudan tanıklık edeceği belirtilmiştir. Doğan, "Tarihi bir eşikteyiz" ifadelerini kullanarak, silah bırakma anına Süleymaniye’de şahitlik edeceklerini duyurmuştur. Ayrıca, terör örgütü PKK’nın silahlı mücadeleyi sona erdirme kararının ardından yeni bir dönemin başladığı ve siyasi sorumlulukların önem kazandığı belirtilmiştir.

Aynı gün, Abdullah Öcalan’ın terör örgütüne yönelik video mesaj yayımladığı açıklanmıştır. Mesajda, PKK’nın “ulus-devletçi amaçlardan” vazgeçtiği ve bu doğrultuda “silahlı mücadeleyi gönüllü olarak bırakma” kararı aldığı ifade edilmiştir. Öcalan’ın açıklamasında, bu sürecin Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesinde kurulması planlanan bir komisyon tarafından yürütülmesi gerektiği belirtilmiştir.

DEM Parti yetkilileri, 11 Temmuz 2025 tarihinde Süleymaniye’de gerçekleştirilecek olan silah bırakma töreninin sürecin başlangıcı niteliğinde olduğunu ifade etmişlerdir.

Silah Bırakma Süreci ve Resmi Açıklamalar

Süleymaniye’de Gerçekleşen İlk Silah Teslimi

11 Temmuz 2025 tarihinde Irak’ın Süleymaniye kentinde PKK’nın silah bırakma sürecine ilişkin ilk teslim faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Süleymaniye’ye bağlı Surdaş nahiyesi sınırlarında yer alan bir mağarada toplanan PKK mensupları, burada bulunan silahlarını teslim alanına taşıyarak teslim sürecini başlatmıştır. Teslim edilen silahlar, içerisinde ateş yanan büyük bir kazan içerisinde imha edilmiştir.

_{Terör örgütü PKK'dan bir grubun, Irak’ın Süleymaniye kentinde imha ettiği silahlar, 11 Temmuz 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Teslim faaliyetine katılan grup toplam 30 kişiden oluşmuş, bu kişiler arasında 15 kadın yer almıştır. Silah tesliminin ardından alanda bir PKK yöneticisi tarafından Türkçe ve Kürtçe olmak üzere iki dilde açıklamalar yapılmıştır.

Silah bırakma faaliyetinin gerçekleştiği alanda, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanlığı yetkilileri, Iraklı resmî yetkililer, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi temsilcileri, DEM Parti üyeleri, çeşitli sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve basın mensupları bulunmuştur. Sürecin güvenlik koordinasyonu Iraklı ve Kürt Bölgesel Yönetimi’ne bağlı güvenlik güçleri tarafından yürütülmüştür.

Silah teslim sürecinin ilerleyen günlerde de Irak’ın farklı bölgelerinde gruplar halinde devam etmesi planlanmıştır. Teslim edilen silahların imha işlemi, oluşturulan protokoller çerçevesinde ve kayıt altına alınarak yürütülmüştür.

_{Terör örgütü PKK'dan bir grubun, Irak’ın Süleymaniye kentinde silahlarını imha ettiği bölge, 11 Temmuz 2025 - (Anadolu Ajansı)}

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Değerlendirmesi

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 11 Temmuz 2025 tarihinde yayımladığı yazılı açıklamada Türkiye’nin yaklaşık elli yıldır karşı karşıya olduğu terör tehdidinden kurtulma aşamasına geldiğini bildirmiştir. Bahçeli, PKK’nın gruplar halinde silahlarını teslim etmeye başladığını ve bunun tarihi nitelikte bir gelişme olduğunu ifade etmiştir.

Bahçeli, sürecin “kara bir dönemin kapanması” anlamına geldiğini belirtmiş; teslim işlemlerinin belirlenen takvim içerisinde tamamlanmasıyla kötü anıların geride kalacağını aktarmıştır. Türkiye ve çevre bölgeler için yeni bir dönemin başladığını vurgulamıştır. Açıklamasında, “Terörsüz Türkiye” hedefinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve hükümet tarafından devlet politikası olarak sahiplenildiğini ve Milliyetçi Hareket Partisi ile Cumhur İttifakı’nın da bu hedef doğrultusunda siyasi dirayetini muhafaza ettiğini ifade etmiştir

AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik’in Açıklamaları

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, aynı gün yaptığı açıklamada PKK’nın silah bırakma sürecinde ilk aşamanın gerçekleştiğini belirtmiştir. Çelik, Türkiye’nin “Terörsüz Türkiye” hedefi doğrultusunda kritik bir eşiği geçtiğini ifade etmiştir.

Çelik, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin süreçteki çağrılarının belirleyici olduğunu vurgulamıştır. Ayrıca devlet kurumlarının diplomasi, istihbarat ve güvenlik alanlarında süreci yürüttüğünü açıklamıştır. Açıklamasında, Meclis’teki tüm siyasi partilerin ve DEM Parti’nin sürece katkı sunduğunu ve bu katkıların Meclis iradesiyle somutlaşacağını belirtmiştir. Çelik, silahların teslimi ve imhası sürecinin kısa sürede tamamlanması gerektiğini vurgulamıştır.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 12 Temmuz 2025 Tarihli Açıklamaları

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 12 Temmuz 2025 tarihinde Ankara'nın Kızılcahamam ilçesinde düzenlenen AK Parti 32. İstişare ve Değerlendirme Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, PKK'nın silah bırakma sürecine ilişkin önemli değerlendirmelerde bulunmuştur. Toplantı, "Milletin Gücüyle Sınırları Aşan Liderlik" temasıyla gerçekleştirilmiştir.

_{Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin Kızılcahamam’da düzenlediği 32. İstişare ve Değerlendirme Toplantısı'nda, 12 Temmuz 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Erdoğan, "Bugün büyük ve güçlü Türkiye'nin şafağı söküyor. Şimdi oturup konuşacağız. Silahlarla, şiddetle değil, kavga için değil, muhabbet, kardeşlik için, aradaki terör engelini kaldırarak yüz yüze, gönül gönüle konuşacağız" demiştir. Cumhurbaşkanı, terör örgütü PKK'nın, İmralı'nın çağrısıyla kongresini topladığını ve kendisini feshettiğini açıkladığını belirterek, "Dün de örgüt aldığı kararı hayata geçirdiğini, özellikle de bir merasim yaparak silahlarını bıraktı. Dün itibarıyla 47 yıllık terör belası inşallah sona erme sürecine girmiştir. Türkiye uzun, acılı, sancılı, gözyaşlarıyla dolu bir sayfayı dün itibarıyla kapatmaya başlamıştır. Bugün unutmayalım, yeni bir gündür. Bugün tarihte yeni bir sayfa açılmıştır. Bugün büyük Türkiye'nin, güçlü Türkiye'nin, Türkiye Yüzyılı'nın kapılarını ardına kadar aralanmıştır" ifadelerini kullanmıştır.

Erdoğan, 14 Ağustos 1984'teki ilk terör eyleminden itibaren 10 bine yakın güvenlik görevlisinin şehit verildiğini ve 50 bine yakın vatandaşın hayatını kaybettiğini hatırlatmış ve şu ifadeleri kullanmıştır: "O günden sonra nice hükümetler geldi. Her biri 'terörün kökünü' kazıyacağını söyledi ama terör ne topraklarımızda ne de üs edindiği başka ülke topraklarında bitirilemedi. Bunda elbette devletin bazı yanlış uygulamalarının da payı vardı. Beyaz toroslar, faili meçhuller, Diyarbakır Cezaevi bunlardan biriydi. Yakılan köyler, bir gecede göçe zorlanan insanlar, evladıyla cezaevinde Kürtçe konuşamayan analar işte bu yanlış uygulamalardan biriydi. Hukuk ve meşruiyet dışı mücadele yöntemleri, terörü bitirmek yerine tam tersine körükledi, büyüttü, terör örgütüne istismar edeceği elverişli bir zemin sundu."

Hataların bedelinin hep beraber ödendiğini vurgulayan Erdoğan, "Sadece güvenlik güçlerimizi şehit vermekle kalmadık, sadece siviller hayatını kaybetmedi, Türkiye bu terör saldırılarıyla istikrarsız hale geldi. Ekonomide 2 trilyon doları bulan bir faturayla karşılaştık. Her şeyden önemlisi terör örgütü ülkemizin huzuruna, dirliğine, birliğine, bütünlüğüne, kardeşliğine çok ağır hasarlar verdi." demiştir.

AK Parti'nin 2002'den itibaren terör meselesini çok boyutlu ele aldığını, hem mücadele ettiğini hem de teröre bahane oluşturan "bataklığı kurutmanın" mücadelesini verdiğini ifade etmiştir: "Bir yandan terörle mücadele ederken bir yandan da teröre bahane oluşturan bataklığı kurutmanın mücadelesini verdik. Terör örgütünün, Kürt kardeşlerimizi tuzağa düşürmesini, devletten ve milletten uzaklaştırmasını önlemek için tedbirler aldık. Birlikte yaşamanın, kardeşliğin hukukunu yerine getirmek için tarihi nitelikte adımlar attık. İçeride demokrasi ve insan hakları konusunda 'sessiz devrim' niteliğinde reformlar yaparken, dışarıda çok yoğun diplomasi trafiği yürüttük. Bütün bunlarla birlikte savunma sanayimizi geliştirdik, dışa bağımlı kalmadan terörle mücadele silahlarımızı ürettik. Sınır ötesi operasyonlarla sınırlarımızı tam kontrol altına aldık. 15 Temmuz o hain darbe girişiminin ardından FETÖ'yü başta silahlı kuvvetlerimiz ve emniyetimiz olmak üzere tüm kurumlarımızdan temizledik. Böylece terörle mücadeledeki ihaneti ortadan kaldırdık. Son yıllarda terör örgütünün eylem kabiliyetini hemen, tamamen kırdık. Terör eylemlerinin resmi ya da sivillere zarar vermesinin önüne geçtik. Irak sahasındaki harekatlarımız ve Suriye'de gerçekleşen 8 Aralık devrimi, terörle mücadelede elimizi daha da güçlendirdi."

Erdoğan, terör örgütünün 1984'teki ilk eylemi sonrasında, Türkiye'nin terörü bitirmek için her yola ve yönteme başvurduğunu belirterek şunları kaydetmiştir: "Dünyadaki örneklerine bakılarak terörü bitirmek için silahlı mücadelenin ötesinde formüller denenmiştir. Ancak hiçbirinde başarı sağlanamamıştır. Son dönemde takip ettiğimiz 'Terörsüz Türkiye' Projesi, bir müzakerenin, bir pazarlığın, bir al-ver sürecinin neticesi değildir. Onun için başından beri çok dikkatliydik. Bugün daha da dikkatliyiz. Kanı durduracak, annelerin gözyaşını dindirecek, acıları hafifletecek, kardeşliği güçlendirecek her türlü girişimi yakından takip ediyoruz. Ancak herkes şundan emin olsun; Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin onurunu gururunu çiğnetmeyiz. Türkiye'nin başını öne asla eğdirmeyiz. 'Terörsüz Türkiye' projemizi de işte bu anlayışla izliyoruz. En başta bütün Türkiye'nin şunu bilmesini isterim; İttifak ortağımız Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve kadrosunun milliyetçiliğini, vatanseverliğini, Türkiye aşkını sorgulamak, takdir edersiniz ki, hiç kimsenin haddi değildir. Aynı şekilde şahsımın ve burada olanlarla ve olmayanlarla birlikte AK kadronun milliyetçiliğini, vatanseverliğini ve Türkiye aşkını da hiç kimse sorgulayamaz. Bu kimsenin haddi de değildir, hakkı da değildir."

MHP Genel Başkanı Bahçeli ve kadrosu ile beraber "Terörsüz Türkiye" için canlarını, kanlarını, bütün tecrübelerini, hayatlarını ortaya koyduklarını vurgulayan Erdoğan, Türkiye'nin hayrına olmayan hiçbir işin içinde olmadıklarını söylemiştir. Erdoğan, "Türkiye'nin hayrına olan her girişimde bizi en önde göreceksiniz. Türkiye'nin hayrına olmayan her girişimde de bizi o girişimin tam karşısında yine en önde görürsünüz. Biz ne yaptığımızı çok iyi biliyoruz. Hiç kimse korkmasın, tedirgin olmasın, endişeye kapılmasın. Kimsenin zihninde soru işareti oluşmasın. Ne yapıyorsak Türkiye için yapıyoruz. Ne yapıyorsak milletimiz için yapıyoruz. İstiklalimiz için yapıyoruz. İstikbalimiz için yapıyoruz." ifadelerini kullanmıştır.

Terör eylemlerinden, terör tarafındakilerin nemalandığı kadar, terör karşıtı gibi görünenlerin de nemalandığının altını çizen Erdoğan, şunları kaydetmiştir: "Milleti istismar ettiler, istikrarsızlığı körüklediler. Terör saldırılarından kendi kirli emellerine rant devşirmeye yeltendiler. İşte onlar bugünlerde kendilerini belli ediyorlar. Terörün bitiyor olması en çok onları rahatsız ediyor. Çünkü rant kapıları kapanıyor. Çünkü çıkarları zedeleniyor. Çünkü tezgahları bozuluyor. Çünkü ellerindeki oyuncağı kaybediyorlar. Ortalığı bulandırmak için, zihinleri karartmak için yoğun bir gayret içindeler. Milletim işte bunları görsün, milletim bunları gördükçe çok daha güçleneceğimizi unutmasınlar. 'Milliyetçiyiz' diyorlar değil mi?, 'Vatanseveriz' diyorlar. Terör bitiyor, sevinsenize ama sevinemiyorlar. Niyet okuyarak, hayaller kurarak, komplo teorileri üreterek, korku yayarak, açıkça yalan söyleyerek, milletin sevincini gölgelemeye, yeşeren umutlarını kırmaya çalışıyorlar. Ne yaparlarsa yapsınlar terör bitecek, göreceksiniz hepsi işsiz kalacak."

Terör biterken terör istismarının da bittiğini söyleyen Erdoğan, "Milletimin bu sahte kahramanları görmesi de bugün artık en büyük arzumuzdur. Kimsenin zihninde soru işareti olmasın. Hükümet olarak, AK Parti kadroları olarak son 23 yıldaki mücadelemiz, içerideki ve dışarıdaki baskılarımız, gayretlerimiz neticelenme yoluna girmiştir. Türkiye kazanmıştır, milletim kazanmıştır. Türk, Kürt, Arap 86 milyon her bir vatandaşımız kazanmıştır." ifadelerini kullanmıştır. "Birliğimize, bütünlüğümüze, vatanımıza, devletimize, milletimize, huzurumuza, devletimizin onur ve gururuna kasteden, kastedecek hiçbir girişimin içinde olmayız, böyle girişimlere asla ve asla müsaade etmeyiz. Türkiye Cumhuriyeti Devleti dimdik ayaktadır ve hatta Türkiye Cumhuriyeti Devleti bugün, düne göre çok daha kudretlidir, azametlidir, gururludur, onurludur ve en önemlisi istikbali için düne göre çok daha umutludur. Hamdolsun 41 yıllık parantez kapanmaktadır. Milletimizin fertleri arasına örülen terör duvarı yıkılmaktadır. Bırakınız tedirgin olmayı, aziz milletimizin her bir ferdi bu tablodan dolayı sevinmeli, bayram etmeli, Türkiye'nin her sokağı, caddesi, her hanesi ay yıldızlı bayrağımızla donatılmalıdır." ifadeleriyle konuşmasını sürdürmüştür.

Konuşmalarında Türklerin, Kürtlerin ve Arapların birlikte hareket ettiğinde tarihin şekillendiği vurgulanmıştır. Malazgirt Zaferi, Kudüs'ün Fethi, İstanbul'un Fethi, Çanakkale savunması ve İstiklal Savaşı gibi ortak zaferler örnek gösterilmiştir. Birinci Dünya Savaşı, Moğol istilaları ve Haçlı saldırılarının ise Türk, Kürt ve Arapların ayrışması sonucu yaşanan yenilgiler olduğu belirtilmiştir. Günümüzde Gazze ve Filistin'de yaşanan soykırımın nedeni olarak da Türk, Kürt ve Arap birliğinin sağlanamaması gösterilmiştir. Terörün asıl amacının Türk ile Kürt arasına nifak sokmak olduğu belirtilmiş, bu "kirli oyunun bozulduğu" ifade edilmiştir.

Erdoğan, bu ülkenin her bir vatandaşının (Türk, Kürt, Arap, Sünni, Alevi, sağcı, solcu, zengin, fakir) devlet karşısında birinci sınıf vatandaş olduğunu ve Türkiye Cumhuriyeti'nin herkesin ortak yuvası olduğunu vurgulamıştır. "86 milyon biriz, beraberiz, ezelden ebediyete kadar kardeşiz. Tüm farklılıklarımıza rağmen hep birlikte Türkiye'yiz" sözleriyle birliğin altını çizmiştir. Her meselenin konuşularak çözüleceğini, silah ve şiddet olmadan diyalogla sorunların aşılacağını ifade etmiştir. "Gönüller bir olunca sınırlar ortadan kalkar" ilkesiyle hareket edileceği belirtilmiştir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 6 gün önce Pençe-Kilit bölgesinde metan gazına maruz kalarak şehit olan 12 kahraman Mehmetçiğe ve 41 yıl önce terörün ilk eyleminde şehit düşen 2 asker ile terör olaylarında hayatını kaybeden tüm vatandaşlara rahmet dilemiştir. Şehit anaları ve babalarının ellerinden öptüğünü, şehitlerin aziz hatırasına el uzatılmasına asla müsaade edilmeyeceğini vurgulamıştır. Gelinen noktanın şehitlerin gayesine ulaştığını ve gazilerin fedakarlıklarının taçlanacağını belirtmiştir.Toplantının açılışında AK Parti'nin yeni bestelenen "Dünya Bizi Bekler" adlı şarkısı çalınmıştır. .

Erdoğan, "Bugün büyük ve güçlü Türkiye'nin şafağı söküyor" ifadesini yineleyerek ve Mehmet Akif Ersoy'un İstiklal Marşı'ndan dizeler okuyarak konuşmasını tamamlamıştır. Türkiye'nin terörün bitmesiyle eskisinden çok daha güçlü, özgüvenli olacağını, enerjisini kalkınma ve refah için seferber edeceğini belirtmiştir.