Aye-Aye'ler, Madagaskar'a özgü, gececil ve ağaçlarda yaşayan bir primat türüdür. Lemurlar arasında en ilginç türlerden biri olarak kabul edilir. Bu tür, Daubentoniidae familyasının yaşayan tek üyesidir ve diğer primatlardan belirgin anatomik özellikleriyle ayrılır.
Fiziksel Özellikler
Aye-Aye'ler, yaklaşık 38 cm vücut uzunluğuna ve 55–60 cm uzunluğunda kabarık bir kuyruğa sahiptir. Ağırlıkları 2,5–2,8 kg arasında değişir. Siyah veya koyu kahverengi kalın tüyleri, büyük turuncu gözleri ve oldukça uzun üçüncü parmaklarıyla dikkat çekerler. Bu özel parmak, ağaç kabuklarını tıklatarak içindeki böcek larvalarını tespit etmek ve çıkarmak için kullanılır. Ayrıca, sürekli büyüyen kesici dişleriyle kemirgen benzeri bir görünüme sahiptirler.
Yaşam Alanı ve Davranış
Aye-Aye'ler, Madagaskar'ın doğu yağmur ormanlarında, kuru yaprak döken ormanlarda ve mangrov bataklıklarında yaşar. Gece aktif olan bu hayvanlar, gün boyunca ağaç dallarında yapraklardan yaptıkları yuvalarda dinlenirler. Yalnız yaşamayı tercih ederler ve geniş alanlarda dolaşırlar; erkeklerin yaşam alanları 100–200 hektar, dişilerin ise 30–50 hektar arasında değişir.

Aye-Aye Görseli (Yapay Zeka Tarafından Oluşturulmuştur)
Beslenme
Aye-Aye'ler, omnivor bir diyete sahiptir. Besinleri arasında meyveler, tohumlar, nektar ve özellikle ağaç kabuklarının altında bulunan böcek larvaları bulunur. Özellikle uzun üçüncü parmaklarını kullanarak ağaç kabuklarını tıklatır, içindeki boşlukları dinler ve larvaları çıkarırlar. Bu davranış, "perküsyonel foraj" olarak adlandırılır ve doğada nadir görülen bir beslenme stratejisidir.
Üreme ve Gelişim
Dişi Aye-Aye'ler yaklaşık iki yaşında cinsel olgunluğa ulaşır ve yılın herhangi bir zamanında üreyebilirler. Gebelik süresi yaklaşık 5 aydır ve genellikle tek bir yavru doğururlar. Yavrular, annelerinin yuvasında büyür ve annelerini gözlemleyerek avlanma tekniklerini öğrenirler. Yetişkin dişleri dört aylıkken çıkar ve yaklaşık dokuz aylıkken annelerinden bağımsız hareket etmeye başlarlar.
Korunma Durumu
Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN), Aye-Aye'leri "Tehlike Altında" (Endangered) olarak sınıflandırmaktadır. Nüfusları, habitat kaybı, ormansızlaşma ve yerel halkın batıl inançları nedeniyle azalmaktadır. Bazı bölgelerde, Aye-Aye'lerin kötü şans getirdiğine inanılır ve bu nedenle öldürülürler. Ayrıca, tarım alanlarına zarar verdikleri düşüncesiyle de hedef alınırlar. Şu anda, Madagaskar'da en az 16 koruma alanında Aye-Aye'ler bulunmaktadır ve bazı hayvanat bahçelerinde koruma altına alınmışlardır.


