Yggdrasil, Nors mitolojisinde evrenin merkezinde yer alan ve kozmolojik yapının eksenini oluşturan kozmik bir ağaçtır (dünya ağacı). Adının kökeni, Eski Nors dilindeki Ygg(r)drasill kelimesinden gelir. Yggr ("Korkunç Olan"), tanrı Odin için kullanılan çok sayıdaki isimden biridir; drasill ise "at" anlamına gelir. Bu nedenle, ismin genel kabul gören çevirisi "Odin'in Atı" şeklindedir. Bu adlandırma, Odin'in runik bilgiyi edinmek amacıyla kendini bu ağaca astığı mitolojik anlatıya bir gönderme olarak yorumlanır; darağacına "suçlunun atı" denilmesiyle bir analoji kurulur.

Yggdrasil hakkındaki temel bilgiler, 13. yüzyılda daha eski sözlü geleneklerden derlenen Poetic Edda (Şiirsel Edda) ve Snorri Sturluson tarafından kaleme alınan Prose Edda (Nesir Edda) adlı iki ana kaynakta bulunur. Bu metinlerde ağaç, genellikle bir dişbudak (Fraxinus) olarak tanımlanır, ancak bazı akademik yorumlar, yaprak dökmeyen doğası ve uzun ömürlülüğü gibi özelliklerinden ötürü porsuk ağacı (Taxus baccata) olabileceği görüşünü de ileri sürmüştür. Prose Edda'daki Gylfaginning bölümünde, Yggdrasil'in "tüm ağaçların en büyüğü ve en iyisi" olduğu, dallarının dokuz diyarın tamamını kaplayıp gökyüzünü aştığı belirtilir. Ağacın sürekli yeşil kaldığı ifade edilir.

Kozmolojik Yapısı

Yggdrasil, Nors kozmolojisindeki dokuz diyarı birbirine bağlayan temel yapıdır. Bu diyarlar, ağacın köklerinde ve dallarında varlığını sürdürür. Ağaç, üç ana kök üzerinde yükselir ve bu köklerin her biri farklı bir aleme uzanarak oradaki bir su kaynağıyla ilişkilendirilir.

• Birinci Kök: Tanrıların diyarı olan Asgard'a uzanır. Bu kökün yanında, Nornlar olarak bilinen kader tanrıçalarının meskeni olan ve tanrıların günlük mahkemelerini kurdukları kutsal Urd Kuyusu (Urðarbrunnr) bulunur.
• İkinci Kök: Buz devlerinin diyarı Jötunheim'a uzanır. Bu kökün yanında, Odin'in bir gözünü feda ederek içtiği ve karşılığında bilgelik kazandığı Mimir'in Kuyusu (Mímisbrunnr) yer alır.
• Üçüncü Kök: Ölüler diyarı Niflheim'a uzanır. Bu kökün altında, tüm nehirlerin kaynağı olduğuna inanılan Hvergelmir pınarı bulunur.

Bu yapı, Yggdrasil'in sadece evreni fiziksel olarak bir arada tutmakla kalmayıp aynı zamanda kader, bilgelik ve yaşamın döngüsü gibi temel kavramların da merkezi olduğunu gösterir.

Yggdrasil ile İlişkili Varlıklar

Ağaç, çok sayıda mitolojik canlıya ev sahipliği yapar. Bu canlılar arasındaki etkileşim, evrenin dinamik ve çoğu zaman çatışma halindeki doğasını yansıtır.

• Kartal ve Şahin: Ağacın en tepesindeki dallarda, adı metinlerde belirtilmeyen bir kartal oturur. Bu kartalın gözleri arasında ise Veðrfölnir adlı bir şahin durmaktadır.
• Níðhöggr: Niflheim'daki köklerin altında, Níðhöggr adlı bir yılan veya ejderha yaşar. Bu varlık, ağacın köklerini sürekli olarak kemirir ve aynı zamanda ölülerin cesetleriyle beslenir.
• Ratatoskr: Ratatoskr adlı bir sincap, ağacın gövdesi boyunca sürekli aşağı yukarı koşarak tepedeki kartal ile kökteki Níðhöggr arasında hakaret ve haberler taşır.
• Dört Geyik: Ağacın dallarındaki yaprakları yiyen dört erkek geyik bulunur. Bunların adları Dáinn, Dvalinn, Duneyrr ve Duraþrór'dur.
• Nornlar: Urd Kuyusu'nun yanında yaşayan ve kaderi belirleyen üç ana Norn (Urd, Verdandi ve Skuld), Yggdrasil'in sağlığını korumakla görevlidir. Kuyudan aldıkları su ve çamurla ağacı sularlar, böylece dallarının kurumasını veya çürümesini önlerler.
• Diğer Yılanlar: Níðhöggr'ün yanı sıra Hvergelmir'deki köklerin altında "Goin" ve "Moin" gibi çok sayıda başka yılanın da yaşadığı belirtilir.

Mitolojik Olaylardaki Rolü

Yggdrasil, Nors mitolojisindeki birçok temel olayın merkezinde yer alır. Tanrılar için kutsal bir toplanma yeri olmasının ötesinde, bilgi edinme, kehanet ve evrenin nihai kaderi ile de doğrudan ilişkilidir.

Odin'in Kendini Feda Edişi

Poetic Edda'nın Hávamál bölümünde Odin, runların sırrına ve derin bilgilere ulaşmak için kendini bir mızrakla yaralayıp dokuz gün dokuz gece boyunca Yggdrasil'e asılı kalır. Bu eylem, Odin'in şamanik bir inisiyasyon sürecinden geçtiği ve en yüksek bilgeliğe ağaç aracılığıyla ulaştığı şeklinde yorumlanır.

Ragnarök

Tanrıların alacakaranlığı olarak bilinen kıyamet sürecinde Yggdrasil'in de kaderde bir rolü vardır. Kehanetlere göre, Ragnarök başladığında ağaç sarsılacak ve inleyecektir. Bu büyük yıkım sırasında, Líf ("hayat") ve Lífþrasir ("yaşama arzusu") adındaki iki insan, Hoddmímis holt (genellikle Yggdrasil ile özdeşleştirilen "Hoddmimir'in Korusu") içinde saklanarak hayatta kalacaktır. Bu iki kişi, dünyanın yeniden yeşermesinin ardından insan soyunu devam ettirecek olan atalar olarak kabul edilir. Bu anlatı, Yggdrasil'in yıkım sırasında dahi bir sığınak ve yaşamın devamlılığı için bir kaynak olduğunu gösterir.