Endüstriyel çalışma ortamlarında eller, üretim süreçlerinde kullanılan ekipman, makineler ve işlenen materyallerle doğrudan temas hâlinde olması nedeniyle yüksek düzeyde risk altındadır. Bu ortamlarda karşılaşılan başlıca mekanik tehlikeler arasında aşınma, kesilme, yırtılma, delinme ve darbe yer almaktadır. Bu tür fiziksel etkilere maruz kalma, hem kısa vadeli yaralanmalara hem de uzun vadede iş gücü kayıplarına ve iş kazalarına neden olabilmektedir. Özellikle metal işleme, montaj hatları, inşaat ve bakım-onarım gibi sektörlerde çalışanlar için el koruması, doğrudan iş güvenliğini etkileyen bir öncelik haline gelmektedir.

Bu risklerin önlenmesine yönelik olarak geliştirilen koruyucu eldivenler, iş sağlığı ve güvenliği standartları çerçevesinde tasarlanmakta ve kullanılmaktadır. Eldivenler; yapıldıkları malzemenin türü, katman yapısı, kaplama özellikleri ve ergonomik tasarımı gibi kriterler bakımından farklılık göstererek çeşitli tehlike türlerine karşı özgül koruma sağlamaktadır. Bu ekipmanlar, yalnızca çalışan sağlığını korumakla kalmayıp aynı zamanda üretim süreçlerinin sürekliliğini destekleyen bir işlev de görür. Dolayısıyla, kişisel koruyucu donanım olarak koruyucu eldivenlerin seçimi ve kullanımı, iş yerlerinde yürütülen güvenlik politikalarının ayrılmaz bir unsurudur.

EN 388+A1 Standardı ve Performans Kriterleri

Koruyucu eldivenlerin mekanik risklere karşı performansı, Avrupa standardı olan EN 388+A1 ile değerlendirilir. Bu standart, eldivenlerin aşağıdaki özelliklerini test eder:

• Aşınma Direnci (1-4): Eldivenin sürtünmeye karşı dayanıklılığı.
• Kesilme Direnci (1-5): Eldivenin kesici nesnelere karşı dayanıklılığı.
• Yırtılma Direnci (1-4): Eldivenin yırtılmaya karşı dayanıklılığı.
• Delinme Direnci (1-4): Eldivenin sivri nesnelere karşı dayanıklılığı.

EN 388+A1 standardının 2016 güncellemesi ile birlikte, ISO 13997 standardına dayanan TDM-100 kesilme testi eklenmiştir. Bu test, eldivenin kesilme direncini daha hassas bir şekilde ölçer ve sonuçlar A'dan F'ye kadar harflerle ifade edilir; F en yüksek koruma seviyesini temsil eder. Ayrıca, darbe koruması için "P" harfi kullanılır; bu, eldivenin darbeye karşı test edildiğini ve başarılı olduğunu gösterir.

Malzeme ve Kaplama Seçimi

Koruyucu eldivenlerin performansı, kullanılan malzeme ve kaplama türüne bağlıdır. Yaygın olarak kullanılan malzemeler şunlardır:

• Aramid Lifleri (örneğin, Kevlar): Yüksek kesilme ve ısı direnci sağlar.
• Yüksek Yoğunluklu Polietilen (HDPE): Hafif ve yüksek kesilme direnci sunar.
• Çelik ve Cam Elyafı: Mükemmel kesilme ve delinme direnci sağlar.

Kaplama türleri ise eldivenin dayanıklılığını ve kullanım alanını belirler:

• Nitril Kaplama: Yağlı ve ıslak ortamlarda iyi kavrama ve aşınma direnci sunar.
• Lateks Kaplama: Esneklik ve iyi kavrama sağlar, ancak bazı kimyasallara karşı dayanıklılığı sınırlıdır.
• Poliüretan (PU) Kaplama: İnce yapısıyla hassas işler için uygundur, ancak aşınma direnci düşüktür.

Kaplama seçimi, çalışma ortamının özelliklerine ve karşılaşılan risk türlerine göre yapılmalıdır.

^{Mekanik Risklere Karşı Koruyucu Eldiven (Yapay Zeka İle Oluşturulmuştur)}

Kullanım Alanları

Mekanik risklere karşı koruyucu eldivenler, çeşitli sektörlerde kullanılmaktadır:

• İnşaat ve Demir-Çelik Sektörü: Kesilme ve delinme risklerine karşı koruma sağlar.
• Otomotiv ve Montaj Hatları: Hassasiyet gerektiren işlemlerde kullanılır.
• Cam ve Metal İşleme: Yüksek kesilme direnci sunar.
• Lojistik ve Taşımacılık: Aşınma ve yırtılma risklerine karşı dayanıklıdır.

Doğru Eldiven Seçimi ve Kullanımı

Koruyucu eldivenlerin seçiminde, yürütülen işin türü ve maruz kalınan spesifik riskler temel belirleyici unsurlardır. Eldivenin üretildiği malzeme, tasarımı ve teknik özellikleri; kesilme, delinme, aşınma ve darbe gibi mekanik tehlikelere karşı yeterli koruma sağlayabilecek nitelikte olmalıdır. Bunun yanı sıra, kullanıcı ergonomisi, el becerisini kısıtlamaması ve işin gerektirdiği hassasiyet düzeyini koruması da dikkate alınmalıdır. Uygun eldiven seçiminin ardından, bu ekipmanın doğru şekilde giyilmesi, iş sırasında kurallara uygun kullanılması ve düzenli olarak kontrol edilmesi gereklidir. Özellikle aşınmış, yırtılmış veya bütünlüğü bozulmuş eldivenlerin koruyucu işlevi zayıflayacağından, bu tür ekipmanlar vakit kaybetmeden değiştirilmelidir.

Mekanik risklere karşı koruma sağlayan eldivenler, iş sağlığı ve güvenliği önlemleri arasında merkezi bir konuma sahiptir. Eldivenin dayanıklılığı, kullanılan malzemenin türü ve kaplama özellikleri ile doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle, işverenlerin yalnızca uygun modeli temin etmesi değil, aynı zamanda eldivenlerin periyodik bakımlarını da sağlaması gerekir. Eldivenlerin temizlenmesi, uygun koşullarda saklanması ve üretici talimatlarına uygun şekilde bakımlarının yapılması, kullanım ömrünü uzatmakta ve performans düzeyinin korunmasına katkı sağlamaktadır. Avrupa Birliği tarafından belirlenen EN 388+A1 standardı, koruyucu eldivenlerin mekanik risklere karşı performansını ölçmekte kullanılan bir test dizisini içerir. Bu standart, kesilme, aşınma, yırtılma ve delinmeye karşı direnç düzeylerinin derecelendirilmesini sağlayarak işverenlerin bilinçli tercihler yapmasına imkan tanır.