15 Temmuz Demokrasi Müzesi, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi sırasında yaşanan olayları, halkın direnişini ve sonrasında gelişen süreci tematik bölümler, dijital teknolojiler ve görsel-işitsel anlatım teknikleriyle ziyaretçilere aktararak, toplumsal hafızanın korunmasını ve gelecek kuşaklara aktarılmasını amaçlayan kapsamlı bir müzedir.
15 Temmuz Demokrasi Müzesi (YouTube)
Kuruluş ve Amacı
15 Temmuz Demokrasi Müzesi, 15 Temmuz 2016 gecesi gerçekleşen darbe girişiminin ve bu girişime karşı halkın gösterdiği direnişin gelecek nesillere aktarılması amacıyla inşa edilmiştir. Ankara’da, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nin karşısında yer alan müze, 15 Temmuz 2021 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete açılmıştır.
Fiziki Yapı ve Altyapı
Müze, 98.000 metrekare kapalı alana ve 92.820 metrekarelik bir peyzaj düzenlemesine sahiptir. Yerin altında inşa edilen yapının sadece "Demokrasi Nöbetleri" temalı salonunu örten 57x75 metre boyutundaki elips biçimli kubbe yer üstündedir. Ayrıca müze kompleksi içinde geçici sergi alanları, çocuk bölümü, 809 araçlık otopark, idari birimler ve servis alanları da yer almaktadır.
15 Temmuz Demokrasi Müzesi (Anadolu Ajansı)
Tematik Salonlar
Müze, sekiz tematik salondan oluşmaktadır. Bu salonlar şunlardır:
- Türkiye’de ve Dünyada Darbeler
- Bir Mermi Tehdidi
- Karanlığa Atılmak
- En Uzun Gece
- İz Bırakanlar
- Sela
- Şehitlere Saygı
- Demokrasi Nöbetleri
Her bir bölüm, dijital teknolojilerle desteklenerek ziyaretçilere 15 Temmuz gecesi yaşananları detaylı şekilde aktarmaktadır.
Dijital Deneyim ve Anlatım
İlk bölümde Türkiye ve dünyadaki darbeler yazılı ve görsel materyallerle sunulmaktadır. Müzenin karanlık bir koridorunda ses ve ışık efektleriyle oluşturulmuş "sonik hat" isimli bölümde ziyaretçiler, temsili olarak tankın altından geçmektedir. "En Uzun Gece" salonunda ise darbe gecesinin gelişimi video projeksiyon ile anlatılmaktadır.
15 Temmuz Demokrasi Müzesi (Anadolu Ajansı)
Şehitlere ve Gazilere Ayrılan Bölümler
Ziyaretçiler, "Sela Koridoru"nu geçtikten sonra 251 şehidin biyografileri ve fotoğraflarının yer aldığı salona ulaşmaktadır. Prizma şeklinde bölümlerde her şehidin kişisel bilgileri ve özel eşyaları sergilenmektedir. Cam kubbeli son salonda ise Türkiye’nin geçmişini ve geleceğini simgeleyen 23 metre uzunluğunda yapay bir çınar ağacı yer almaktadır. Bu ağacın altında demokrasi nöbetlerini temsilen 90 silikon heykel bulunmaktadır.
15 Temmuz Demokrasi Müzesi (Anadolu Ajansı)
Açık Alanlar ve Rölyef Yolu
Müze çıkışında yer alan ve "vadi" olarak adlandırılan açık sergi alanında, Ahlat Selçuklu mezar taşlarıyla başlayan 235 metrelik bir yol boyunca Türkiye'nin önemli yatırımları rölyeflerle anlatılmaktadır. Bu yolun sonunda ziyaretçiler 15 Temmuz Şehitler Anıtı’na ulaşmaktadır.
Ziyaretçi İstatistikleri ve Etkinlikler
Müze, 2021 yılındaki açılışından bu yana geçen süre içinde 350 binden fazla ziyaretçiyi ağırlamıştır. Haftanın her günü 09.00–17.00 saatleri arasında ziyarete açıktır. Müze, sosyal sorumluluk projeleri, çocuklara yönelik eğitim programları, şehitleri anma günleri ve tiyatro gösterimleri gibi etkinliklere de ev sahipliği yapmaktadır.
