Gümüşova - Gerede otoyolu projesinin önemli bir bölümü olarak hayata geçirilen Bolu Dağı Tüneli, Türkiye'nin Edirne – İstanbul – Ankara eksenindeki karayolu ulaşımının bel kemiğini oluşturmakta ve ulusal-uluslararası taşımacılığa hizmet vermektedir. Toplamda 27,1 kilometre uzunluğa sahip olan Bolu Dağı Geçişi, 2x3 şerit otoyol ve 2x2 şerit bağlantı yollarıyla ulaşım sağlamaktadır. Tünel, zorlu coğrafi koşullarda karşılaşılan ulaşım sorunlarına büyük oranda çözüm getirerek hem trafik güvenliğini artırmakta hem de seyahat süresini kısaltarak ekonomik fayda sağlamaktadır.

Projenin Konumu ve Kapsamı

• Gümüşova - Gerede otoyolu projesinin ikinci kesimi olarak adlandırılan Bolu Dağı Geçişi, toplamda 27,1 kilometre uzunluğundadır.
• Bu bölüm, 25,5 km otoyol ve 1,6 km bağlantı yolunu içermekte olup, 2x3 şerit otoyol ve 2x2 şerit bağlantı yolundan oluşmaktadır.
• Bolu Dağı Geçişi, Edirne – İstanbul – Ankara ekseninde ulusal ve uluslararası ulaşımın güzergâhlarından biridir.
• Proje kapsamında viyadükler, köprüler, kavşaklar ve tüneller bulunmaktadır.

Projenin Tarihçesi ve İnşaat Süreci

Başlangıç ve Gelişim

• Bolu Dağı Geçişi Projesi, 1977 Helsinki Nihai Senedi doğrultusunda oluşturulan TEM Projesi'nin bir parçasıdır.
• İlk ihale 1990 yılında gerçekleşmiş ve projeyi İtalyan Astaldi firması üstlenmiştir.
• Tünelin kazı çalışmaları 1993 yılında başlamıştır.

Karşılaşılan Zorluklar

• Proje süresince 2 kez sel ve 2 kez deprem gibi doğal afetlere maruz kalınmış ve gecikmeler yaşanmıştır.

Açılış Töreni

• Bolu Dağı Tüneli, 23 Ocak 2007 tarihinde dönemin Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Romano Prodi tarafından resmi bir törenle açılmıştır.

Teknik Özellikler ve Yapısal Detaylar

Uzunluk ve Yapı Özellikleri

• Ankara yönündeki sağ tüp 2 bin 788 metre, İstanbul yönündeki sol tüp ise 2 bin 954 metre uzunluğundadır.
• Projenin yaklaşık %35’lik maliyeti olan 283,5 milyon dolar, Bolu Tüneli için harcanmıştır.

Elektromekanik ve Kontrol Sistemleri

• Tünelde yer alan PLC sistemleri, SCADA merkezinden sürekli olarak takip edilmektedir.
• Fiber optik haberleşme ağı ve yedekli serverlar bulunmaktadır.

Güvenlik ve Acil Durum Yönetimi

Havalandırma ve Yangın Önleme

• Tünelde toplam 50 adet jetfan, havalandırma için kullanılmakta, acil durumlarda otomatik devreye girerek dumanı tahliye etmektedir.
• Yangın senaryoları Avusturya Gratz Üniversitesi uzmanlarınca hazırlanmıştır.

Kaçış ve İkaz Sistemleri

• Tünelde her 60 metrede kaçış yönü ışıklı tabelalar ile belirtilmiştir.
• Acil durumlarda otomatik olarak devreye giren kamu anons sistemi kurulmuştur.

Yangın Algılama ve Söndürme

• Isı algılayıcı kablolar ve yangın ihbar butonları bulunmaktadır.
• Hidrant ve kuru tip yangın söndürücü tüpler sistem boyunca yer almaktadır.

Trafik ve İzleme Sistemleri

Kapalı Devre Kamera Sistemi

• Toplamda 87 kamera ile tünel içi ve çevresi sürekli olarak izlenmektedir.
• Plaka okuma sistemleri ile hız ihlalleri ve şüpheli araç takibi yapılmaktadır.

Trafik Kontrol ve Bilgilendirme

• LED trafik ışıkları, elektronik bilgilendirme panoları ve hız kontrol sistemleri ile trafik akışı düzenlenmektedir.

Enerji ve Aydınlatma

Enerji Sistemleri

• 34,5 kV enerji hattı iki ayrı güzergâhtan alınmakta olup, 1250 kVA jeneratörlerle desteklenmektedir.

Tünel Aydınlatması

• Gün ve gece aydınlatma düzenleri ile güvenli sürüş koşulları sağlanmıştır.
• UPS sistemleri ile enerji kesintilerinde aydınlatma sürekliliği korunmaktadır.

Çevresel Faktörlere Karşı Önlemler

Buzlanma ve Sis Önleme

• Yolların buzlanma ihtimali yüksek bölümleri otomatik sprey sistemleri ile korunmaktadır.
• Meteorolojik gözlem istasyonları ile hava durumu sürekli takip edilmektedir.
• Sis durumunda otomatik olarak devreye giren LED uyarı sistemleri yerleştirilmiştir.

Projedeki Güncel Gelişmeler ve İyileştirmeler

Tünel Uzatma Çalışmaları

• 2022 yılında gerçekleşen heyelan sonrasında Bolu Dağı Tüneli'nin giriş çıkış portalları çelik konstrüksiyon ve betonarme yapı ile güçlendirilmiş ve toplam uzunluk 3 bin 115 metreye çıkarılmıştır.
• Temmuz 2024’te ikinci etap çalışmalar başlamış ve İstanbul yönündeki tüp 67 metre daha uzatılmıştır

Ek Yapısal Güçlendirmeler

• Viyadüklerde depreme dayanıklı çelik genleşme derzi değişimleri yapılmıştır ve yapılmaya devam edilmektedir.
• Çalışmalar kapsamında mühendislik dolgusu ve gabion yapıları ile daha güçlü ve dayanıklı bir yapı elde edilmesi hedeflenmektedir.