Binh Thuan Ejder Meyvesi (Vietnamca: Thanh long Bình Thuận), Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nin Binh Thuan Eyaleti'nde yetiştirilen ve uluslararası düzeyde coğrafi işaret korumasına sahip bir meyvedir. Japonya'da 110 sicil numarası ile "Meyve" sınıfında (Denizaşırı) tescil edilmiştir. Ürün, Vietnam'ın diğer bölgelerinde üretilen ejder meyvelerinden duyusal ve fiziksel özellikleri bakımından farklılaşır.
Binh Thuan, Vietnam'ın en büyük ejder meyvesi üretim merkezidir. 2021-2022 verilerine göre, eyalette yaklaşık 33.750 hektarlık bir alanda üretim yapılmakta ve yıllık toplam üretim 700.000 tonu aşmaktadır.
Köken ve Üretim Alanı
Coğrafi Konum ve Teruar Coğrafi işaretli üretim alanı, Vietnam'ın Güney Merkez Sahili'nin (South Central Coast) en güney kısmında yer alır. İdari olarak bu alan, Binh Thuan Eyaleti'ne bağlı Ham Tan, Ham Thuan Nam, Ham Thuan Bac ve Bac Binh İlçeleri ile Phan Thiet Şehri'ni kapsamaktadır.
Binh Thuan Ejder Meyvesi (Youtube-地理的表示産品情報発信サイト)
Bölgenin iklimi, muson tropikal iklim kuşağında yer alır ve "çok sıcak" olarak tanımlanır; yıllık ortalama sıcaklık yüksektir. Binh Thuan bölgesini diğer ejder meyvesi üretim alanlarından ayıran temel iklimsel özellik, nispeten daha az yıllık yağış almasıdır. Bu iklim koşullarının, ejder meyvesinin ana vatanı olan çöl iklimi koşullarına benzerlik gösterdiği belirtilmektedir.
Tarihsel Arka Plan Ejder meyvesi üretimi Binh Thuan bölgesinde 20. yüzyılın başlarında başlamıştır. Bölgedeki ticari üretim ise 1990 yılında ivme kazanmıştır.
Ayırt Edici Özellikler
Duyusal Profil Binh Thuan Ejder Meyvesi, lezzet profili açısından, Vietnam'ın diğer bölgelerinde yetiştirilen ejder meyvelerine kıyasla daha tatlı ve daha az ekşi olmasıyla karakterize edilir.
Fiziksel Morfoloji Ürünün fiziksel özellikleri, taşımacılık ve raf ömrü açısından belirleyicidir. Meyve, kalın bir kabuk yapısına ve hem kalın hem de sıkı braktelere (meyvenin dış yüzeyindeki yaprak benzeri uzantılar) sahiptir. Bu fiziksel yapı, meyvenin "ejderha benzeri" karakteristik görünümünün ve tazeliğinin uzun mesafeli taşımacılık süreçlerinden sonra bile nispeten korunabilmesini sağlar. Uzun mesafeli nakliyeye dayanıklılık, distribütörler tarafından belirtilen bir özelliğidir.
Yetiştiricilik ve Hasat Yöntemleri
Binh Thuan Ejder Meyvesi üretimi, spesifik tarımsal uygulamalar ve standartlar çerçevesinde yürütülür:
- Çeşit ve Çoğaltma: Üretimde beyaz etli ejder meyvesi çeşitleri kullanılır. Fidan temini, vejetatif çoğaltma (gövde çelikleri) yöntemiyle, yalnızca üretim alanı içinde bulunan "üstün ağaçlardan" toplanan materyaller kullanılarak yapılır.
- Tarla Yönetimi: Ağaçlar bölgede açık havada yetiştirilir.
- Çiçeklenme Uyarımı: Ekim ayından Mart ayına kadar olan dönemde, çiçeklenmeyi teşvik etmek amacıyla "aydınlatma kültürü" (yapay ışıklandırma) teknikleri kullanılır.
- Seyreltme: Besin maddelerinin meyvede yoğunlaşmasını sağlamak amacıyla, meyveler seyreltilir. Bu işlem, her dalda yalnızca bir meyve kalacak şekilde ayarlanır.
- Kalite Kontrol (Hasat): Pazara sevkiyat için uygulanan temel standart, meyvenin fiziksel bütünlüğüne dayanır. Yalnızca belirgin bir yaralanma veya hasar göstermeyen meyvelerin sevk edilmesine izin verilir.
Sürdürülebilirlik ve Modernizasyon
İklim değişikliğinin neden olduğu kuraklık ve su kıtlığı gibi zorluklara yanıt olarak, bölgedeki üreticiler Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) gibi kuruluşların desteğiyle sürdürülebilir tarım uygulamalarına geçiş yapmaktadır. Bu uygulamalar şunları içerir:
- Su Yönetimi: Geleneksel sulama yerine su tasarrufu sağlayan damla sulama (drip irrigation) sistemlerinin benimsenmesi.
- Enerji Verimliliği: Çiçeklenme uyarımı için kullanılan yüksek enerji tüketimli akkor ampuller yerine, enerji tasarruflu LED ampullerin kullanılması.
- Standartlar: Üreticiler, küresel pazarlara (özellikle Avrupa'ya) erişimi kolaylaştırmak için VietGAP (Vietnamese Good Agricultural Practices) ve GlobalG.A.P. gibi uluslararası tarım standartlarını uygulamaya teşvik edilmektedir.
Ekonomik Önem ve Uluslararası Koruma
Ejder meyvesi, Binh Thuan Eyaleti'nin temel ihracat ürünlerinden biridir. Günümüzde ürün, Asya (Çin, Japonya, Kore), Orta Doğu, Avrupa, Kuzey Amerika ve Avustralya da dahil olmak üzere dünyanın çeşitli bölgelerine ihraç edilmektedir.
Binh Thuan Ejder Meyvesi, uluslararası alanda güçlü bir yasal koruma statüsüne sahiptir. İlk olarak 2006 yılında Vietnam'da coğrafi işaret olarak tescil edilmiştir. Avrupa Birliği-Vietnam Serbest Ticaret Anlaşması'nın (EVFTA) yürürlüğe girmesiyle birlikte, 2020 yılından bu yana Avrupa Birliği (AB) genelinde de korunan coğrafi işaret (PGI) statüsündedir. Japonya'daki GI tescili ise 2021 yılında gerçekleşmiştir.


