XA-PRO (Cessna Citation III)

fav gif
Kaydet
kure star outline
Uçak Adı
XA-PRO
Model
Cessna Citation III (Model 650)
Üretici
Cessna Aircraft Company
Uçak Kategorisi
Transport Category (FAA)
Uçak Türü
Çift motorluturbofanbasınçlı kabinli iş jeti
Tip Sertifikası
FAA Type Certificate Data Sheet No. A9NM
Tip Sertifikası Onay Tarihi
30 Nisan 1982
Sertifikasyon Mevzuatı
14 CFR Part 2514 CFR Part 3414 CFR Part 36
Motor Konfigürasyonu
2 × Garrett (Honeywell) TFE731-3B-100S turbofan
Statik İtki (Deniz Seviyesi)
3.650 lb (kalkış5 dakika)
Asgari Uçuş Ekibi
2 kişi (pilot ve yardımcı pilot)
Sertifikalı Koltuk Kapasitesi
Toplam 15 koltuk (2 uçuş ekibi + 13 yolcu)
Azami Operasyon İrtifası
51.000 ft
Özel Emniyet Koşulları
Yüksek Yoğunluklu Radyasyon Alanları (HIRF) kapsamında FAA tarafından yayımlanan özel koşullara tabidir.

XA-PRO (Cessna Citation III), Cessna Aircraft Company tarafından üretilmiş, Model 650 tip sertifikasına sahip, taşıma kategorisinde (transport category) sınıflandırılan, çift motorlu bir iş jetidir. Uçak, Federal Aviation Administration (FAA) tarafından 30 Nisan 1982 tarihinde onaylanan Type Certificate No. A9NM kapsamında sertifikalandırılmıştır.


XA-PRO, Cessna Citation III (Aviation Guys)

Tanım ve Genel Nitelikler

XA-PRO tescilli uçak, Cessna Model 650 ailesine dâhil Citation III varyantıdır. Citation III, iki turbofan motorla donatılmış, basınçlı kabine sahip bir jet uçaktır. Model 650 uçakları, FAA düzenlemeleri kapsamında en az iki kişilik uçuş ekibi ile işletilmek üzere sertifikalandırılmıştır.

Sertifikasyon ve Hukuki Statü

Cessna Citation III, FAA tarafından yayımlanan Type Certificate Data Sheet No. A9NM’ye göre transport category sınıfında yer almaktadır. Tip sertifikası, 14 CFR Part 25 hükümleri esas alınarak düzenlenmiştir. Model 650 uçakları, ayrıca FAR Part 34 (yakıt havalandırma ve emisyon) ve FAR Part 36 (gürültü sertifikasyonu) hükümlerine tabidir.

Geliştirme ve Tip Sertifikası Kapsamı

Model 650 Citation III uçakları için tip sertifikası başvurusu 30 Nisan 1977 tarihinde yapılmış, sertifika ise 30 Nisan 1982 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu sertifika kapsamında Citation III ve Citation VI varyantları birlikte tanımlanmıştır. XA-PRO tescilli uçak, bu tip sertifikası altında üretilmiş bireysel bir Citation III örneğidir.

Motor Konfigürasyonu

FAA Tip Sertifikası’na göre Citation III uçakları, standart konfigürasyonda iki adet Garrett TFE731-3B-100S turbofan motor ile donatılmıştır. Bu motorlar, deniz seviyesi standart atmosfer koşullarında 5 dakikalık kalkış süresi için 3.650 libre statik itki üretmektedir.

Mürettebat ve Yolcu Kapasitesi

Model 650 Citation III uçakları için FAA tarafından belirlenen asgari mürettebat sayısı iki kişidir (pilot ve yardımcı pilot). Sertifikasyon kapsamında uçak, toplam 15 koltuk kapasitesine sahiptir; bu kapasite iki uçuş ekibi ve on üç yolcu koltuğunu içermektedir.

Ağırlık ve Operasyonel Sınırlar

Seri numarası 650-0094 ve sonrasına dâhil olan Citation III uçaklarında azami kalkış ağırlığı 22.000 libre olarak belirlenmiştir. Model 650 uçakları için azami operasyon irtifası 51.000 ft olarak sertifikalandırılmıştır.

Aviyonik ve Sistemler

Citation III uçakları, tip sertifikası kapsamında çeşitli analog ve dijital uçuş kontrol ve gösterge sistemleriyle donatılabilmektedir. FAA kayıtlarında, Model 650 uçakları için Honeywell/SPZ serisi uçuş kontrol sistemlerinin sertifikasyon kapsamına alındığı belirtilmektedir.

Özel Şartlar ve Emniyet Düzenlemeleri

FAA tarafından 2005 yılında yayımlanan özel koşullar kapsamında, Model 650 Citation III uçaklarında yapılan bazı aviyonik modernizasyonların yüksek yoğunluklu radyasyon alanlarına (HIRF) karşı ilave emniyet gerekleri doğurduğu belirtilmiştir. Bu özel koşullar, Type Certificate No. A9NM’nin tamamlayıcı unsurları arasında yer almaktadır.

Kaynakça

Aviation Guys. “Cessna Citation III C650 Walkaround.” YouTube Video. Erişim 16 Aralık 2025. https://www.youtube.com/watch?v=FNTUC8NFVBs

GlobalAir.com. “Cessna Citation III Specifications.” GlobalAir Aircraft Specifications. Erişim 16 Aralık 2025. https://www.globalair.com/aircraft-for-sale/specifications?specid=186

Jetcraft. “Cessna Citation III Overview (1983–1991).” Jetstream, Temmuz 2018. Erişim 16 Aralık 2025. https://www.jetcraft.com/jetstream/2018/07/cessna-citation-iii-overview-1983-1991/

Federal Aviation Administration (FAA).Type Certificate Data Sheet No. A9NM: Cessna Model 650 (Citation III and Citation VI). Washington, DC: U.S. Department of Transportation, 30 Ekim 2000. Erişim 16 Aralık 2025. https://hub.easa.europa.eu/crt/docs/viewcrdattachment/cid_70920/aid_665/fmd_faa4245eab02ce24aa7e58b3f3df481a

Federal Aviation Administration (FAA). “Special Conditions: Cessna Aircraft Company Model 650 Citation III Airplanes; High Intensity Radiated Fields (HIRF).” Federal Register 70, no. 89 (10 Mayıs 2005): 24478–24480. Erişim 16 Aralık 2025. https://www.federalregister.gov/documents/2005/05/10/05-9306/special-conditions-cessna-aircraft-company-model-650-citation-iii-airplanes-high-intensity-radiated

Sitompul, Daniel, ve Dan Rutherford. Air and Greenhouse Gas Pollution from Private Jets, 2023. Washington, DC: International Council on Clean Transportation, Haziran 2025. Erişim 16 Aralık 2025. https://theicct.org/wp-content/uploads/2025/06/ID-349-%E2%80%93-Private-jets_report_final.pdf

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
YazarNurten Yalçın16 Aralık 2025 16:52

İçindekiler

  • Tanım ve Genel Nitelikler

  • Sertifikasyon ve Hukuki Statü

  • Geliştirme ve Tip Sertifikası Kapsamı

  • Motor Konfigürasyonu

  • Mürettebat ve Yolcu Kapasitesi

  • Ağırlık ve Operasyonel Sınırlar

  • Aviyonik ve Sistemler

  • Özel Şartlar ve Emniyet Düzenlemeleri

Tartışmalar

Henüz Tartışma Girilmemiştir

"XA-PRO (Cessna Citation III)" maddesi için tartışma başlatın

Tartışmaları Görüntüle
KÜRE'ye Sor