Prof. Dr. Tufan Gündüz, Türkiye’de tarihçilik, edebiyat ve televizyon alanlarında üretkenliğiyle öne çıkan bir akademisyen, yazar ve senaristtir. Osmanlı, Safevî ve Türkmen tarihine dair akademik çalışmaları; tarihî romanları ve senaryo katkılarıyla hem akademik hem de kültürel alanda etki bırakmıştır.
Hayatı ve Eğitimi
11 Mayıs 1964 tarihinde Kayseri’nin Tomarza ilçesinde doğmuştur. İlk ve ortaöğretimini Kayseri'de tamamladıktan sonra, 1987 yılında Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Tarih Öğretmenliği Bölümünden mezun olmuştur. Yüksek lisans eğitimini 1991 yılında, doktora eğitimini ise 1996 yılında Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Genel Türk Tarihi Anabilim Dalı’nda “Bozulus Türkmenleri (1540–1640)” başlıklı teziyle tamamlamıştır.
Akademik Kariyeri
Akademik yaşamına Gazi Üniversitesi’nde okutman olarak başlayan Gündüz, 2000 yılında öğretim üyeliğine geçmiştir. 2006 yılında doçent, 2011 yılında ise profesör unvanını almıştır. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nde öğretim üyeliği görevini sürdürmüş, 2017 yılında Milli Savunma Üniversitesi Kara Harp Okulu Dekanlığı görevini yürütmüştür 2019'da bu görevden ayrılmıştır.
Araştırma Alanları
Prof. Dr. Tufan Gündüz’ün akademik çalışmaları ağırlıklı olarak 16. ve 17. yüzyıllarda Anadolu’da yaşayan Türkmen aşiretleri, Safevî tarihi ve Bosna-Hersek’ten Osmanlı topraklarına gerçekleşen göçler üzerine yoğunlaşmıştır. Bu alanlarda birçok doktora ve yüksek lisans tezine danışmanlık yapmıştır.
Ayrıca, Osmanlı-İran ilişkileri, Şii toplulukların tarihi, Bektaşi tekkeleri, konar-göçer yaşam tarzları ve Osmanlı saray teşkilatı gibi konular da araştırmaları arasında yer almıştır. TÜBİTAK ve üniversite destekli çeşitli bilimsel projelerin yürütücülüğünü üstlenmiştir.
Eserleri
Prof. Dr. Gündüz’ün hem akademik hem de popüler düzeyde birçok kitabı yayımlanmıştır. Bunlar arasında öne çıkan bazı eserler şunlardır:
- Anadolu’da Türkmen Aşiretleri: Bozulus Türkmenleri (1540–1640)
- Son Kızılbaş Şah İsmail
- Bozkırın Efendileri: Türkmenler Üzerine Makaleler
- Kızılbaşlar, Osmanlılar, Safeviler
- Kur’an ve Kılıç: Türkler Nasıl Müslüman Oldu?
- Tarih Bizi Çağırıyor
- Dede Korkut Destanları
- Büyük Olayların Kısa Tarihi I-II
Ayrıca çeviri, derleme ve ansiklopedi maddeleri niteliğindeki eserleri de mevcuttur. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi için çeşitli maddeler kaleme almıştır.
Edebi ve Televizyon Çalışmaları
Akademik kimliğinin yanında edebiyat ve televizyon alanında da faaliyet göstermiştir. 2011 yılında yayımlanan Nisan’ın İki Günü adlı romanı I. Dünya Savaşı dönemini işlerken; bu eserden uyarlanan Bir İnce Sızı: Nisan 1915 adlı tiyatro oyunu Devlet Tiyatrolarında sahnelenmiştir. Ayrıca, Osmanlı saray ve halk yaşamını konu alan “Yamak Ahmet” adlı televizyon dizisinin senaryo yazarlığını üstlenmiştir.
Ulusal ve Uluslararası Katkıları
Tufan Gündüz’ün bildirileri Türkiye, Azerbaycan, Romanya, Bosna-Hersek ve Bulgaristan’da düzenlenen bilimsel sempozyumlarda sunulmuştur. Safevîler, Bosna-Hersek, Oğuzlar ve Osmanlı yönetim yapıları üzerine yaptığı sunumlarla uluslararası tarih araştırmalarına katkıda bulunmuştur.
Ödüller ve Onurlandırmalar
Çalışmalarıyla birçok ödüle layık görülmüştür. Nazilli Türk Ocağı Süleyman Efendi Türk Kültürü’ne Hizmet Ödülü’nü 2015 yılında, Selçuklu Vakfı Halil İnalcık Tarih Ödülü’nü 2018 yılında almıştır. 2016 yılında ise Hasan Ferit Cansever Türk Ocakları Sanat Armağanı ödülü almıştır.
