Yükseköğretim Kurulu (kısaca YÖK), Türkiye'deki tüm yükseköğretim kurumlarının faaliyetlerini planlamak, düzenlemek, yönetmek ve denetlemekle sorumlu, anayasal temele sahip özerk bir kamu kurumudur. Kurul, üniversiteler arası koordinasyonu sağlamak ve yükseköğretimin ulusal düzeyde standartlarını belirlemek amacıyla faaliyet göstermektedir.

Tarihçe

Yükseköğretim Kurulunun yasal zemini, 1982 Anayasası'nın 130. ve 131. maddeleri ile oluşturulmuştur. Kurulun kuruluşu ve fiili olarak faaliyete geçmesi ise 6 Kasım 1981 tarihinde kabul edilen 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile gerçekleşmiştir.^【1】  Bu kanun, Türkiye'deki tüm yükseköğretim kurumlarını Yükseköğretim Kurulu çatısı altında toplamış ve bu kurumların akademik, idari ve mali açıdan düzenlenmesi görevini bu kuruma vermiştir.

^{YÖK Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar (Anadolu Ajansı)}

Başkan

Yükseköğretim Kurulu Başkanı, Kurulun en üst düzey idari amiridir ve Kurulun tüm çalışmalarını yönetmekle sorumludur. YÖK Başkanı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Kurulun bugünkü mevcut başkanı Prof. Dr. Erol Özvar'dır. Prof. Dr. Özvar, 1 Ağustos 2025 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile bu göreve atanmıştır^【2】 . Özvar, bu göreve atanmadan önce Marmara Üniversitesinde rektörlük görevi de dahil olmak üzere çeşitli üniversitelerde akademik ve idari görevlerde bulunmuştur.

Denetleme Kurulu

Yükseköğretim Denetleme Kurulu, doğrudan Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına bağlı olarak çalışan bir organdır. Bu kurulun temel sorumluluğu, yükseköğretim kurumlarının akademik, idari ve mali faaliyetlerini denetlemektir. Denetleme Kurulu, üniversitelerin yürüttüğü işlemlerin mevzuata uygunluğunu kontrol eder ve bu kapsamda inceleme veya soruşturma yapma yetkisine sahiptir.

Kurul, bir başkan ve üyelerden oluşmaktadır. Mevcut Denetleme Kurulu üyeleri arasında Ercan Özkan, Mevlüt Özçelik, Prof. Dr. Metin Dağdeviren, Prof. Dr. Tarık Yarılgaç, Güray Irmak, Prof. Dr. Osman Karamustafa, Prof. Dr. Ahmet Ulusoy, Aydın Sarı, Prof. Dr. Uğur Kaya, Recep Uz, Prof. Dr. Mehmet Duman, Süleyman Necati Akçeşme, Dr. Metin Küçük, Prof. Dr. Rahman Ademi, Mustafa Coşkun, Prof. Dr. İbrahim Çapak gibi isimler bulunmaktadır.

Genel Kurul

Yükseköğretim Genel Kurulu, YÖK'ün en üst düzey karar alma organı olarak faaliyet gösterir ve YÖK Başkanı'nın başkanlığında toplanır. Genel Kurul'un yapısı; YÖK Başkanı, Başkan Vekilleri, Yürütme Kurulu üyeleri ile birlikte Cumhurbaşkanı tarafından seçilen üyeler ve Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından seçilen üyelerden meydana gelir. Kurulun temel görevleri arasında, yükseköğretim sistemine ilişkin yönetmelikleri hazırlamak, üniversite kurulmasına veya fakülte açılmasına yönelik kararlar almak ve dekan atamalarını gerçekleştirmek yer alır.

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Genel Kurulu, Prof. Dr. Erol Özvar başkanlığında görev yapmaktadır. Başkan vekilliği görevlerini Prof. Dr. Metin Topçuoğlu ve Prof. Dr. Naci Gündoğan yürütmektedir.

Genel Kurul üyeleri arasında Prof. Dr. Munire Kevser Baş, Prof. Dr. Murteza Bedir, Prof. Dr. Hayrunnisa Bolay Belen, Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçı, Doç. Dr. Huriye Reyhan Demircioğlu, Prof. Dr. Haluk Görgün, Prof. Dr. Derviş Karaboğa, Prof. Dr. Rümeyza Kazancıoğlu, Prof. Dr. Hasan Mandal, Prof. Dr. Halit Eyüp Özdemir, Prof. Dr. Burhaneddin Sandıkçı ve İbrahim Şenel bulunmaktadır.

Yürütme Kurulu

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Yürütme Kurulu, Prof. Dr. Erol Özvar’ın başkanlığında görev yapmaktadır. Kurulun başkan vekilliği görevlerini Prof. Dr. Metin Topçuoğlu ve Prof. Dr. Naci Gündoğan yürütmektedir.

Yürütme Kurulu’nda Prof. Dr. Mahmut Ak, Prof. Dr. Erol Arcaklıoğlu, Prof. Dr. Arif Bilgin, Prof. Dr. H. Haldun Göktaş, Prof. Dr. Hüseyin Karaman ve Prof. Dr. Kemal Şenocak yer almaktadır.

Bu kurul, yükseköğretim alanında stratejik kararların alınması, üniversiteler arası koordinasyonun sağlanması ve yükseköğretim politikalarının uygulanması süreçlerinde önemli bir görev üstlenmektedir. Ayrıca Başkan’a danışmanlık yaparak Yükseköğretim Kurulu’nun yönetim ve yürütme faaliyetlerinin etkin bir şekilde sürdürülmesini sağlar.

Eski Başkanlar

Yükseköğretim Kurulu'nun 1981 yılındaki kuruluşundan bu yana görev yapmış başkanları bulunmaktadır. Kurulun kurucu ve ilk başkanı Prof. Dr. İhsan Doğramacı'dır. Doğramacı'dan sonra görev alan diğer başkanlar kronolojik sırayla; Prof. Dr. Mehmet Sağlam, Prof. Dr. Kemal Gürüz, Prof. Dr. Erdoğan Teziç, Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan, Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya ve Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç'tır.

^{YÖK başkanları listesi}

Misyon ve Vizyon

Yükseköğretim Kurulu, misyonunu, Türk yükseköğretim sistemini uluslararası düzeyde rekabetçi bir yapıya kavuşturmak olarak tanımlamaktadır. Bu misyon, toplumsal ihtiyaçlara cevap veren, kaliteyi önceliklendiren, özerklik ve hesap verebilirlik ilkelerine dayalı bir yükseköğretim sistemi koordine etmeyi amaçlar. Kurulun vizyonu ise, yenilikçi yaklaşımlar benimseyerek geleceğe yön veren, kalite odaklı ve uluslararası alanda rekabet gücüne sahip bir yükseköğretim kurumu olmaktır.

Mevzuat

Yükseköğretim Kurulunun ve Türkiye'deki üniversitelerin faaliyetleri, belirli bir yasal çerçeveye tabidir. Sistemin temelini 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu oluşturmaktadır. Bununla birlikte, yükseköğretim kurumlarının teşkilat yapısını düzenleyen 2809 sayılı kanun da önemli bir yasal dayanağı teşkil eder. Kurulun resmi internet sitesinde bu temel kanunların yanı sıra, sistemi düzenleyen kanun hükmünde kararnameler (KHK), uluslararası anlaşmalar, yönetmelikler ve yönergeler gibi diğer alt mevzuat başlıkları da listelenmektedir.

YÖK Atlas Programı

YÖK Atlas, Yükseköğretim Kurulu tarafından üniversite adaylarının tercih süreçlerini desteklemek amacıyla geliştirilmiş bir çevrimiçi uygulamadır. Bu platform, adayların Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçlarına göre daha bilinçli tercihler yapabilmesi için tasarlanmıştır. YÖK Atlas, "Lisans Atlası" ve "Önlisans Atlası" gibi farklı modüller aracılığıyla, üniversite programlarının kontenjan bilgileri, önceki yıllara ait yerleştirme puanları, başarı sıralamaları ve program mezunlarının istatistikleri gibi verileri kamuoyuna sunmaktadır.