Yeşilırmak Köprüsü, Tokat il merkezinde Yeşilırmak Nehri üzerinde konumlanmış tarihi bir taş köprüdür. Halk arasında Hıdırlık Köprüsü ve Devegörmez Köprüsü adlarıyla da anılmaktadır. Köprü, hem mimari nitelikleri hem de kentsel konumuyla Tokat’ın tarihî yapılarından biridir.

İsimler ve Adlandırmalar

• Yeşilırmak Köprüsü: Köprünün üzerinde bulunduğu nehrin adıyla anılması nedeniyle bu ad yaygındır.
• Hıdırlık Köprüsü: Köprüye yakın konumdaki Hıdırlık semtinden dolayı bu isimle de bilinir.
• Devegörmez Köprüsü: Yerel halk arasında köprünün eğimli yapısı sebebiyle bu ad kullanılmıştır.

Konum ve Ulaşım

Yeşilırmak Nehri'nin şehir merkezinden geçtiği noktada yer alan köprü, kuzey-güney doğrultusunda uzanır. Köprü, Tokat şehir içi trafiğinde hem yayalar hem de araçlar tarafından kullanılmaktadır. Her iki yakada yer alan yaklaşım yollarıyla şehir ulaşım ağına bağlanmaktadır.

Tarihçe

Köprünün ilk olarak 1250 yılında mevcut bir yapının üzerine inşa edildiği düşünülmektedir. Mimari formu ve malzeme kullanımı itibarıyla Selçuklu sonrası dönem özellikleri taşımaktadır.

• 19. yüzyıl sonlarında, Sultan II. Abdülhamid döneminde onarımdan geçirilmiştir.
• Cumhuriyet döneminde ise çeşitli bakım ve koruma çalışmaları uygulanmıştır.
• 21. yüzyılda, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen restorasyon çalışmaları ile yeniden işlevlendirilmiştir.

^{Yeşilırmak Köprüsü  (Kültür Portalı)}

Mimari Özellikler

Yapım Malzemesi ve Teknik

Köprü, düzgün kesme taşlarla inşa edilmiştir. Yük taşıyıcı sistemi, sivri kemerler üzerine kuruludur.

Kemer Sayısı ve Formu

Toplamda beş adet sivri kemere sahiptir. Kemer açıklıkları ve yüksekliği simetrik değildir. En büyük kemer köprünün ortasında yer almaktadır.

Boyutlar

• Uzunluk: Yaklaşık 88 metre
• Genişlik: Yaklaşık 5,5 metre

Tabliye ve Parapet

Yüzey döşemesi taş kaplamadır. Her iki yanındaki parapet duvarlar özgün yapının bir parçası olarak korunmuştur. Köprünün ortasında hafif bir eğim bulunmaktadır.

Yaklaşım Yapıları

Köprüye iki uçtan da eğimli taş rampalarla ulaşılmaktadır. Bu rampalar hem köprünün su taşkınlarından korunmasına hem de yaya ve araç trafiğinin kolay geçişine olanak sağlar.

^{Kuş Bakışı Yeşilırmak Köprüsü Görseli. (Karayolları Genel Müdürlüğü)}

Koruma ve Restorasyon Çalışmaları

Karayolları Genel Müdürlüğü'nün “Tarihi Köprülerin Korunması ve Restorasyonu” projesi kapsamında köprü kapsamlı biçimde onarılmıştır.

• Taş bloklar sağlamlaştırılmış
• Derz dolguları yenilenmiş
• Parapet duvarlar onarılmış
• Taşıt ve yaya güvenliğini artırıcı önlemler alınmıştır

Günümüzde Kullanım Durumu

Köprü, günümüzde araç ve yaya trafiğine açıktır. Ayrıca, çevresinde yapılan çevre düzenlemeleri ve rekreasyon alanlarıyla, köprü kentsel bir cazibe noktası hâline gelmiştir. Günün farklı saatlerinde hem ulaşım hem de turistik amaçlarla kullanılmaktadır.

Kültürel ve Kentsel Önemi

Yeşilırmak Köprüsü, Tokat kent kimliğinin bir parçası olarak değerlendirilmektedir. Tarihî işlevinin yanında, bugün kent estetiği ve şehir hafızasında önemli bir yer tutar. Yakın çevresindeki Hıdırlık Camii, sokak dokusu ve diğer tarihî yapılarla birlikte kentsel sit karakteri oluşturmaktadır.

^{Hıdırlık Köprüsünü Anlatan Video.(TOKAT MEM RADYO TELEVİZYON)}