Woody Allen, asıl adıyla Allan Stewart Konigsberg, 30 Kasım 1935’te New York’un Brooklyn bölgesinde doğmuştur. Yahudi kökenli bir ailede büyümüş ve genç yaşlarda mizah ve yazarlıkla ilgilenmeye başlamıştır. Lisede okuduğu dönemde yerel gazetelere espriler yazmaya başlamış, bu yeteneği ilerleyen yıllarda stand-up komedyeni ve senarist olarak kariyer yapmasına olanak sağlamıştır.

Eğitimine New York Üniversitesi ve City College of New York’ta devam etmiş ancak mezun olmadan okulu bırakmıştır. Mizah yazarlığı kariyerine televizyon programları için metinler yazarak devam ettirmiş, 1960’lı yıllarda stand-up sahnesinde de kendine yer edinmiştir.

Kariyer Başlangıcı ve İlk Filmleri

Allen’ın sinema kariyeri, 1965 yapımı What’s New Pussycat? adlı filmin senaryosunu yazmasıyla başlamıştır. Ancak senaryoda yapılan değişikliklerden memnun kalmaması üzerine, kendi filmlerini yazıp yönetmeye karar vermiştir. 1966 yılında What’s Up, Tiger Lily? adlı filmiyle ilk yönetmenlik deneyimini yaşamıştır.

1970’li yıllarda Allen, kendine özgü anlatı tarzını geliştirerek büyük bir çıkış yakalamıştır. 1977 yapımı Annie Hall, Allen’ın en önemli eserlerinden biri olmuş ve En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Kadın Oyuncu (Diane Keaton) ve En İyi Özgün Senaryo dallarında Akademi Ödülü kazanmıştır. Bu film, modern ilişkiler ve mizah anlayışıyla sinema tarihindeki yerini almıştır.

Başarıları ve Sinema Anlayışı

Allen’ın 1979 yapımı Manhattan filmi, siyah-beyaz görüntüleri ve George Gershwin’in müzikleriyle New York’un sinematografik anlatımında profesyonel bir yer edinmiştir. 1986 yapımı Hannah and Her Sisters ile En İyi Özgün Senaryo Oscar'ını kazanmıştır. 1994 yapımı Bullets Over Broadway ve 2011 yapımı Midnight in Paris filmleri de benzer şekilde büyük beğeni toplamış ve ödüllere aday gösterilmiştir.

Allen’ın sinema dili genellikle entelektüel karakterler, varoluşsal sorgulamalar, New York temalı hikâyeler ve diyalog ağırlıklı anlatımlarla şekillenmiştir. Filmlerinde sıklıkla Bergman, Fellini ve Antonioni gibi yönetmenlerden ilham almıştır. Ayrıca, kara mizah ve ironik anlatım biçimleri, Allen’ın sinemasının belirleyici unsurlarındandır.

Son Dönem Çalışmaları

2010’lu yıllarda Allen, Avrupa’da çeşitli filmler çekmeye başlamış ve Midnight in Paris (2011), To Rome with Love (2012) ve Magic in the Moonlight (2014) gibi yapımlarla farklı kültürlere odaklanmıştır. 2013 yapımı Blue Jasmine, Cate Blanchett’in performansıyla birlikte büyük beğeni kazanmış ve Blanchett’e En İyi Kadın Oyuncu Oscar'ını kazandırmıştır.

Allen’ın 2023 yapımı Coup de Chance adlı filmi, Fransızca çekilmiş olup yönetmenin uluslararası sinema anlatısına yönelimini göstermektedir.

Tartışmalar ve Kamuoyu İmajı

Woody Allen, sinema kariyeri boyunca birçok ödül kazanmış ve eleştirmenler tarafından takdir edilmiş olsa da özel hayatına dair çeşitli iddialar nedeniyle eleştirilerin odağında olmuştur. Mia Farrow ile yaşadığı ilişkinin ardından evlatlık kızı Soon-Yi Previn ile evlenmesi ve Farrow’un Allen’a yönelttiği suçlamalar, kamuoyunda uzun yıllar tartışılmıştır. Bu durum, bazı çevreler tarafından Allen’ın filmlerinin boykot edilmesine yol açmıştır.

Ödüller ve Adaylıklar

Allen, dört kez En İyi Özgün Senaryo dalında Akademi Ödülü kazanmış ve toplamda 16 kez bu kategoride aday gösterilmiştir. Ayrıca, BAFTA, Altın Küre ve Cannes Film Festivali gibi prestijli ödüllerde de birçok kez aday gösterilmiş ve ödüller kazanmıştır.

Tüm Filmleri

1. What’s Up, Tiger Lily? (1966)

2. Take the Money and Run (1969)

3. Bananas (1971)

4. Everything You Always Wanted to Know About Sex (But Were Afraid to Ask) (1972)

5. Sleeper (1973)

6. Love and Death (1975)

7. Annie Hall (1977)

8. Interiors (1978)

9. Manhattan (1979)

10. Stardust Memories (1980)

11. A Midsummer Night’s Sex Comedy (1982)

12. Zelig (1983)

13. Broadway Danny Rose (1984)

14. The Purple Rose of Cairo (1985)

15. Hannah and Her Sisters (1986)

16. Radio Days (1987)

17. September (1987)

18. Another Woman (1988)

19. Crimes and Misdemeanors (1989)

20. Alice (1990)

21. Shadows and Fog (1991)

22. Husbands and Wives (1992)

23. Manhattan Murder Mystery (1993)

24. Bullets Over Broadway (1994)

25. Mighty Aphrodite (1995)

26. Everyone Says I Love You (1996)

27. Deconstructing Harry (1997)

28. Celebrity (1998)

29. Sweet and Lowdown (1999)

30. Small Time Crooks (2000)

31. The Curse of the Jade Scorpion (2001)

32. Hollywood Ending (2002)

33. Anything Else (2003)

34. Melinda and Melinda (2004)

35. Match Point (2005)

36. Scoop (2006)

37. Cassandra’s Dream (2007)

38. Vicky Cristina Barcelona (2008)

39. Whatever Works (2009)

40. You Will Meet a Tall Dark Stranger (2010)

41. Midnight in Paris (2011)

42. To Rome with Love (2012)

43. Blue Jasmine (2013)

44. Magic in the Moonlight (2014)

45. Irrational Man (2015)

46. Café Society (2016)

47. Wonder Wheel (2017)

48. A Rainy Day in New York (2019)

49. Rifkin’s Festival (2020)

50. Coup de Chance (2023)