Sırıkla atlama, atletizmin pist ve saha disiplinleri arasında yer alan ve sporcuların esnek bir sırık yardımıyla yükseklik aşarak bir çıtanın üzerinden geçmeyi hedeflediği olimpik bir spor dalıdır. Hem teknik beceri hem de fiziksel güç gerektiren bu sporda sıçrama yüksekliğini artırmak için sırığın bükülme ve yaylanma özelliğinden yararlanılır. Estetik, güç ve teknik unsurları bir arada barındırır.

Tarihçe

Sırıkla atlamanın kökeni Antik Yunan ve Antik İskandinav toplumlarına dayanmaktadır. O dönemlerde engelleri aşmak için kullanılan sırıklar, zamanla sportif bir beceri dalına evirilmiştir. Modern anlamda sırıkla atlama, 19. yüzyılda İngiltere’de üniversite sporlarında yaygınlaşmış ve 1896 Atina Olimpiyatları’nda erkekler kategorisinde olimpik bir spor olarak yer almıştır. Kadınlar sırıkla atlama ise ilk kez 2000 Sydney Olimpiyatları’nda olimpik programda yer almıştır.

Teknik Aşamalar

1. Yaklaşma Koşusu: Sporcu, sırığı sağlam bir şekilde tutarak çukur alanına doğru belirli bir ritimle ve artan hızla koşar.
2. Sırığı Yere Yerleştirme: Sırığın ucunu çukura (box) yerleştirerek kinetik enerjisini sırığa aktarır.
3. Yükselme ve Ters Dönüş: Sırık bükülür ve sporcu, sırığın eski haline doğru dönmesiyle havaya fırlatılır, ardından ters dönerek sırt üstü pozisyon alır.
4. Çıtayı Geçme: Sporcu, bedenini gererek ve dizlerini çekerek çıtanın üzerinden kontrollü bir şekilde geçmeye çalışır.
5. Düşüş: Minder üzerine yumuşak bir iniş gerçekleştirilir, bu sırada dengeli bir vücut kontrolü esastır.

^{(Bu görsel yapay zekâ ile oluşturulmuştur)}

Kullanılan Ekipmanlar

• Sırık: Modern sırıklar karbon fiber, cam elyafı ve kompozit malzemelerden yapılır. Uzunlukları sporcunun boyu ve tekniğine göre 4 ila 5.5 metre arasında değişir.
• Atlama Çukuru (Box): Yaklaşma pistinin sonunda yer alan V şeklinde metal bir alan olup, sırığın sabitlenmesini sağlar.
• Çıta (Bar): Fiber malzemeden yapılan hafif ve esnek bir çubuktur, çıtanın düşmesi atlayışı geçersiz kılar.
• Minder: Sporcuların güvenli düşüş yapmaları için üretilmiş, kalın ve yumuşak dolgu malzemeleriyle kaplıdır.
• Çivili Ayakkabılar: Pistte maksimum tutunmayı sağlamak için kullanılır, tabanlarında metal çiviler bulunur.

Kurallar

• Sporcu, sırığın ucunu atlama çukuruna doğru bir şekilde yerleştirmelidir.
• Atlayış sırasında çıtayı düşürmek, sırığı atlama alanının dışına bırakmak veya kurallara aykırı iniş yapmak atlayışı geçersiz kılar.
• Sporcular her yükseklik için üç deneme hakkına sahiptir.
• Atlayış, sırığın düşmeden dışarı savrulması ve çıtanın yerinde kalması koşullarıyla geçerli sayılır.
• Rüzgar etkisi doğal sınırlar içinde olmalıdır (+2.0 m/s sınırı).

Dünya Rekorları

• Erkekler: Armand Duplantis^【1】  (İsveç) – 6.27 metre (Paris Olimpiyatları)
• Kadınlar: Yelena Isinbayeva^【2】  (Rusya) – 5.06 metre (Zürih, 28 Ağustos 2009)

Ek Bilgiler

• Armand Duplantis, sırıkla atlama tarihinde birden fazla kez dünya rekoru kırarak sporda çıtaları yükseklere taşımıştır.
• Şampiyonalarda, çıta yüksekliği genellikle 5 cm veya 10 cm'lik artışlarla belirlenir.