Yüksek görünürlüklü giysiler, düşük ışık koşullarında ya da görüş mesafesinin sınırlı olduğu ortamlarda çalışan bireylerin uzaktan kolaylıkla fark edilebilmesi amacıyla tasarlanmış kişisel koruyucu donanımlardır (KKD). Bu giysiler, özellikle karayolu çalışmaları, şantiye alanları, lojistik, demiryolu ve havalimanı sahaları gibi yüksek risk taşıyan ortamlarda iş sağlığı ve güvenliği açısından yaşamsal bir öneme sahiptir.
Görünürlüğün artırılması, özellikle hareketli araçların bulunduğu ortamlarda çalışanların çarpma ve ezilme gibi kazalardan korunmasında etkin bir ilk savunma mekanizmasıdır.
Teknik Özellikler
Yüksek görünürlüklü giysilerin temel teknik özellikleri aşağıdaki şekilde tanımlanabilir:
- Flüoresan Kumaşlar: Gündüz, alacakaranlık ve sis gibi doğal ışığın zayıf olduğu durumlarda çevredeki ışığı yansıtarak canlı bir görünüm sağlayan kumaşlardır. En yaygın renkler: sarı-yeşil, turuncu-kırmızı ve floresan kırmızıdır.
- Reflektif Şeritler: Gece veya karanlıkta, yapay ışık kaynakları (örneğin araç farları) tarafından aydınlatıldığında ışığı yansıtan özel malzemelerden üretilir. Genellikle 5 cm genişliğindedir ve giysi üzerine omuz, gövde ve bacak hizasında simetrik olarak yerleştirilir.
- Dayanıklı Kumaş Yapısı: Polyester, polyester pamuk karışımı ya da ripstop gibi aşınmaya dayanıklı kumaşlarla uzun süreli dış ortam kullanımına uygun hale getirilir.
- Sınıflandırma ve Alan Kaplama: EN ISO 20471 standardına göre, bir giysinin yüksek görünürlük sınıfı, reflektif alan ve flüoresan alan miktarına göre belirlenir (Sınıf 1–2–3). Sınıf 3 en yüksek koruma düzeyidir.
EN ISO 20471 Standardı (Avrupa/Türkiye)
Türkiye’de TS EN ISO 20471 standardı yürürlüktedir ve bu standart, yüksek görünürlüklü giysilerin şu kriterlere uygunluğunu zorunlu kılar:
- Renk standardizasyonu (flüoresan renk alanı ≥ minimum cm²)
- Reflektif malzeme tipi ve yüzey alanı
- Renk solması ve yıkama dayanımı
- Gece ve gündüz görünürlük testleri
Kullanım Alanları
Yüksek görünürlüklü giysiler aşağıdaki meslek gruplarında yaygın olarak kullanılır:
- Karayolları ve trafik yönlendirme ekipleri
- İnşaat işçileri ve saha mühendisleri
- Demiryolu ve metro işletmeleri çalışanları
- Havalimanı yer hizmetleri
- Lojistik, nakliye ve forklift operatörleri
- Belediye temizlik ve bakım hizmetleri
Yüksek Görünürlüklü Giysiler (Yapay Zeka İle Oluşturulmuştur)
Giysi Türleri
- Yüksek görünürlüklü yelekler: En yaygın ve ekonomik çözüm; diğer giysilerin üstüne giyilir.
- Ceket ve montlar: Soğuk hava koşullarına karşı koruma sağlar.
- Pantolon ve tulumlar: Sınıf 3 koruma için alt vücut görünürlüğünü artırır.
- Reflektif bantlı iş kıyafetleri: Özel iş tulumları ve tişörtler.
İş Sağlığı ve Güvenliği Bağlamında Önemi
T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Kişisel Koruyucu Donanım Rehberi ve İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı kapsamında, düşük görüş alanına sahip riskli ortamlarda çalışanlar için yüksek görünürlüklü giysiler yasal zorunluluk olarak tanımlanmıştır.
Ayrıca 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında, işveren çalışanının görünürlüğünü sağlamakla ve uygun KKD temin etmekle yükümlüdür.
Kullanımda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Giysi sık sık yıkanmamalı, gerekiyorsa üretici talimatlarına uygun yıkanmalıdır.
- Reflektif bantlarda yıpranma ya da soyulma varsa giysi değiştirilmelidir.
- Reflektif malzemeler deterjan artıkları, kimyasallar ve UV ışınlarından zarar görebilir.
- Saha personeline uygun sınıf ve tasarım seçilmelidir (örneğin: gece vardiyası için Sınıf 3).
Yüksek görünürlüklü giysiler, kazaların en çok yaşandığı sektörlerde, görünürlük kaybına bağlı yaralanmaların ve ölümlerin önlenmesi açısından kritik bir öneme sahiptir. Teknolojik gelişmelerle birlikte daha konforlu, dayanıklı ve estetik çözümler sunulması, bu giysilerin kullanım oranını artırmakta ve çalışan güvenliğine doğrudan katkı sağlamaktadır.