TEI TS1400, Türkiye tarafından özgün olarak geliştirilen bir turboşaft motorudur. Başta T625 GÖKBEY genel maksat helikopteri olmak üzere çeşitli helikopter platformlarında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığı'nın koordinasyonunda TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEI) tarafından geliştirilen TS1400, yüksek performans değerlerine sahip ve sertifikasyon süreçleri yürütülen bir motor olup, Türkiye’nin savunma ve havacılık sanayisinde yerli motor ihtiyacını karşılamak amacıyla üretilmiştir.

^{TS1400 Turboşaft Havacılık Motoru - (AA)}

Gelişim Süreci ve Proje Bilgileri

Turboşaft Motor Geliştirme Projesi (TMGP) 8 Mart 2017’de başlatılmış olup, yerli motor teknolojisi geliştirmeyi ve dışa bağımlılığı azaltmayı amaçlamaktadır. Proje kapsamında TEI mühendisleri tarafından Eskişehir, Ankara ve İstanbul’daki mühendislik ofislerinde tasarlanıp test edilen TS1400 motoru, 1400 shp kalkış gücüne sahip olup; motorun gücü, zorlu yıpratma ve güç limit testlerinde 1740 beygir gücüne kadar yükseltilmiştir.

Performans ve Kullanım

TS1400 turboşaft motoru, T625 GÖKBEY genel maksat helikopterinin zorlu iklim ve coğrafi koşullarda ihtiyaç duyduğu itki gücünü sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. Acil durum kalkışlarında yüksek güç üretme kapasitesine sahip olan motor, hem askeri hem de sivil havacılık görevlerine uygun olarak geliştirilmiştir.

Prototip motorlar, insanlı uçuş testleri için gerekli olgunluk seviyesine ulaşarak Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ)’a teslim edilmiştir. TS1400, 6 ton toplam kalkış ağırlığı, 12 yolcu kapasitesi, 306 km/s azami sürat, 20.000 fit servis tavanı ve 3,8+ saat havada kalış süresine sahip GÖKBEY helikopteriyle entegre edilerek kullanılmaktadır. Helikopter, harici yakıt tankı ilavesiyle 5+ saat havada kalabilmekte ve 948 kilometre menzile ulaşabilmektedir.

GÖKBEY Helikopteri ile İlk Uçuş

TS1400 turboşaft motoru, Türkiye’nin özgün genel maksat helikopteri T625 GÖKBEY ile yapılan test uçuşlarında başarılı bir performans sergilemiştir. Dönemin Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir tarafından duyurulan bu gelişme, yerli havacılık motor teknolojileri açısından önemli bir teknik aşamayı işaret etmektedir.

Motor; taşıma, VIP taşımacılığı, kargo nakliyesi, hava ambulans hizmetleri, arama-kurtarma operasyonları ve kıyı ötesi lojistik görevler gibi çeşitli kullanım senaryolarına uygun olacak şekilde geliştirilmiştir. Bu kapsamda TS1400, sivil ve askeri havacılık uygulamalarına entegre edilebilecek teknik özelliklere sahip yerli üretim bir güç sistemi niteliği taşımaktadır.

^{TS1400 Turboşaft Motoru T625 Gökbey Genel Maksat Helikopteri Üzerinde Test Uçuşunda - (Youtube, TEI-TUSAŞ Motor Sanayi A.Ş)}

TS1400 Teknik Özellikler

• Kalkış Gücü (Deniz Seviyesi Statik): 1400 shp
• 30 saniye Tek Motor Gücü (Deniz Seviyesi Statik): 1660 shp
• Kalkış Gücü / Ağırlık Oranı: 8,54 shp/kg
• Servis Yüksekliği: 20.000 ft
• Çıkış Şaft Hızı: 23.000 rpm
• Motor Kontrolü: Yedekli Sayısal Motor Kontrol Sistemi (SMKS)