Alagöz Karargâh Müzesi, Sakarya Meydan Muharebesi sırasında Türk ordusunun Batı Cephesi Komutanlığı tarafından karargâh olarak kullanılan tarihî bir binadır. Ankara ili Polatlı ilçesine bağlı Alagöz Köyü'nde yer alan bu yapı, Kurtuluş Savaşı'nın önemli kararlarına tanıklık etmesi açısından özel bir öneme sahiptir.

^{Ankara Alagöz Karargâh Müzesi (Türkiye Kültür Portalı)}

Tarihçe

Sakarya Meydan Muharebesi’nde düşman kuvvetlerinin Polatlı yakınlarına kadar ilerlemesi üzerine, Batı Cephesi Komutanlığı 1921 yılının Ağustos ayında Ankara ile Polatlı arasındaki Alagöz Köyü’nü cephe karargâhı olarak seçmiştir. Köy halkından Türkoğlu Ali Ağa’ya ait çiftlik evi, bu amaçla karargâh olarak kullanılmıştır. Mustafa

Mustafa Kemal Atatürk, 23 Ağustos–13 Eylül 1921 tarihleri arasında 22 gün 22 gece süren Sakarya Meydan Muharebesi’nin büyük bölümünü bu karargâhtan yönetmiş, savaş planlarını hazırlamış ve tarihî kararlarını burada almıştır.

Savaşın ardından bina, sahibi Ali Türkoğlu ve oğulları tarafından 1965 yılına kadar konut olarak kullanılmıştır. 1965 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’na devredilen yapı, 1967’de Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne bağlı Anıtkabir Müze Müdürlüğü’ne bağlanmıştır. Restorasyonu tamamlanan bina, 10 Kasım 1968 tarihinde müze olarak ziyarete açılmıştır. Müzenin alt katı ise 1983 yılında yapılan yeni bir düzenlemeyle teşhire açılmıştır.

Müzeleşme Süreci

Savaş sonrasında bina, sahibi Ali Türkoğlu ve oğulları tarafından 1965 yılına kadar konut olarak kullanılmaya devam etmiştir. Bu tarihte varisleri tarafından Milli Eğitim Bakanlığı'na devredilen yapı, 1967 yılında Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü aracılığıyla Anıtkabir Müze Müdürlüğü'ne bağlanmıştır. Restorasyon çalışmaları sonucunda, 10 Kasım 1968 tarihinde müze olarak ziyarete açılmıştır. Başlangıçta yalnızca üst katı teşhire açılan müzenin alt katı ise 1983 yılında düzenlenerek ziyaretçilere sunulmuştur.

Mimari Özellikleri ve Teşhir Düzeni

İki katlı olan bina, dönemine uygun sade bir mimari yapı sergilemektedir. Müze içerisinde toplam 12 oda bulunmaktadır. Bu odalar şunlardır:

• Giysi Odası
• Kitaplık ve Hatıra Eşya Odası
• Zabitan (Subaylar) Yemek Odası
• Mutfak
• Muhabere Odası
• Başkumandanlık Odası
• Kurmay Heyeti Odası
• Dinlenme Odası
• Yaverler Odası
• Atatürk'ün Yatak Odası
• Atatürk'ün Yemek Odası
• Hizmet Eri Odası

Her oda, dönemin ruhunu yansıtacak şekilde ve tarihî gerçekliğe uygun olarak düzenlenmiştir. Atatürk'ün yatak odası ve başkumandanlık odası gibi alanlar, onun liderliğini ve karar alma süreçlerini gözler önüne seren sembolik mekânlardır.

Müze Faaliyetleri

Müze, Anıtkabir Komutanlığı’na bağlı olarak faaliyet göstermektedir. 1968’de üst katı, 1983’te ise alt katı teşhire açılan müzede, dönemin askerî ve günlük yaşamına dair belgeler, eşyalar ve mobilyalar sergilenmektedir.