XA-PRO (Cessna Citation III), Cessna Aircraft Company tarafından üretilmiş, Model 650 tip sertifikasına sahip, taşıma kategorisinde (transport category) sınıflandırılan, çift motorlu bir iş jetidir. Uçak, Federal Aviation Administration (FAA) tarafından 30 Nisan 1982 tarihinde onaylanan Type Certificate No. A9NM kapsamında sertifikalandırılmıştır.
XA-PRO, Cessna Citation III (Aviation Guys)
Tanım ve Genel Nitelikler
XA-PRO tescilli uçak, Cessna Model 650 ailesine dâhil Citation III varyantıdır. Citation III, iki turbofan motorla donatılmış, basınçlı kabine sahip bir jet uçaktır. Model 650 uçakları, FAA düzenlemeleri kapsamında en az iki kişilik uçuş ekibi ile işletilmek üzere sertifikalandırılmıştır.
Sertifikasyon ve Hukuki Statü
Cessna Citation III, FAA tarafından yayımlanan Type Certificate Data Sheet No. A9NM’ye göre transport category sınıfında yer almaktadır. Tip sertifikası, 14 CFR Part 25 hükümleri esas alınarak düzenlenmiştir. Model 650 uçakları, ayrıca FAR Part 34 (yakıt havalandırma ve emisyon) ve FAR Part 36 (gürültü sertifikasyonu) hükümlerine tabidir.
Geliştirme ve Tip Sertifikası Kapsamı
Model 650 Citation III uçakları için tip sertifikası başvurusu 30 Nisan 1977 tarihinde yapılmış, sertifika ise 30 Nisan 1982 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu sertifika kapsamında Citation III ve Citation VI varyantları birlikte tanımlanmıştır. XA-PRO tescilli uçak, bu tip sertifikası altında üretilmiş bireysel bir Citation III örneğidir.
Motor Konfigürasyonu
FAA Tip Sertifikası’na göre Citation III uçakları, standart konfigürasyonda iki adet Garrett TFE731-3B-100S turbofan motor ile donatılmıştır. Bu motorlar, deniz seviyesi standart atmosfer koşullarında 5 dakikalık kalkış süresi için 3.650 libre statik itki üretmektedir.
Mürettebat ve Yolcu Kapasitesi
Model 650 Citation III uçakları için FAA tarafından belirlenen asgari mürettebat sayısı iki kişidir (pilot ve yardımcı pilot). Sertifikasyon kapsamında uçak, toplam 15 koltuk kapasitesine sahiptir; bu kapasite iki uçuş ekibi ve on üç yolcu koltuğunu içermektedir.
Ağırlık ve Operasyonel Sınırlar
Seri numarası 650-0094 ve sonrasına dâhil olan Citation III uçaklarında azami kalkış ağırlığı 22.000 libre olarak belirlenmiştir. Model 650 uçakları için azami operasyon irtifası 51.000 ft olarak sertifikalandırılmıştır.
Aviyonik ve Sistemler
Citation III uçakları, tip sertifikası kapsamında çeşitli analog ve dijital uçuş kontrol ve gösterge sistemleriyle donatılabilmektedir. FAA kayıtlarında, Model 650 uçakları için Honeywell/SPZ serisi uçuş kontrol sistemlerinin sertifikasyon kapsamına alındığı belirtilmektedir.
Özel Şartlar ve Emniyet Düzenlemeleri
FAA tarafından 2005 yılında yayımlanan özel koşullar kapsamında, Model 650 Citation III uçaklarında yapılan bazı aviyonik modernizasyonların yüksek yoğunluklu radyasyon alanlarına (HIRF) karşı ilave emniyet gerekleri doğurduğu belirtilmiştir. Bu özel koşullar, Type Certificate No. A9NM’nin tamamlayıcı unsurları arasında yer almaktadır.


