Adapazarı Beyaz Kestane Kabağı, Cucurbita maxima türüne ait bir kışlık kestane kabağı çeşididir. Ürün, Sakarya ilinde ve Sakarya Nehri boyunca uzanan tarım alanlarında yetiştirilmekte olup Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında “Menşe Adı” ile 26 Haziran 2020 tarihinde tescillenmiştir.
Ürün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Adapazarı Beyaz Kestane Kabağı; koyu beyazımsı gri renge, iri ve enine elips biçimli yapıya sahiptir. Kabuk kalınlığı ve meyve eti sertliği, uzun süreli depolamaya elverişlidir. Morfolojik olarak 8–12 dilimli, 30–35 cm çapında ve 20–27 cm yüksekliğinde olan meyveler, ortalama 10–25 kg ağırlığa sahiptir. Dilim derinliği 0,5–1 cm, dilim kalınlığı ise 5–10 cm arasında değişir. Meyve eti rengi turuncudur ve suda çözünebilir kuru madde oranı %14–16’dır.
Bitki yapısı yatık gelişme eğilimindedir ve 3–10 metre arasında kol atar. Bitki boyu 70–80 cm civarındadır. Erkek ve dişi çiçeklerde çanak yaprağı, sap ve pistil gibi yapılar tanımlı morfolojik özellikler gösterir. Bitki, kuraklığa ve yüksek sıcaklıklara hassastır. Dekarda 175–300 bitki bulunur ve her bitkide 2–3 meyve gelişir. Verim ise dekara 2500–5000 kg arasındadır.
Yöreye özgü ekolojik faktörler; Sakarya Nehri havzasındaki alüvyal, hafif alkali ve organik maddece zengin toprak yapısı ile yıllık 800 mm yağış, %72 ortalama nem ve 14,4 °C ortalama sıcaklık gibi iklimsel özelliklerdir. Bu faktörler, ürünün fiziksel nitelikleri üzerinde belirleyici rol oynar.
Adapazarı Beyaz Kestane Kabağı (AA)
Üretim Metodu
Toprak Hazırlığı ve Gübreleme: Tarla, sonbaharda derin sürülerek hazırlanır. İlkbaharda diskaro ve kazayağı ile işlenir. Yanmış ahır gübresi (2–3 ton/da) sonbaharda, kompoze gübre (50 kg/da) ilkbaharda, üre veya amonyum nitrat ise ikinci çapada (10 kg/da) uygulanır.
Ekim: Mart sonu–Nisan başı aralığında, tavlı toprağa 4–5 cm derinliğinde yapılır. Ocak yöntemiyle ekim gerçekleştirilir. Ocaklar, 2x2 m veya 3x2,5 m gibi mesafelerle açılır. Her ocakta 3–4 tohum kullanılır. Bitkiler 5–6 yapraklı olduğunda seyreltme yapılır.
Sulama ve Mücadele: Genellikle sulama yapılmaksızın yetiştirilir; ancak kurak mevsimlerde 1–2 defa sulama gerekebilir. Yabancı ot ve zararlılara karşı mekanik ve kimyasal mücadele uygulanır. Özellikle yaprak bitleri, pireler ve tripsler gibi zararlılara karşı koruyucu önlemler alınır. Hastalıklara karşı uygun bitki koruma ürünleri ile müdahale edilir.
Hasat ve Depolama: Tam olgunluğa ulaşan meyveler, bitki tamamen kuruduktan sonra hasat edilir. Soğuklar başlamadan ürün ambara alınır. 10 °C altında sıcaklık ve %60–70 nem oranında, havalanabilir ortamda 6 ay boyunca saklanabilir.
Adapazarı Beyaz Kestane Kabağı (AA)
Coğrafi Sınır ve Denetim
Coğrafi sınırları Sakarya ili ile sınırlıdır. Denetimi, Sakarya Ticaret Borsası koordinasyonunda; Sakarya Mısır Araştırma Enstitüsü ve Sakarya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü temsilcilerinden oluşan üç kişilik bir komisyon tarafından gerçekleştirilir.
