Köken

Eski Türkçeden geçen "bayıl-" "kendisinden geçmiş, bilinçsiz" kelimesi günümüze kadar ulaşmış kelimedir. Bayıl- kelimesine gelen +mAk eki ile oluşmuştur.

Kullanım Alanları

Tıbbî & fizyolojik durum (1. ve 3. anlamlar):

• Bilinç kaybıyla sonuçlanan ani rahatsızlık hâllerini tanımlamak için kullanılır.
• Aşırı yorgunluk, hastalık, travma, açlık gibi nedenlerle oluşabilir.
• “Bayıldı”, “birden kendini yere bıraktı”, “nefessizlikten bayıldı” gibi kullanımları vardır.

Duygusal durum & mecaz kullanım (2. anlam):

• Birine, bir şeye veya bir duruma karşı yoğun beğeni, sevgi, hayranlık ifade etmek için mecaz olarak kullanılır.
• Özellikle gençler arasında ve gündelik dilde “bayıldım!”, “bu filme bayılıyorum” gibi yaygın kullanımı vardır.

Botanik & gündelik yaşam (4. anlam):

• Çiçek ve bitkilerin sıcaktan ya da susuzluktan canlılığını kaybetmesi anlamında kullanılır.
• “Çiçekler bayıldı”, “saksıdaki fesleğen sıcaktan bayılmış” gibi cümlelerde yer alır.

Argo & gündelik konuşma (5. anlam):

• Genellikle yüksek ödeme ya da beklenenden fazla para verme anlamında kullanılır.
• “Bayıldım paraya”, “buna bu kadar para bayılınır mı?” gibi ifadelerle halk arasında sıkça geçer.
• Hem şikâyet hem de mecazi abartı içerebilir.