Ayvacık Barajı, Türkiye'nin Çanakkale ilinin Ayvacık ilçesinde, Tuzla Çayı üzerine inşa edilmiş bir barajdır. Sulama ve içme suyu amaçlı olarak kullanılan bu barajın yapımına 2002 yılında başlanmış ve 2008 yılında işletmeye alınmıştır. Baraj, kil çekirdekli kum-çakıl dolgu gövde tipine sahiptir. Normal su kotunda göl hacmi 39 hm³, göl alanı ise 3,42 km² olarak ölçülmüştür.
Çanakkale Ayvacık Barajı (DSİ Facebook Hesabı)
Ekosistem ve Balıkçılık
Baraj gölleri, akarsular üzerine inşa edildiklerinde lotik ekosistemleri lentik ekosistemlere dönüştürerek sucul yaşam üzerinde önemli değişikliklere sebep olmaktadır. Ayvacık Barajı da bu kapsamda, su ürünleri üretimi açısından potansiyel oluşturan su kütlelerinden biridir. Ancak barajın su kimyasal özellikleri ve biyolojik yapısına dair kapsamlı çalışmalar henüz gerçekleştirilmemiştir.
Balık Popülasyonu
Ayvacık Barajı’nda yapılan araştırmalarda Tatlısu Kolyoz Balığı (Alburnus chalcoides) popülasyonu incelenmiştir. 2014 yılında gerçekleştirilen saha çalışmaları sonucunda toplam 726 birey incelenmiş ve yaşlarının 0-IV yaş grubu arasında değiştiği belirlenmiştir. Bireylerin boy uzunluğu 6,0 ile 21,7 cm, ağırlıkları ise 1,58 ile 90,20 g arasında değişmektedir. Popülasyonun büyüme parametreleri ve ölüm oranları hesaplanmış olup bu tür üzerinde aşırı av baskısı olmadığı ve popülasyonun optimum düzeyde kullanıldığı sonucuna varılmıştır.
Balık Popülasyonuna Dair Bulgular
Yapılan araştırmalarda, barajda yaşayan Alburnus chalcoides balıklarının yaş, boy ve ağırlık frekans dağılımı analiz edilmiştir. En baskın yaş grubu %53,50 oranla 0. yaş grubu olmuştur. İncelenen bireylerin büyük çoğunluğu 10 cm ve daha küçük boyutlardadır. Popülasyon parametreleri incelendiğinde, boy-ağırlık ilişkisi W=0,00705L³,0528 olarak belirlenmiştir.
Ölüm Oranları ve Balıkçılık Etkisi
Ayvacık Barajı’ndaki Alburnus chalcoides popülasyonunda doğal ölüm oranı (M: 0,325) ile balıkçılık nedeniyle meydana gelen ölüm oranı (F: 0,321) birbirine oldukça yakındır. Toplam ölüm oranı (Z: 0,646) ve sömürülme oranı (E: 0,497) hesaplanmış olup popülasyonun aşırı sömürülmediği ve dengeli bir balıkçılık baskısı altında olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayvacık Barajı, Çanakkale ilinde su kaynaklarını yönetmek ve su ihtiyacını karşılamak amacıyla inşa edilmiş önemli bir yapıdır. Ekosistem üzerindeki etkileri ve baraj gölünde bulunan balık popülasyonları üzerine yapılan araştırmalar, bu tür habitatların biyolojik çeşitliliğe olan katkısını göstermektedir. Barajın su kalitesi, ekolojik yapısı ve balıkçılık üzerindeki etkilerinin daha detaylı araştırmalarla ele alınması, sürdürülebilir kullanım açısından önem arz etmektedir.
