Balıkesir Basın Müzesi, Balıkesir’in Karesi ilçesi, Karesi Mahallesi, Kaya Sokak’ta yer alan iki katlı tarihi Paşa Konağı binasında faaliyet göstermektedir. Mülkiyeti Özel İdare’ye ait olan yapı, 2012 yılında dönemin Balıkesir Valisi Yılmaz Arslan ile Balıkesir Gazeteciler Cemiyeti (BGC) Yönetim Kurulu arasında yapılan görüşmeler sonucunda basın müzesi olarak hizmet vermesi kararlaştırılmıştır. İl Genel Meclisi kararıyla konağın tahsisi BGC’ye yapılmış ve 2013 yılında yapılan tadilat çalışmalarının tamamlanmasının ardından, 10 Ekim 2013 tarihinde Balıkesir Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi ve Medya Merkezi olarak hizmete açılmıştır.
Balıkesir Basın Müzesi (T.C Karesi Kaymakamlığı)
Müze Yapısı ve Bölümleri
Müze, sekiz ayrı odadan oluşmaktadır ve her oda, Türk basın tarihine ve Balıkesir basınına önemli katkıları olan şahsiyetlerin anısına adlandırılmıştır. Bu isimler arasında; Milli Mücadele dönemi gazetecilerinden Hasan Basri Çantay ve Mustafa Necati Bey, BGC’nin kurucu üyeleri Cevdet Demiray, Münir Yenal, Cahit Albayrak, Ekrem Balıbek ve M. Reşit Kıpçak ile “Öldürülen Gazeteciler Odası” bulunmaktadır.
Üst katında kütüphane, seminer salonu ve çeşitli eğitim odalarının bulunduğu müze, medya ve basın konularında araştırma yapanlara hizmet vermektedir. Eğitim Salonu, sinevizyon eşliğinde basın tarihi ve Balıkesir Basın Müzesi hakkında bilgilendirme yapmak ve basın toplantılarına ev sahipliği yapmak amacıyla kullanılmaktadır.
Sergi ve Koleksiyonlar
Basın Müzesi’nde, 1950’li yıllarda kullanılan matbaa makineleri, eski fotoğraf makineleri, ses kayıt cihazları, kurşun harfler, ofset baskı yapan ilk matbaa, çeşitli daktilolar, eski telefonlar ve bilgisayarlar sergilenmektedir. Müzenin bahçesinde, kurşun harf dökmeye yarayan Entertip dizgi makinesi yer almakta olup, bu makina 1990’ların başına kadar Balıkesir’de yerel gazeteler tarafından kullanılmıştır.
Cemiyetin ilk Kurucu Başkanı Cevdet Demiray adına oluşturulan Tipo Bölümü, tipo baskı için kullanılan aletler, kurşun sayfa örnekleri ve 1895 tarihli el pedalı ile ziyaretçileri karşılamaktadır. Hasan Basri Çantay anısına oluşturulan kütüphane ise gazetecilik ve basım tarihine ilişkin gazete ve dergi ciltleri ile kitap koleksiyonlarını içermektedir.
Etkinlikler ve Sanat Galerisi
Müze bahçesi, mayıs ve eylül ayları arasında sanatçıların eserlerini sergileyebileceği bir Sanat Galerisi olarak hizmet vermektedir. Bu sayede hem kültürel faaliyetlere destek sağlamakta hem de ziyaretçilere sanatsal deneyim sunmaktadır.
Balıkesir Basınının Önemi
Balıkesir, özellikle Milli Mücadele döneminde, Karesi, Ses, Doğru Söz ve İzmir’e Doğru gibi gazeteler aracılığıyla Mücadele’nin örgütlenmesinde ve propaganda faaliyetlerinde merkezi bir rol oynamıştır. Ayrıca Hasan Basri Çantay, Mustafa Necati Bey ve diğer birçok önemli gazetecinin yetiştiği şehir olması, Basın Müzesi’nin kurulmasında temel nedenler arasında yer almıştır. Müze, Türk gazetecilik tarihinin ilk örneği olan 1831 tarihli Takvim-i Vakayi Gazetesi’nden günümüze kadar olan gelişmeleri belgelemektedir.
