Aydın kabak tatlısı, özellikle Ramazan sofralarında tercih edilen geleneksel bir tatlıdır. Aydın’a özgü bal kabağından yapılan bu tatlı, ince dilimlenme tekniği, şekerleme süreci ve sunum biçimiyle diğer kabak tatlılarından ayrılır. Tatlı, coğrafi işaret tesciliyle korunmaktadır.
Coğrafi İşaret Süreci
Başvuru: Aydın Büyükşehir Belediyesi tarafından 22 Eylül 2020 tarihinde TÜRKPATENT’e yapılmıştır.
Tescil: 17 Ağustos 2021 tarihinde “Mahreç İşareti” statüsüyle Tescil Numarası 852 olarak resmi tanınırlık kazanmıştır.
Bu tescil kapsamında tatlı, coğrafi sınırları içinde üretim standardının korunmasını güvence altına alır.
Ham Maddeler ve Teknik Özellikler
Aydın kabak tatlısı, halk arasında “öküz kabağı” olarak bilinen Cucurbita moschata türünden elde edilen bal kabağı ile hazırlanır. Kabak dilimleri 2–4 mm kalınlığında olacak şekilde ince dilimlenir; bu özel teknik, tatlıya karakteristik dokusunu verir. Dilimlenmiş kabaklar toz şekerle kaplanarak tencereye yerleştirilir ve en az bir gece bekletilir. Ardından orta ateşte pişirilir; bu aşamada şekeri karamelize etmeden, dilimlerin bütünlüğü korunarak çevrilerek veya hafif karıştırarak pişirme sürdürülür.
Tatlı, çatal batırıldığında hafif çıtır ancak kırılmadan, esnek kalacak kıvama gelene dek pişirilir. Son olarak kapağı açılarak bir süre daha pişirilip şerbetin koyulaşması sağlanır.
Sunum ve Tüketim Şekli
Hafif ceviz ve tahin eşliğinde soğuk olarak sunulur; genellikle 2–4 °C’lik serin muhafaza süresiyle satışa sunulur.
Bu sunum şekli, özellikle Ramazan ayında iftar sofralarının gelenekselleşmiş tatlılarından biri hâline gelmesini sağlamıştır.
Kültürel ve Ekonomik Önemi
Coğrafi işaretle birlikte tatlının tanınırlığı artmış; Aydın’daki üreticiler için daha yüksek katma değerli bir ürün hâline gelmiştir.
Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, tescilin hem üreticiyi koruyacağını hem tüketicilere güven vereceğini vurgulamıştır.
Geleneksel üretim teknikleriyle sürdürülen bu tatlı, Türkiye genelindeki tüketim zincirlerine soğuk ve paketli formda da sunulmaya başlanmıştır.
