Köken
Türkçe kökenli olan basınç, Eski Türkçede “baskı, zulüm” anlamında kullanılmaktaydı. Bu kelime, “ezmek, kahretmek” manasındaki basın- fiilinden türetilmiştir. Uzun bir süre dildeki kullanımını yitiren kelime, Dil Devrimi sırasında, fizikteki “tazyik” kavramını karşılamak üzere yeni ve bilimsel bir anlamla yeniden canlandırılmıştır.
Kullanım Alanları
- Fizik ve Mühendislik: Katı, sıvı ve gazların davranışlarını inicelendirmede kullanılır.
- Meteoroloji: Hava durumu tahminlerinde, atmosferdeki alçak ve yüksek basınç alanlarının tespiti ve analizi için temel bir kavramdır.
- Tıp: Vücuttaki kan dolaşımının bir göstergesi olan kan basıncını (tansiyon) ifade etmek için kullanılır.
- Tarihsel Metin Analizi: Kelimenin "zulüm, baskı" anlamı, yalnızca eski metinlerin ve tarihsel belgelerin incelenmesi sırasında bu özgün bağlamıyla ele alınır.