Tanım

sıfat ve isim

1. Garip, tuhaf, alışılanın dışında, değişik.
2. isim: Hayretler içinde bırakan garip şey (Eskimiştir).
3. ünlem: Şaşılacak şey.

➻ Acâyibine gitmek: Yadırgamak, garip bulmak, tuhafına gitmek.

➻ Acâib-i seb’a-i âlem: Dünyanın yedi harikası; eski çağlarda dünyanın harikaları sayılan yedi eser: Ehramlar, Efes’te Artemis Tapınağı, Rodos Heykeli, Zeus Heykeli, İskenderiye Feneri, Babil’in Asma Bahçeleri, Mosoleus’un Mezarı.

● Acâyibat – Acâibat:

1. Acâyip şeyler.
2. Değişik yaratılmış, acâyip, garip mahluklar, ucubeler.
3. Eskiden böyle garip yaratıkları inceleyen ilim.

Köken

(ﻋﺠﺎﺋﺐ)

(Arapça ‘aceb “şaşmak” kökünden türeyen, acіbe “insanı şaşırtan şey”in çoğul şekli olan ‘acā’ib).

Türkçe’de tekil anlamında kullanılır. Osmanlı döneminde hem gündelik hayatta hem edebiyatta tuhaflık ve şaşkınlık ifade eden bir sıfat ve isim olarak yaygın şekilde kullanılmıştır.

Kullanım Alanları

• Edebi Metinler: Şaşkınlık ve hayranlık uyandıran durumları veya varlıkları anlatmak için sıklıkla kullanılmıştır.
• Tasavvuf ve Mitoloji: Hayret verici olayları ve yaratıkları tanımlamak için tercih edilmiştir.
• Günlük Kullanım: Alışılmadık, garip durumlar için sıfat olarak kullanılmaktadır.

Örnek Cümle

Bu eski masallarda anlatılan acâyip varlıkların hayal gücümü zorladığını fark ettim.