Azerbaycan - Ermenistan Demiryolu Petrol İhracatı, 18 Aralık 2025 tarihinde Azerbaycan’ın demiryolu üzerinden Ermenistan’a petrol ürünleri gönderilmesinin ilk kez gerçekleştirildiği ticari ve ekonomik gelişmedir. Bu olay, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin normalleşmesine ve barış gündeminin pratik adımlarından biri olarak kayda geçmiştir. 

Arka Plan ve Gelişmeler

Barış Süreci ve Görüşmeler

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki petrol ihracatı girişimi, 2025 yılı boyunca süren diplomatik temaslar ve barış süreci çabalarının bir uzantısıdır. 28 Kasım 2025 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı Şahin Mustafayev ile Ermenistan Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı Mher Grigoryan Gabala kentinde bir görüşme gerçekleştirmiştir. Bu görüşmede, iki ülke arasında güven tesisine yönelik adımlar ve ekonomik ilişkilerin yeniden kurulması konuları ele alınmıştır; bu çerçevede petrol ürünlerinin ihracatı üzerinde de mutabakat sağlandığı bildirilmektedir. 

Gürcistan’ın Transit Düzenlemesi

Doğrudan demiryolu bağlantısı olamayan Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki petrol sevkiyatı, Gürcistan toprakları üzerinden transit şeklinde planlanmıştır. 5 Aralık 2025 tarihinde Gürcistan hükümetine Azerbaycan ve Ermenistan taraflarından bir yakıt transit talebi iletilmiş; Gürcistan Başbakanı Irakli Kobakhidze, Gürcistan Demiryolları’na tek seferlik bir taşımanın ücretsiz gerçekleştirilmesini emretmiştir. Bu düzenleme, petrolün demiryolu ile taşınması için lojistik zemin hazırlamıştır. 

Petrol İhracatının Başlaması

Başlangıç ve Nakliye Detayları

18 Aralık 2025 tarihinde Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR tarafından üretilen petrol ürünlerinden oluşan ilk parti, demiryolu ile Ermenistan’a doğru sevk edilmiştir. Bu sevkiyat kapsamında 22 tank vagonunda toplam 1.210 ton AI-95 benzin yer almıştır ve yükler Gürcistan üzerinden Erivan’a doğru yola çıkmıştır. 

Bu yürütülen sevkiyat, Azerbaycan ile Ermenistan arasında on yıllardır demiryolu üzerinden gerçekleştirilen ilk petrol ihracatı olmuştur.

^{Azerbaycan Ermenistan Yakıt İhracatı (AnewZ)}

Ekonomik ve Diplomatik Kapsam

Barış Gündemi ile Bağlantı

Bu ihracat faaliyeti, 2025 yılı boyunca iki ülke arasında sürdürülen barış gündeminin ekonomik boyutunun güçlendirilmesine yönelik bir adım olarak yorumlanmıştır. Petrol sevkiyatı, sadece siyasi açıklamalara dayalı bir normalleşme belirtisi olmayıp, ticari ilişkilerin pratik bir göstergesi olarak sunulmuştur. Azerbaycan ve Ermenistan yetkilileri, bu adımın barış sürecinin getirdiği ekonomik faydaları somutlaştırdığını bildirmiştir. 

Enerji Güvenliği ve Ticaret İlişkileri

Azerbaycan’ın Ermenistan’a petrol sevkiyatı, bölgesel ticaret ve enerji güvenliğine katkı sağlayacak ticari bağlantıların yeniden tesis edilmesinin bir parçası olarak değerlendirilmiştir. Petrol ürünlerinin ticaretinin başlaması, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin eski düzeye dönmesinin altyapı adımlarından biri olarak görülmektedir. 

Transit ve Uygulama

Gürcistan’ın Rolü

Petrolün demiryolu ile taşınabilmesi için Gürcistan’ın transit rolü kritik olmuştur. Gürcistan Hükümeti 5 Aralık 2025 tarihinde aldığı karar ile transit hattın ücretsiz kullanılmasını temin etmiştir. Bu, Azerbaycan’ın Ermenistan’a petrol ürünleri sevkiyatını lojistik olarak mümkün kılmıştır. 

Öncü Sevkiyatın Etkileri

18 Aralık 2025 tarihli ilk demiryolu petrol sevkiyatı ile Azerbaycan-Ermenistan arasında ekonomik ilişkilerde yeni bir dönem başlamıştır. Bu olay, uzun yıllar süren siyasi ve ekonomik ayrışmanın ardından, barış sürecinin ekonomik ayağında somut ilerleme olarak kayda geçmiştir