Akmonia Antik Kenti, Uşak ilinin Banaz ilçesine bağlı Ahât Köyü yakınlarında yer alan çok eski bir yerleşim yeridir. Bu kent, Frigya adı verilen eski bir bölgenin batısında bulunur. Akmonia, Hellenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde insanların yaşadığı önemli bir şehirdi. Günümüzde burada yapılan araştırmalar sayesinde kent hakkında pek çok bilgi ortaya çıkarılmıştır. Bu bölge, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından koruma altına alınmış bir arkeolojik sit alanıdır.

Nerede Bulunur?

Akmonia, Banaz Ovası’nın güneydoğusunda, Ahât Köyü’nün yakınlarında yer alır. Antik dönemlerde buradan doğu-batı yönlü ticaret yolları geçerdi. Bu sayede şehir, geçmişte hem ticaret hem de kültür bakımından canlı bir merkez hâline gelmişti. Eski kaynaklarda Akmonia’nın adı “Akmoneia” veya “Akmonion” olarak da geçer.

^{Kültür Portalı Fotoğrafından İlham Alınarak Yapay Zeka İle Oluşturulmuştur.}

Kentin Tarihçesi

Akmonia’nın temelleri Hellenistik Dönem’de atılmıştır. Daha sonra Roma İmparatorluğu zamanında büyüyüp zenginleşmiştir. Roma döneminde yapılan tapınaklar, anıtlar ve kamu binaları, kentin o dönemde önemli bir merkez olduğunu gösterir. Bu yapılarda Roma mimarisine özgü sütunlar, mermer bloklar ve yazıtlar bulunur.

Arkeolojik Kalıntılar

Kentte yapılan yüzey araştırmalarında, kamu binaları, kutsal alanlar, savunma duvarları ve ev kalıntıları tespit edilmiştir. Özellikle “Yukarı Şehir” olarak adlandırılan bölgede bir tapınak kompleksi yer alır. Bu tapınak, dönemin tanrılarına ve Roma imparatorlarına adanmıştır. Ayrıca bölgede bulunan Latince ve Yunanca yazıtlar, o dönemde yaşayan yöneticiler ve rahipler hakkında bilgi verir.

Mezarlar ve Nekropolis

Akmonia’nın kuzeybatısında bir nekropolis yani mezarlık alanı vardır. Burada lahitler, taş sandukalar, kaya mezarları ve yazıtlı mezar taşları bulunmuştur. Bazı mezarlarda o dönemin sanatı hakkında ipuçları veren süslemeler yer alır. Bu mezarlar, şehirde yaşayan insanların inançlarını ve geleneklerini anlamamıza yardımcı olur.

^{Kültür Portalı Fotoğrafından İlham Alınarak Yapay Zeka İle Oluşturulmuştur.}

Dinsel Yaşam

Akmonia’da yaşayan insanlar, tanrı ve tanrıçalara taparlardı. Roma döneminde İmparator Augustus ve diğer imparatorlar onuruna tapınaklar yapılmıştır. Bu tapınaklarda sunaklar ve adak yazıtları bulunur. Böylece kentin dinsel hayatı da arkeolojik kalıntılarla günümüze kadar ulaşmıştır.

Koruma ve Günümüz Durumu

Akmonia, bugün 1. derece arkeolojik sit alanı olarak korunmaktadır. Henüz kazılar tam olarak başlamamıştır; ancak yüzey araştırmaları ile yapılar belgelenmektedir. Uşak Valiliği, Banaz Kaymakamlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı, bu tarihi alanı korumak ve tanıtmak için çalışmalar yürütmektedir. Günümüzde Banaz’a giden ziyaretçiler bu alanı gezebilir ve antik kalıntıları yakından görebilir.