Melodili yol uygulaması, karayolu yüzeyine yerleştirilen özel oyuk veya işaretlemeler aracılığıyla araçların geçişi sırasında ses üretilmesini sağlayan ve belirli bir müzikal ezginin duyulmasına imkân tanıyan bir karayolu düzenleme yöntemidir. Türkiye’de bu sistem, 19 Mayıs 2025'te ilk kez Ankara’nın Nallıhan ilçesinde uygulamaya alınmıştır.
Melodili yol uygulaması, TRT Haber
İlk Uygulama Noktası
Melodili yol uygulaması, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinasyonunda, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından geliştirilmiştir. Uygulamanın ilk etabı, Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü (Ankara) sorumluluğundaki Nallıhan-Beypazarı Devlet Yolu’nun 21. kilometresinde, Eymir Köyü mevkiinde tamamlanmıştır. Uygulama alanı, Nallıhan Davutoğlan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’na etki etmeyecek bir mesafede seçilmiştir. Altyapı çalışmaları 12 Mayıs 2025 tarihinde başlatılmış, 16 Mayıs 2025 tarihinde tamamlanmıştır.
Sistemin Teknik Özellikleri ve İşleyişi
Melodili yol, araçların belirli bir hızla geçmesi sırasında müzikal bir melodi oluşturmak üzere tasarlanmıştır. Sistemin temelinde, yol yüzeyine yerleştirilen oyuklar veya kabartılar yer almaktadır. Bu elemanlar, geçişte araç lastiklerinin oluşturduğu titreşim ve sürtünme sesiyle işlev görmektedir. Yüzeydeki her bir yapı, farklı bir frekansta ses üretmektedir. Araçların bu düzenleme üzerinden sabit hızla (yaklaşık 100 km/saat) geçmesi durumunda, ortaya çıkan sesler birleşerek hedeflenen müzikal ezgiyi oluşturmaktadır. Nallıhan örneğinde, bu ezgi Mozart’ın “Türk Marşı”dır. Melodi, sürücüye dışsal bir ses kaynağı olmaksızın yalnızca lastik-yol etkileşimi üzerinden iletilmektedir.
İkinci Etap: Kertek Mevkii Uygulaması
İlk uygulamanın ardından, 17 Mayıs 2025 tarihinde Ankara-Eskişehir Devlet Yolu’nun Sivrihisar çıkışı 37. kilometresinde yer alan Kertek mevkiinde ikinci etap çalışmaları başlatılmıştır. Uygulamanın, gürültüye bağlı şikâyetleri önlemek amacıyla yerleşim alanlarından uzak noktalarda gerçekleştirilmesine özen gösterildiği belirtilmiştir.
Uygulama Alanları İçin Teknik Kriterler
Melodili yol sisteminin etkili çalışabilmesi için belirli teknik şartların sağlanması gerekmektedir. Bu şartlar arasında şunlar yer almaktadır:
- Araçların ortalama 100 kilometre/saat sabit hızda seyredebileceği düz bir yol geometrisinin bulunması,
- Üstyapı bozukluklarının olmaması ve yüzeyin pürüzsüz kaplamaya sahip olması,
- Uygulamanın kısa sürede aşınarak özelliğini yitirmemesi için düşük trafik hacmine sahip ve ağır taşıt trafiğinin az olduğu yolların tercih edilmesi.
Bu kriterler doğrultusunda uygulama alanlarının seçimi ve teknik altyapı planlaması yapılmaktadır