Zorkun Tava【1】 , Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi’nde yer alan Osmaniye iline özgü, fırınlanarak hazırlanan geleneksel bir et yemeğidir. Yemeğin adı, Osmaniye'nin kuzeyinde yer alan ve yaz aylarında yaylacılık faaliyetlerinin sürdürüldüğü Zorkun Yaylası’ndan gelmektedir. Zorkun Tava, kuzu eti başta olmak üzere domates, biber, sarımsak ve çeşitli baharatlarla hazırlanır. Malzemeler çiğden tepsiye yerleştirilir ve genellikle odun fırınında pişirilir.
Zorkun Tava, yörede özellikle yaz aylarında yayla ziyaretleri sırasında, topluluk halinde pişirilip tüketilen yemeklerden biridir. Hazırlanışı ve kullanılan malzemeler itibarıyla hem taşra mutfağının hem de geleneksel pişirme tekniklerinin bir örneğidir.
Zorkun Tava (T.C. Osmaniye Valiliği)
İçeriği ve Malzemeler
Zorkun Tava’nın temel malzemeleri şunlardır:
- Kuzu kuşbaşı et
- Domates
- Yeşil biber
- Sarımsak
- Margarin veya iç yağ
- Karabiber, kırmızı pul biber, kekik
- Tuz
Malzemeler, doğranmış şekilde çiğ olarak tepsiye yerleştirilir. Etin yağ oranı, yemeğin kıvamını ve lezzetini doğrudan etkileyen bir unsurdur. Sarımsak genellikle bütün olarak kullanılır.
Hazırlama ve Pişirme Yöntemi
Hazırlık süreci şu şekildedir:
- Etler kuşbaşı doğranarak geniş bir tepsiye yerleştirilir.
- Üzerine halka şeklinde doğranmış yeşil biber, küp doğranmış domates ve bütün sarımsaklar eklenir.
- Baharatlar ve yağ eklenerek malzemeler karıştırılır.
- Tepsi, tercihen odun fırınına veya sıcak bir taş fırına sürülerek yaklaşık 30–40 dakika pişirilir.
Pişirme süresi kullanılan etin yumuşaklığına, fırın sıcaklığına ve tepsi derinliğine göre değişkenlik gösterebilir. Geleneksel yöntemlerde, yemek açık alanda topluca hazırlanır ve servis edilir.
Bağlamsal Özellikler
Zorkun Tava, yerel mutfak kültürünün bir parçasıdır. Hazırlanış biçimi, kullanılan araçlar (örneğin kalaylı bakır tepsi), pişirme yöntemleri ve malzeme tercihleri Osmaniye'nin yöresel özelliklerini yansıtır. Özellikle yayla kültürü ile ilişkilidir ve çoğu zaman belirli mevsimsel koşullarda yapılır. Yemeğin, doğrudan pazar satışı veya restoran menülerinden ziyade ev içi veya toplu tüketim amaçlı hazırlanması, onu halk mutfağı ürünleri arasında konumlandırır.
