Doğu Anadolu’nun kültürel mirası içinde önemli bir yere sahip olan Terzibaba Türbesi, Erzincan’ın manevi kimliğini simgeleyen başlıca yapılardan biridir. Hem halk inancında hem de kent kimliğinde derin izler bırakan türbe, ziyaretçilerine dini bir merkez olmanın ötesinde, tarihsel bir hafıza mekânı sunmaktadır.
Terzibaba Türbesi -Kültür Portalı
Terzibaba Kimdir?
Terzibaba’nın gerçek ismi Mehmed Vehbi Efendi’dir. 18. yüzyılın sonlarında yaşadığı tahmin edilen bu sûfi zat, halk arasında “Terzibaba” olarak anılmıştır. Rivayetlere göre terzilik mesleğini icra ettiği ve bu meslekle geçimini sağladığı için bu lakabı almıştır. Zühd, takva ve sade yaşamı ile tanınan Terzibaba, Erzincan halkı tarafından veli kabul edilmiştir. Vefatının ardından mezarı ziyaret yeri hâline gelmiştir.
Türbenin Konumu ve Mimari Özellikleri
Türbe, Erzincan şehir merkezinde, adını taşıyan Terzibaba Mezarlığı içerisinde yer almaktadır. Günümüzdeki yapısı, çeşitli dönemlerde yapılan bakım ve yenilemelerin sonucunda bugünkü halini almıştır. Klasik Osmanlı türbe mimarisinin izlerini taşıyan yapı, kesme taş malzeme ile inşa edilmiştir. Sekizgen planlı bir yapıya sahip olan türbenin üzeri kubbe ile örtülüdür.
İç mekânda sade bir atmosfer hâkimdir. Terzibaba’ya ait olduğu düşünülen sanduka, mihrap yönüne yerleştirilmiştir. Türbenin çevresi düzenlenmiş, ziyaretçilere uygun yürüyüş alanları ve oturma yerleri oluşturulmuştur.
Ziyaret Kültürü
Terzibaba Türbesi, Erzincan halkı için önemli bir ziyaret ve dua merkezidir. Özellikle kandil geceleri, Ramazan ayı ve bayramlarda türbede yoğunluk yaşanır. Ziyaretçiler genellikle dua eder, Kur’an okur ve hayır dileklerinde bulunur. Türbenin çevresindeki mezarlık da şehir halkı için manevi bir mekân niteliğindedir.
Restorasyon Süreci
Zaman içerisinde yıpranan türbe, özellikle 2000'li yıllarda Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından kapsamlı bir restorasyondan geçirilmiştir. Restorasyon çalışmaları türbenin özgün yapısını korumayı amaçlamış; dış cephe taşları, kubbe örtüsü ve iç mekân düzenlemeleri aslına uygun şekilde yenilenmiştir. Böylece hem kültürel hem de mimari mirasın korunması sağlanmıştır.
"Vallahi dünya için Allah demem" Sözü
"Vallahi dünya için Allah demem" sözü, Terzibaba'ya ait olan bir ifadedir. Terzibaba, halk arasında "dünya için Allah demem" sözünü söyleyen ve bu şekilde dünyevi çıkarları reddeden manevi bir zat olarak tanınır.
Bu söz, onun dünyevi değerler ve maddi çıkarlar karşısında, manevi değerleri ve Allah'a olan bağlılığını ön planda tuttuğunu ifade eder. Terzibaba, halk arasında erdemli, sadık ve Allah’a derin bir bağlılıkla yaşayan biri olarak kabul edilir. Söz, Terzibaba'nın dünyaya dair hiçbir beklentisi olmadığını ve tüm amacının manevi bir hayat sürmek olduğunu anlatan güçlü bir mesaj içerir.