Yüksük Çorbası, Türkiye’nin güney illerinden Adana ve Mersin yörelerine özgü, geleneksel bir çorba türüdür. Adını, geçmişte mantı hamurunun küçük halkalar şeklinde kesilmesinde kullanılan "yüksük" adlı araçtan almaktadır. Yörede bazı kaynaklarda "yüzük çorbası" ya da "mantı çorbası" olarak da adlandırılmaktadır. Bu çorba, özellikle kış aylarında tüketilen, doyurucu ve besleyici bir yemek türü olarak yerel mutfak kültüründe önemli bir yere sahiptir.
İçerik ve Malzemeler
Yüksük çorbasının temel bileşenleri şunlardır:
- Mantı (genellikle ev yapımı küçük boyutlu hamur parçaları)
- Haşlanmış nohut
- Salça (biber veya domates)
- Sarımsak
- Nar ekşisi
- Kuru nane
- Sıvı yağ
- Tuz ve su
Bazı tariflerde nohut, bazılarında ise mantı ön plandadır; ancak çoğunlukla ikisi bir arada kullanılarak protein ve karbonhidrat açısından dengeli bir içerik oluşturulur.
Hazırlık ve Pişirme Süreci
Yüksük çorbası, temel olarak haşlanmış mantıların ve nohudun, salçalı ve baharatlı bir suyla birleştirilmesiyle hazırlanır. Öncelikle su kaynatılarak içerisine mantı ve haşlanmış nohut eklenir. Ayrı bir tavada salça, yağ ile kavrularak çorbaya ilave edilir. Ezilmiş sarımsak, nar ekşisi ve kuru nane ile tatlandırılarak kaynatma süreci tamamlanır. Tüm malzemeler homojen şekilde karışıp kıvam aldığında çorba servise hazır hale gelir.
Yöresel ve Kültürel Bağlam
Yüksük çorbası, yerel mutfakta sıklıkla kış mevsiminde tüketilen bir yemek olarak öne çıkar. Özellikle Adana ve çevresindeki geleneksel sofralarda hem ana yemek öncesi başlangıç olarak hem de tek başına doyurucu bir öğün olarak sunulmaktadır. Yöresel tariflerde kullanılan malzemeler ve ölçüler küçük farklılıklar gösterebilmekle birlikte, çorbanın genel yapısı ve lezzet profili benzerdir.
Yüksük çorbası, Türk mutfağında çorba geleneğiyle hamur işi kültürünün kesiştiği bir örnektir. İçerdiği malzemeler itibarıyla halk beslenmesi açısından zengin bir besin kaynağı oluşturur. Aynı zamanda kültürel aktarımın bir parçası olarak evde hazırlanan yemek geleneğini ve yöresel tarif çeşitliliğini yaşatan önemli örneklerden biridir.


