24 Ağustos 2025 İtibariyle Yangınların Son Durumu
Genel Durum
Portekiz’deki orman yangınları ülke genelinde ağır kayıplara yol açmıştır. Haziran sonundan 23 Ağustos’a kadar yaklaşık 248 bin hektar alan yanmıştır; bunun 57 binden fazlası yalnızca Arganil’deki yangından kaynaklanmıştır. Kuzey ve Orta bölgeler en fazla etkilenen alanlar olmuştur.
Yangınlarda 4 kişi hayatını kaybetmiş, bunların arasında bir itfaiyeci de bulunmuştur. Çok sayıda kişi yaralanmış, bazıları ağır yaralanmıştır. Yangın dalgası süresince yaklaşık 34 bin kişi evlerinden tahliye edilmiştir; 24 Ağustos itibarıyla köylerin çoğunda tehlikenin azalmasıyla halk evlerine dönmüştür.
Portekiz, Avrupa Sivil Koruma Mekanizması kapsamında uluslararası destek almıştır. İtalya ve İspanya’dan gönderilen iki Canadair uçağı, iki Fire Boss uçağı ve bir Super Puma helikopteri söndürme çalışmalarında görev yapmıştır. Bu araçlar, Portekiz ekipleriyle birlikte kritik operasyonlarda kullanılmıştır.
Ülke genelinde özel hazırlık seviyesi 4 olarak adlandılan alarm durumu yürürlükte kalmıştır. Yetkililer bu seviyenin 25 Ağustos’ta yeniden değerlendirileceğini bildirmiştir.
Arganil ve Piódão Bölgesi Yangınları
Arganil’in Piódão köyü yakınlarında 13 Ağustos’ta başlayan yangın 11 gün boyunca devam etmiş ve 24 Ağustos itibarıyla büyük oranda kontrol altına alınmıştır. Yangın üç farklı il (Coimbra, Guarda, Castelo Branco) sınırına yayılmış, toplamda yedi belediyeyi etkilemiştir. Bu süreçte 57 binden fazla hektar alan kül olmuş, yangın ülkenin 2025 yazındaki en büyük felaketlerinden biri haline gelmiştir.
Yangının söndürülmesi ve ardından yapılan soğutma çalışmalarında 1.292’den fazla görevli, 432 kara aracı ve altı hava aracı yer almıştır. Ulusal Acil Durum ve Sivil Koruma Kurumu (ANEPC), yangının kontrol altına alınmasına rağmen bölgede yeniden alevlenme ihtimaline karşı yoğun gözetim ve rescaldo (soğutma ve temizleme) faaliyetlerinin sürdüğünü açıklamıştır.
Alpedrinha (Fundão) çevresinde yangının yeniden alevlenmesi nedeniyle A23 otoyolu ve N18 yolu 23 Ağustos gecesi geçici olarak trafiğe kapatılmış, 24 Ağustos sabahı yollar yeniden ulaşıma açılmıştır. Bölgedeki bazı köylerde geçici tahliyeler uygulanmış ancak riskin azalmasıyla halk evlerine dönmüştür.
Yangın büyük bir tahribat bırakmıştır. Ormanlık alanların yanı sıra tarım ve hayvancılıkla uğraşan birçok işletme zarar görmüştür. Loriga ve Alvoco da Serra gibi komşu bölgelerde ormanların büyük bölümü yanmış, bazı köylerde haftalarca su sıkıntısı yaşanmıştır. Yerel yetkililer, yangın sonrası hasar tespit çalışmalarının başladığını ve köy halkının kayıplarının belgelenmekte olduğunu belirtmiştir.
Arganil yangını sırasında Avrupa Sivil Koruma Mekanizması çerçevesinde yabancı hava araçları da operasyonlara katılmıştır. İtalya ve İspanya’dan gönderilen Canadair uçakları ile Fire Boss amfibik uçaklar yoğun şekilde kullanılmıştır.
Pedrógão Grande Yangınları
Leiria iline bağlı Pedrógão Grande’de 23 Ağustos’ta başlayan iki ayrı yangın kısa sürede birleşerek büyük bir alanı etkilemiştir. İlk yangın saat 14.27’de, ikincisi ise saat 15.21’de farklı noktalarda başlamış, çok sayıda köyde tahliyelere yol açmıştır.
Toplamda beş köy (Marroquil, Torneira, Romão, Agria ve Sobreiro) tedbir amacıyla boşaltılmış, 24 Ağustos sabahına gelindiğinde tehlikenin azalmasıyla birlikte halk evlerine dönmüştür. Ulusal otoyollardan IC8 ve EN2 yangın nedeniyle kapatılmış, ilerleyen saatlerde bu yollar yeniden ulaşıma açılmıştır. EN350’nin bir kısmı ise yangın süresince kapalı kalmıştır.
Yangına müdahalede 800’den fazla görevli, yaklaşık 270 kara aracı ve birkaç hava aracı kullanılmıştır. ANEPC verilerine göre gün içinde sahada yaklaşık 700 görevli aktif olarak kalmıştır. Söndürme faaliyetlerinde özellikle dağlık alanların ulaşım zorluğu nedeniyle dozerler ve helikopterlerle destek sağlanmıştır. İtfaiye yetkilileri, arazinin sarp yapısı sebebiyle yer yer alevlere yalnızca havadan müdahale edilebildiğini belirtmiştir.
Yerel yetkililer hasar tespit çalışmalarına başlamış, yanan ev ve yapılar belirlenmeye çalışılmıştır. İlk incelemelere göre bazı birincil konutlar ile işletmeler zarar görmüştür. Belediye Başkanı António Lopes, “2017’de yaşananlardan sonra önlemlerin artırıldığını, bu nedenle daha hızlı müdahale edilebildiğini” söylemiş, ancak yine de halkın ciddi kayıplar yaşadığını bildirmiştir.
24 Ağustos akşamı itibarıyla yangın kontrol altına alınmış, bölgede soğutma ve gözetim çalışmaları devam etmiştir. Toplamda 660’dan fazla görevli ve 200’den fazla araç bu çalışmalara katılmıştır.
Loriga (Seia) Yangını
Seia belediyesine bağlı Loriga bölgesinde yangın, Arganil’deki Piódão yangınının uzantısı olarak ortaya çıkmıştır. 24 Ağustos günü yapılan açıklamalara göre yangın büyük ölçüde kontrol altına alınmış ancak dağlık arazide ulaşılması güç noktalarda küçük odakların varlığını sürdürdüğü belirtilmiştir. Bölgedeki itfaiye birimleri yangının tamamen sönmesi için yoğun soğutma ve gözetim çalışmalarına devam etmektedir.
Yangına müdahale için 170’ten fazla görevli sahada bulunmuş, sekiz hava aracı aktif olarak kullanılmıştır. Helikopterler Loriga’daki nehir kıyısından su alarak kalan odaklara müdahale etmiştir. ANEPC, bu operasyonların özellikle dağlık ve taşlık alanlarda zorlukla yürütüldüğünü bildirmiştir.
Loriga’nın yanı sıra Alvoco da Serra’da da benzer bir tablo yaşanmıştır. Burada da ormanların büyük kısmı yanmış, köylerde haftalarca süren su kesintileri meydana gelmiştir. Dört köy tamamen susuz kalmış, üçünde sorun çözülürken birinde kesintiler 24 Ağustos itibarıyla devam etmiştir. Yerel yönetim, halkın kayıplarının belirlenmesi için tarım ve hayvancılıkla ilgili hasar tespit çalışmalarına başlamıştır.
Loriga yangını, doğrudan halkı tehdit etmemiştir. Yerel muhtar José Pinto, “Yangın her gün bitecek gibi görünse de ertesi gün yeniden alevleniyor” sözleriyle bölgedeki zorlukları aktarmıştır. Alvoco da Serra muhtarı Carlos Marques ise dört köyün haftalarca susuz kaldığını, hayvanların otlaklarının ve tarım alanlarının büyük ölçüde yok olduğunu ifade etmiştir.
24 Ağustos itibarıyla Loriga’da yangının halk için doğrudan tehlike oluşturmadığı ancak tamamen sönmemesi nedeniyle sürekli gözetim altında tutulduğu bildirilmiştir.
Sabrosa Yangınları
Vila Real iline bağlı Sabrosa belediyesinde 24 Ağustos 2025 günü öğleden sonra yeni bir büyük orman yangını başlamıştır. Paradela de Guiães bölgesinde başlayan yangın kısa sürede büyümüş ve çam ile fundalık alanlarda ilerleyerek köylere yaklaşmıştır. Bu yangın, Temmuz ayından itibaren Sabrosa’da meydana gelen üçüncü büyük orman yangını olmuştur. Önce Souto Maior, ardından São Cibrão ve São Martinho de Anta bölgelerinde yangınlar yaşanmış, yaklaşık 1.500 hektar alan bu yangınlarda yok olmuştur.
24 Ağustos günü çıkan yangın sırasında iki aktif cephe tespit edilmiştir. Bunlardan biri Fermentões köyüne, diğeri ise Paradela köyüne doğru yönelmiştir. Sivil Koruma Komutanlığı, bir cephenin yakınında müdahale ekiplerinin bulunmadığını, bu nedenle köyler için risk oluşturduğunu açıklamıştır. Belediye Başkanı Maria Helena Lapa, aynı anda üç büyük yangın çıkmasının “çok fazla tesadüf” olduğunu söylemiş ve yangının iki farklı noktadan başladığını aktarmıştır. Ayrıca köpeklerin bulunduğu bir barınak tedbir amaçlı tahliye edilmiştir.
Yangına 200’den fazla görevli, 53 kara aracı ve yedi hava aracıyla müdahale edilmiştir. Gün sonunda takviye birliklerin gelmesiyle yangın cephelerinde ilerleme yavaşlamış ve kontrol altına alma süreci kolaylaşmıştır. Bölge Komutan Yardımcısı José Requeijo, akşam saatlerinde nemin yükselmesi ve sıcaklığın düşmesinin müdahaleye avantaj sağladığını belirtmiş, her iki cephenin de yaklaşık birer kilometre uzunluğunda olduğunu ifade etmiştir.
Sabrosa yangını, belediye sınırları içinde bir ay içerisinde çıkan üçüncü büyük yangın olarak kayda geçmiştir. Belediye Başkanı Helena Lapa, neredeyse her gün küçük çaplı yangın çıktığını ve bölgede “kasıt ihtimalinin” araştırılması gerektiğini belirtmiştir.
Vila Verde ve Braga Yangınları
24 Ağustos günü yangınlarla bağlantılı gelişmelerin yaşandığı diğer bölgeler arasında Braga iline bağlı Vila Verde öne çıkmıştır. Burada çıkan orman yangını nedeniyle itfaiye birlikleri yoğun şekilde görev yapmıştır. Operasyonlara çok sayıda kara aracı ve hava aracı katılmış, gün boyu alevlerin yayılmasını engellemek için çalışmalar sürdürülmüştür.
Mücadele sırasında Esposende Gönüllü İtfaiyesi’nden bir kadın görevli kaza geçirmiştir. Görev sırasında düşerek hafif yaralanan itfaiyeci, Braga Hastanesi’ne kaldırılmış ve burada tedavi altına alınmıştır. Sağlık durumunun ciddi olmadığı bildirilmiştir.
Vila Verde yangını, Sabrosa ve Cabeceiras de Basto’daki yangınlarla birlikte günün sonunda ANEPC’nin en çok takip ettiği üç olaydan biri olmuştur. Bu üç bölgede toplam 353 görevli, 93 araç ve 11 hava aracının görev aldığı belirtilmiştir.
Ulusal düzeyde alınan tedbirler çerçevesinde tüm ülke için 4. seviye özel hazırlık durumu 25 Ağustos’a kadar geçerli tutulmuştur. Bu seviyenin ertesi gün yeniden değerlendirileceği açıklanmıştır.
Sivil ve Siyasi Tepkiler
Çevre örgütü Zero, Orman Müdahale Planı’nda (2025–2050) öngörülen kısa vadeli önlemlerin yaklaşık yarısının geciktiğini açıklamıştır. Kuruluş, 62 acil eylemden 29’unun uygulanamadığını, toplam 90’dan fazla hedefin 42’sinin de takviminde geride kaldığını belirtmiştir. Zero, ormanların yönetimi için mevcut bütçenin yetersiz olduğunu ve yapısal bir reforma ihtiyaç bulunduğunu vurgulamıştır.
OECD de Portekiz’in orman yangınlarının gerçek etkilerini hafife aldığını açıklamıştır. Kurum, özellikle yangınlardan en fazla etkilenen belediyelerin aynı zamanda en az bütçeye sahip yerleşimler olduğunu, bu nedenle önleyici tedbirlerin gerektiği gibi uygulanamadığını bildirmiştir.
Siyasi partilerden PCP Genel Sekreteri Paulo Raimundo, yangın mağdurları için acil önlemler alınmasını talep etmiştir. Chega Partisi lideri André Ventura, yangınları “yangın ticareti” olarak nitelendirmiş ve bir parlamento soruşturma komisyonu kurulacağını duyurmuştur. Ayrıca kundakçıların teröristlerle eşdeğer şekilde cezalandırılması gerektiğini söylemiştir.
Cumhurbaşkanı adayı Luís Marques Mendes, yangınlarla mücadelede gerçek bir “orman paktı” için önce geçmişte yapılan hataların incelenmesi gerektiğini savunmuştur. 2017’deki felaket sonrası alınan önlemlerin etkili olup olmadığının sorgulanmadan yeni planların faydasız olacağını ifade etmiştir.
Sivil alanda ise Aliança pela Floresta Autóctone (Yerli Ormanlar İttifakı) adlı hareket, eukaliptus ve çam gibi kolay yanan türlerin azaltılarak yerine yerli ağaçların dikilmesini önermiştir. Bu grubun 2017 yangınlarından sonra ortaya çıktığı ve amaçlarının ülke genelinde yangına dirençli ormanlar oluşturmak olduğu belirtilmiştir.
