Tupolev Tu-160 (NATO kod adı: Blackjack), Sovyetler Birliği tarafından Tupolev Tasarım Bürosu öncülüğünde geliştirilen, değişken geometrili kanatlara sahip, süpersonik hızda uçabilen ağır bir stratejik bombardıman uçağıdır. Tu-160, hem Sovyetler hem de sonrasında Rusya tarafından kullanılan en güçlü stratejik bombardıman uçağı olma özelliğini taşır ve dünyadaki en büyük ve en ağır süpersonik uçaklar arasında yer alır. Uçak, "Beyaz Kuğu" lakabıyla da anılmaktadır.

Tarihsel Gelişim

Tu-160’ın geliştirme çalışmaları 1967 yılında başladı ve ilk prototip uçuşunu 18 Aralık 1981 tarihinde gerçekleştirdi. Seri üretime 1984 yılında geçildi ve uçaklar Nisan 1987'de aktif hizmete alındı. Toplamda 36 adet üretildi. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından bu uçakların bir bölümü Ukrayna topraklarında kaldı; ancak daha sonra bunların bir kısmı Rusya’ya geri teslim edildi.

^{Tupolev Tu-160 (Tupolev)}

Teknik Özellikler

• Motorlar: Dört adet Kuznetsov NK-321 turbofan motoru, her biri yaklaşık 245 kN itiş gücü üretir
• Hız: 2,220 km/saat (Mach 2.05), 960 km/saat (seyir).
• Menzil: 12,300 km.
• Savaş Yarıçapı: 7,300 km.
• Havada Kalma Süresi: 15 saate kadar. 2020'de 25 saatlik uçuş rekoru kırdı.
• Maksimum İrtifa: 16,000 metre.
• Kanat Açıklığı: 35.6 metre (kapalı), 55.7 metre (açık).
• Uzunluk: 54.1 metre.
• Yükseklik: 13.1 metre.
• Boş Ağırlık: 110,000 kg.
• Maksimum Kalkış Ağırlığı: 275,000 kg.
• Silah Yükü: 40,000 kg'a kadar, iki dahili bölmede.

^{Tupolev Tu-160 (Tupolev)}

Gövde, Yapı ve Operasyonel Kullanım

Tu-160, değişken geometrili kanatlara sahip olup bu özelliğiyle farklı uçuş koşullarına uyum sağlayabilir. Gövdesinde titanyum, alüminyum ve çelik alaşımların yanı sıra kompozit malzemeler kullanılmıştır. Uçak, fly-by-wire adı verilen dijital uçuş kontrol sistemiyle donatılmıştır.

Stratejik bombardıman görevleri için tasarlanan Tu-160, hem nükleer hem de konvansiyonel silah sistemlerini taşıyabilme yeteneğine sahiptir. Kh-55 ve Kh-15 tipi seyir füzeleriyle donatılabilir. Bu uçak, Suriye İç Savaşı’nda ve Ukrayna’daki askeri çatışmalarda aktif olarak kullanılmıştır.

^{Tupolev Tu-160 (YouTube : Haci Productions)}

Modernizasyon

Tu-160 üzerindeki modernizasyon çalışmaları hâlen sürmektedir. Bu kapsamda geliştirilen Tu-160M versiyonu, yeni nesil NK-32-02 motorları, güncellenmiş aviyonik sistemler ve daha gelişmiş silah donanımlarıyla donatılmıştır. Rus Hava Kuvvetleri, mevcut Tu-160 uçaklarını 2030 yılına kadar Tu-160M2 standardına yükseltmeyi hedeflemektedir. Ayrıca yeni üretilen Tu-160M modelleri de kademeli olarak hizmete alınmaya başlanmıştır.