T-625 GÖKBEY, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Sivil Havacılık sektörlerinin kullanımı için Türkiye'nin coğrafi ve iklim koşullarına uygun olarak, TUSAŞ tesislerinde Türk mühendisler tarafından tasarlanıp, geliştirilip ve üretilen çok amaçlı bir helikopterdir.

Geliştirme Süreci

Türk Silahlı Kuvvetleri ve diğer kurumların genel amaçlı helikopter ihtiyaçlarını benzersiz bir platformla karşılamayı hedefleyen Yerli Helikopter Programı, Savunma Sanayi Yürütme Kurulu (SSİK) kararıyla 15 Haziran 2010 tarihinde başlatıldı. 6 tonluk çok amaçlı helikopter projesi için sözleşme 26 Haziran 2013 tarihinde imzalandı ve program takvimi 6 Eylül 2013 tarihinde başladı. Proje kapsamında Alp Havacılık iniş takımı, şanzıman ve dinamik bileşenlerin üretimi ve montajından sorumlu olurken, İspanyol şirketi CESA (Empresa Española de Sistemas Aeronáuticos) hidrolik sistemlerin tedariki için seçildi. Programın bütçesi ve zaman çizelgesi SSİK kararıyla 3 Ocak 2013 tarihinde belirlenmiş, SSM ile TUSAŞ arasında sözleşme ise 26 Haziran 2013 tarihinde imzalanmıştır^【1】 .

T625 GÖKBEY helikopteri, ilk uçuşunu 6 Eylül 2018 tarihinde başarıyla gerçekleştirmiştir. 29 Haziran 2019'da T-625 prototipi ilk kez tam donanımlı olarak uçuşunu gerçekleştirdi. Böylece Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından onaylanan sertifikasyon uçuşunu tamamlamış oldu.

19 Nisan 2023'te ise TEI tarafından yerli kaynaklarla geliştirilen ve üretilen TS1400 turbomil motorlarıyla güçlendirilen P1 prototipi ilk test uçuşunu başarıyla tamamladı^【2】 . Takip eden süreçte T625 GÖKBEY helikopteri, ilk uluslararası uçuşunu 2024’te gerçekleştirmiş ve dış pazarda ilgi gören bir platform olarak gösterilmiştir. Ayrıca İsveç’te soğuk hava testleriyle performansı farklı iklim koşullarında doğrulanmıştır^【3】 .

29 Ekim 2024 tarihinde Cumhuriyet'in 101. yılında Jandarma Genel Komutanlığı'na ilk teslimatı gerçekleşmiştir. Seri üretim, sertifikasyon ve teslimat süreçleri ilerlemekte olup Avrupa Havacılık Emniyet Ajansı (EASA) ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) gibi uluslararası otoritelerle uyumlu sertifikasyon çalışmaları yürütülmektedir. 4 Temmuz 2025’te yapılan sözleşme ile 57 adet daha helikopterin üretimi onaylanmıştır ve teslimatlara 2028 itibarıyla başlanması planlanmaktadır^【4】 . 

^{GÖKBEY helikopteri İsveç'te Kış Testinde (Anadolu Ajansı)}

Tasarım ve Teknik Özellikler

T625 GÖKBEY projesi, Türkiye’nin altı ton sınıfında çok rollü bir helikoptere sahip olma ihtiyacına yanıt vermek üzere başlatılmıştır. Projede, yapısal sistemler, rotor sistemi, transmisyon, iniş takımları ve aviyonik gibi kritik altyapı bileşenlerinin tasarımı ile üretimi milli kaynaklarla gerçekleştirilmiştir. Tasarım sürecinde önceki helikopter projelerinden edinilen bilgi ve deneyim kullanılmıştır.^【5】 

Helikopterde modern dijital kokpit ve gelişmiş aviyonik sistemler yer almaktadır. Bu sistemler; navigasyon, iletişim, tanımlama ve görev yönetimi gibi fonksiyonlara imkan sağlayacak şekilde entegre edilmiş olup, tek pilotla IFR/VFR uçuşa da uygun yapıdadır. Aviyonik sistem bileşenlerinin bir kısmı Aselsan tarafından geliştirilmiştir.

T625 GÖKBEY helikopteri, kargo taşımacılığı, VIP ve personel nakli, hava ambulansı/medikal tahliye, arama ve kurtarma, açık deniz (offshore) operasyonları gibi çok sayıda görev profilini tek bir platformda gerçekleştirebilecek şekilde tasarlanmıştır; geniş kabin hacmi, çok amaçlı konfigürasyon seçenekleri ve milli motor ile sistem entegrasyonu sayesinde askeri ve sivil görevlerde etkin performans gösterebilecek bir genel maksat helikopteri olarak planlanmıştır.^【6】 

TEI-TS1400 motoru, milli turboshaft motor projeleri kapsamında geliştirilmiştir ve helikopterin yüksek güç ihtiyacını karşılamak üzere tasarlanmıştır. 

Genel Boyutlar ve Ağırlık

• Uzunluk (rotorlar dönerek): 15,87 m

• Ana rotor çapı: 13,20 m

• Azami kalkış ağırlığı: 6.050 kg

• Mürettebat: 2

• Yolcu kapasitesi: 12 kişi

• Kargo hacmi: 1,1 m³

• Azami seyir hızı: ~306 km/s

• Menzil: ~740 km (standart yakıt) / ~948 km (harici yakıt)

• Havada kalış: ~3,8+ saat / ~5+ saat (harici yakıt)

• Servis tavanı: ~6.069 m

^{T-625 Gökbey Teknik Özellikleri (Anadolu Ajansı)}