Çağırankaya Yaylası, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde, Rize ilinin Çamlıhemşin ilçesi sınırları içinde yer alan yüksek rakımlı bir yayladır. İlçe merkezinin güneyinde, yaklaşık 40 kilometre mesafede konumlanan yayla, deniz seviyesinden yaklaşık 2300 metre yükseklikte yer alır. Kaçkar Dağları silsilesinin doğu uzantılarına yakın bir konumda bulunan Çağırankaya, zorlu doğa koşullarına rağmen doğal güzellikleriyle öne çıkan önemli yaylalardandır.
Yayla, topoğrafik olarak dik yamaçlarla çevrili geniş bir sırt üzerinde yer alır. Bu yönüyle bölgenin yüksek platolarından biri olmasının yanında, çevresindeki vadiler, dereler ve yamaç ormanlarıyla birlikte zengin bir peyzaj bütünlüğüne sahiptir.
Çağırankaya Yaylası (Türkiye Kültür Portalı)
İklim, Doğal Doku ve Ekosistem
Çağırankaya Yaylası, tipik yüksek dağ Karadeniz ikliminin etkisi altındadır. Yaz mevsimi kısa, serin ve yoğun sis geçişli; kışlar ise sert ve uzun geçmektedir. Bu iklim koşulları yaylanın doğal ekosistemini şekillendirmiştir. İlkbahar aylarında eriyen karlarla birlikte yaylada kısa süreliğine canlı bir çiçeklenme dönemi yaşanır.
Yaylanın çevresinde alpin çayırlar, endemik dağ çiçekleri ve taşlık alanlar hâkimdir. Ağaç sınırının üstünde yer alması sebebiyle yoğun orman örtüsü görülmez. Yaban hayatı açısından da zengin olan bölgede vaşak, karaca, yaban keçisi gibi türlerin yaşadığı tespit edilmiştir. Kuş gözlemciliği açısından da önemli bir geçiş noktasıdır.
Çağırankaya Yaylası (Türkiye Kültür Portalı)
Kültürel Yapı ve Yaylacılık Geleneği
Çağırankaya Yaylası, yüzyıllardır bölgede yaşayan halkın yaz mevsimlerinde göç ettiği geçici yerleşim alanlarından biridir. Geleneksel yaylacılık kültürü burada hâlâ canlı biçimde sürdürülmektedir. Çamlıhemşin ve çevresindeki köylerden gelen aileler, yaz aylarında hayvancılık ve tarımsal üretim amacıyla yaylada kalmaktadır.
Yaylada yer alan taş ve ahşap mimari yapılar, Karadeniz yayla mimarisinin özgün örneklerindendir. Bu yapılar, hem iklim koşullarına uyum sağlamakta hem de geleneksel yaşam biçiminin izlerini taşımaktadır. Halk arasında yaylanın adı, etrafındaki uçsuz bucaksız düzlüklerin ses yankılarını taşımasından dolayı "Çağırankaya" (yankı yapan kaya) olarak anılmaktadır.
Çağırankaya Şenlikleri
Yayla, her yıl yaz mevsiminde düzenlenen Çağırankaya Yayla Şenlikleri ile tanınmaktadır. Bu şenlikler özellikle temmuz ayının son haftasında yapılmakta ve hem bölge halkı hem de çevre illerden gelen ziyaretçilerin katılımıyla gerçekleşmektedir. Etkinlikler kapsamında:
- Geleneksel horon gösterileri,
- Tulum ve kemençe eşliğinde canlı müzik performansları,
- Yöresel yemek sunumları (lahana sarması, muhlama, mısır ekmeği),
- El işi ürünlerin sergilenmesi,
- Yayla yürüyüşleri gibi etkinlikler düzenlenmektedir.
Şenlikler, yöre kültürünün yaşatılması ve tanıtımı açısından önemli bir işlev üstlenmektedir.
Ulaşım ve Altyapı Durumu
Çağırankaya Yaylası’na ulaşım Çamlıhemşin ilçe merkezinden özel arazi araçlarıyla sağlanabilmektedir. Yayla yolu yaz aylarında açıktır ancak güzergâhın son bölümleri stabilize ya da toprak yol niteliğindedir. Kış aylarında yol tamamen kapanmakta, yalnızca yerel halk tarafından bilinen patika geçişleri kullanılabilmektedir.
Yaylada sabit elektrik ve internet altyapısı bulunmamaktadır. Telefon sinyali zayıf ya da yok denecek düzeydedir. Bu durum, özellikle dijital kopuş ve doğayla baş başa kalmak isteyen ziyaretçiler için yaylayı cazip hâle getirmektedir. Konaklama, ya mevcut yayla evlerinde ya da çadır kampı şeklinde yapılmaktadır.
Ekoturizm ve Doğal Güzellikler
Çağırankaya Yaylası, doğa turizmi açısından son yıllarda dikkat çekmeye başlamıştır. Yaylanın sunduğu geniş ve sessiz alanlar, doğa yürüyüşleri, fotoğrafçılık, kampçılık ve botanik gözlemcilik gibi faaliyetler için uygun bir ortam sunar. Özellikle gün doğumu ve sisin yarattığı ışık oyunları, fotoğraf sanatçıları için görsel açıdan çarpıcı kareler sağlar.
Kaçkar Dağları'na yakın konumda olması nedeniyle dağcılık rotalarının bir kısmı Çağırankaya'dan geçmektedir. Aynı zamanda yaylanın zirve noktasından doğu yönünde bakıldığında, Kaçkar silsilesi ve Çamlıhemşin vadisi panoramik olarak gözlemlenebilir.
Koruma ve Sürdürülebilirlik
Yaylanın özgün doğasının korunması amacıyla bölgedeki yapılaşmanın sınırlandırılması ve şenlik zamanlarında çevresel denetimlerin artırılması gerekmektedir. Bölge halkı tarafından yapılan bazı girişimlerle, doğa dostu turizm yaklaşımı benimsenmeye başlanmıştır.
Kullanıcıların çöp bırakmaması, motorlu araç kullanımının sınırlandırılması ve geleneksel yapıların dışına çıkılmaması yönünde çeşitli yerel bilgilendirme faaliyetleri yürütülmektedir. Çağırankaya Yaylası’nın sahip olduğu doğal ve kültürel mirasın korunarak gelecek kuşaklara aktarılması, bu önlemlerin etkinliğine bağlıdır.
