Türkmenistan Millî Anma Günü (Türkmencede: Hatyra günü), Türkmenistan halkının 1948 Aşkabat Depremi kurbanlarını, 1881’deki Göktepe Savaşı şehitlerini ve 1941–1945 yılları arasında gerçekleşen II. Dünya Savaşı’nda (Sovyetler Birliği’nin “Büyük Vatanseverlik Savaşı”) hayatını kaybedenleri andığı ulusal yas ve hatırlama günüdür. Her yıl 6 Ekim’de idrak edilir ve bu gün Türkmenistan'da resmî tatildir.

Tarihçe ve Bağlam

6 Ekim 1948'de gerçekleşen Aşkabat Depremi, insanlık tarihinin en yıkıcı felaketlerinden biri kabul edilmiş ve depremde Aşkabat büyük ölçüde yıkılmış, on binlerce kişi yaşamını yitirmiştir.

1881'de gerçekleşen Göktepe Savaşı'nda Çarlık Rusyası’nın Türkmenlere yönelik saldırıları sırasında yaşanan kuşatma ve katliam, Türkmenlerin ulusal hafızasında önemli bir iz bırakmıştır.

1941–1945 yılları arasında gerçekleşen II. Dünya Savaşı'nda, Sovyetler Birliği saflarında savaşan Türkmenler cephede büyük fedakârlıklar göstermiş, çok sayıda şehit vermiştir.

Daha önce bu olaylara ilişkin farklı tarihlerde yapılan anmalar, 2014’te tek bir çatı altında birleştirilmiş, 6 Ekim günü “Millî Anma Günü (Hatıra Günü)” olarak ilan edilmiştir. Aynı düzenlemeyle 6 Ekim resmî tatil olmuştur.

Tören ve Uygulamalar

Millî Anma Günü’nde ülke genelinde saygı duruşu, dua ve hatim programları, anıt ve şehitliklerde çelenk sunma törenleri düzenlenir. Başkent Aşkabat’ta ana tören, Yadigarlık Anıt Kompleksinde yapılır. Devlet töreninde Cumhurbaşkanı tarafından Aşkabat depremi kurbanları, Göktepe Kalesi şehitleri, Büyük Vatanseverlik Savaşı kahramanları anısına üç ayrı çelenk bırakılması gelenek hâline gelmiştir.

Anlam ve Önemi

Millî Anma Günü, Türkmenistan’da kolektif hafızanın üç temel kırılma noktasını bir arada hatırlatarak doğal afet mağdurları ile savaş şehitlerini aynı gün içinde yad etmeyi amaçlar. Böylece ulusal birlik duygusu pekiştirilir, geçmiş acılarla toplumsal dayanışma içinde yüzleşme ve gelecek kuşaklara aktarma hedeflenir.