Kameralarla günümüzden yaklaşık 30 yıl önce, diğerlerinden farklı bir iletişim aracı olan fotoğraf gündemimize gelmişti. Ancak aslına bakarsak, görsel iletişim dediğimiz olay biraz daha eskiye dayanıyor... 4 bin yıl önceye kadar bile resim yapıldığı iddia ediliyor.

Resim yapmak, aslında bir görsel iletişim aracı diyebiliriz. Mesela konuşmayı daha öğrenmemiş bir çocuk, derdini bir kağıda çizdiği birkaç şey ile anlatabiliyor. Bu iletişim türünü diğerlerinden farklı yapan özelliklere değineceğiz biraz değineceğiz bu yazımızda...

Görsel İletişim ve Sözel İletişimin Farkları

Görsel iletişim grafik, resim, sembol gibi araçları kullanırken, sözel iletişim ise konuşmalar, kitaplar, makaleleri içerir. Görsel iletişim hızlı algılanır, akılda kalıcılığı yüksektir. Sözel iletişim anlamak için süre gerektirir, kolay unutulabilir. Görsel iletişim dil bariyerine takılmadan, çeviriye ihtiyaç duymadan herkes tarafından genel olarak anlaşılabilir. Sözel iletişim ise çeviri ve bazen kültür bilgisi gerektirir.

Tüm bunlara baktığımızda amacımız bu kıyasla sözel iletişimi küçümsemek değil, çünkü sözel iletişim olmadığı takdirde görsel iletişimin önemi kalmayabilir belki de. Ancak günlük hayattan akademik hayata kadar birçok konuda, işimize renk katarak farklı bakış açıları sunabilecek bir iletişim türü olan bu görsel araçları kullanmayı tavsiye ediyorum.

Görsel iletişimin 20. yüzyıldaki yerine biraz bakalım...

^{Görsel iletişimi temsil eden bir görsel. (Yapay zeka ile oluşturulmuştur.)}

Günümüzde Yeni Araçlar Var

Aslında insanlar fotoğrafa yeni alışırken, telefon, grafik tasarım uygulamaları ve şimdi de yapay zeka gibi birçok araç oyuna dahil oldu. Hal böyle olunca, bunu iş olarak yapanlar belki de biraz bocalamış olabilir. Aslında bu yazımızda bunun yerli yerinde kullanılmasını kolaylaştırmak ve yeni bir pencere açmak hedefliyoruz. Telefon ekranları, akıllı saatler, televizyon ekranları, sinema gibi ürünlerin ekranları aslında günümüzün en çok kullanılan görsel iletişim sahneleri diyebiliriz. Nitekim bunlar günümüzde kağıdın yerini almış görünüyor.

Bir video veya sosyal medyada gördüğünüz bir görsel gibi ögelerin tümü, görsel iletişim kurmaktan başka bir şey değildir. Sözel olarak anlatabileceğiniz kelime, cümle ve karşıya iletmek istediğiniz manaları bir de görsel yoluyla yapmak isteseydiniz, durum nasıl olurdu? Elbette hiç yazıya başvurmadan bunu yapmak işi biraz zorlaştıracaktır. Peki ya bir de sadece simgeler yoluyla bunu yapmanız gerekseydi? İşte tam burada, birkaç meslek dalından bahsetmenin vakti geldi...

Grafik Tasarımcılar, Çevre Tasarım Mühendisleri ve İç Mimarlar...

Bu son söylediğimiz işi belki her gün birçok farklı şekilde uygulayan kişiler, aslında yoğunlukla bu mesleklerde çalışanlardır. Tümü tasarımla ilişkilidir; özellikle mühendislik ve güzel sanatlar da buna dahil olabilir. Bir trafik işaretini düşünün. Aslında karşıya bir mesaj veriyor, ancak bunu yalnızca bir işaret ile yapıyor. Veya bir billboard reklamını düşünelim; bizim anlayacağımız ve en hızlı şekilde algılayabilmemiz için özel tasarlanmış bir görsel iletişim ürünüdür.

Bu görsel iletişim biçimi, belki de birkaç yüz yıl önce bu haliyle kullanılmıyordu. Teknoloji ile birlikte çığır açan görsel iletişim, hayatımızın merkezinde konumlanmış durumda. Bu iletişim türünde kendimizi geliştirip, günümüz iletişim alanında kendi işimize entegre etmemiz bize yeni kapılar açabilir.

Bu konudan böyle bahsetmemizin nedeni, artık yazıyla yarışır derecede görsel iletişime düşkün olmamız... Bu bizim tembelliğimizden midir, yoksa aslında teknoloji gerçekten bunu mu gerektirdi ve yol bizi oraya mı sürükledi? Elbette tam olarak bilemiyoruz; ancak bu konuda herkesin farkına varması gereken durumların söz konusu olduğuna hepimiz hemfikiriz.

^{Trafik levhası. (Yyapay zeka ile oluşturulmuştur.)}

Son olarak, bir grafik tasarımcı olarak, fikir ararken yaşadığım bazı zorluklardan çıkardığım bir dersi paylaşarak bitirmek istiyorum yazımı...

Günümüzün iyi bilinen firmalarından biri ile çalışırken, günde telefon, tablet, bilgisayar gibi ürünler için 100 görsel hazırlamam gerekiyordu. Aslında bu görseller o ürünlerin bazı özelliklerini anlatmalıydı. Biz bu işleri hazırlarken aklıma gelen bir soru şu oldu: Belki de bir günde benim gibi milyonlarca tasarımcı böyle işler hazırlıyor ve ortaya milyarlarca görsel ürün çıkıyor. Bunu yazı ile yapmak istesek veya her biri için kitap yazsak mümkün olur muydu?

Bilemiyorum. Ancak bazı işleri ciddi şekilde pratikleştirdiği ve belki de farklı bakış açıları ile mesaja odaklanılmasını sağladığını fark ettim diyebilirim.

Umarım sizin de işinize yarayacak, biraz da olsa faydanıza dokunacak bilgiler verebilmişimdir.

Değerli vaktinizi ayırdığınız için çok teşekkürler...